TVP Historia Czwartek, 05.12.2024 06:40 BYŁ TAKI DZIEŃ - 5 GRUDNIA Felieton, 2 min, Polska, 2005 Autor: Janusz Weychert 1929 - urodził się Stanisław Bareja; 1950 - pierwszy raport dotyczący Trójkata Bermudzkiego; 1975 - List 59, znany także jako Memoriał 59; 07:20 FAKE CZY HISTORIA? - ODC. 12 Program historyczny, 50 min, Polska, 2024 Autor: Elżbieta Szumiec - Zielińska Reżyseria: Marzena Strąg Prowadzący: Wojciech Szeląg "Fake czy historia?" to program, który zgłębi kontrowersyjne tematy XX wieku, poddając je dyskusji z udziałem dwóch ekspertów o odmiennych poglądach. Program cechuje dynamiczne tempo i intensywne, 20 - minutowe debaty, które budują dramaturgię i wzbudzają emocje. Korzystamy z autentycznych przestrzeni Muzeum Historii Polski i Muzeum II Wojny Światowej jako historycznego tła dla debat, co nadaje głębi omawianym tematom. Interaktywny element polegający na głosowaniu widzów na eksperta, który przekonał ich do swojego stanowiska, angażuje publiczność, umożliwiając jej bezpośredni udział. Krótkie felietony pełnią funkcję narzędzia do pogłębiania omawianych tematów, zapewniając wszechstronne podejście. Narracja zachęci do krytycznego myślenia oraz do pogłębienia wiedzy widzów na temat spornych wydarzeń z przeszłości, ukazując różnorodne perspektywy i opinie. 08:15 STULECIE WINNYCH - ODC. 52 (S. IV, ODC. 13) Serial obyczajowy, 44 min, Polska, 2022 Reżyseria: Krzysztof Łukaszewicz Scenariusz: Ariadna Lewańska, Katarzyna Terechowicz, Małgorzata Retei Zdjęcia: Piotr Śliskowski Muzyka: Wojciech Lemański, Paweł Lucewicz Aktorzy: Urszula Grabowska, Magdalena Walach, Stefan Pawłowski, Piotr Rogucki, Weronika Humaj, Kamila Bujalska, Patryk Szwichtenberg, Arkadiusz Janiczek, Lesław Żurek, Marcin Franc, Ina Sobala, Maria Pawłowska, Paweł Małaszyński, Sonia Mietielica, Filip Gurłacz Rodzina Winnych przeżywa wolne wybory do Sejmu i Senatu. Kibicują Michałowi Jr, kandydatowi Komitetu Obywatelskiego. 16 - letni Stasiek nie może zaaklimatyzować się w Brwinowie, tęskni za dziewczyną i domem w Izraelu. Ewa martwi się, że jej syn wpadnie w złe towarzystwo. Postępuje choroba Ignacego, traci pamięć i orientację. Rozpada się małżeństwo Tomka i Basi. Tomek chce się rozstać, uważa, że już nic ich nie łączy, nawet dorastające córki. Michał wraca z samotnych wakacji i ma ogromny żal do Ani, że po raz kolejny nie znalazła dla niego przestrzeni w swoim życiu. Zbliżają się setne urodziny Władka. Czy rodzinie Winnych uda się zjednoczyć? 09:10 HISTORIA POLSKI - DAJCIE MI JABŁKO Reportaż, 26 min, Polska, 2006 Reżyseria: Sławomir Koehler Scenariusz: Sławomir Koehler Reportaż o dramatycznych przejściach Zbigniewa Nowaka, górnika z kopalni "Halemba" i jego najbliższych. Psychologiczny zapis wydarzeń z pięciu dni przebywania ponad 1000 metrów pod ziemią w oczekiwaniu na pomoc. Z reportażu dowiemy się, co sprawiło, że zasypany górnik i kochający go ludzie nie załamali się. Materiał bez patosu i egzaltacji pokazuje, jak wysokimi wartościami mogą być rodzina i wiara. 09:50 LUDZIE I MASZYNY - GÓRNICTWO Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Aleksandra Fudala Barańska Scenariusz: Aleksandra Fudala Barańska Wyjątkowe miejsca, wyjątkowe historie, mnóstwo dowodów na to, jak rozwijały się przemysł i nauka i jak przemysłowe dziedzictwo z powodzeniem można wykorzystać współcześnie. Cykl "Ludzie i Maszyny" zaprasza na spotkanie z historią obiektów poprzemysłowych z uwzględnieniem ich roli w rozwoju regionów, przemian, jakie wywołały oraz ich roli i wykorzystaniu 100 lat później. 10:20 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - TRAGICZNE MIASTO Cykl dokumentalny, 19 min, Polska, 1995 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Zbigniew Maziarz Prowadzący: Bogusław Wołoszański Cykliczny program popularyzujący wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek poświęcony oblężeniu Leningradu. 10:45 PODZIEMNE WŁOCHY - DOLINA FUCINO. ODC. 8/8 (UNDER ITALY) Serial dokumentalny, 60 min, Włochy, 2016 Reżyseria: Dario Marani Pełna przygód podróż po podziemnym, nieznanym i tajemniczym świecie kryjącym się zarówno pod największymi miastami, ale i wioskami Włoch. Miały one często ogromne znaczenie historyczne, dlatego ich eksploracja pozwala poznać od podszewki dawne i współczesne dzieje tego kraju. W każdym odcinku gospodarz serii, amerykański archeolog Darius Arya, osobiście odkrywa włoskie podziemia: od Rzymu do Neapolu, od Narni do Gran Sasso, przez miejsca o ogromnym znaczeniu historycznym i archeologicznym, po współczesne miejskie kanały, a to pozwala prześledzić historię Italii od prehistorii, przez epokę grecko - rzymską, wczesnego chrześcijaństwa i średniowiecze do dziś. 11:50 PRZYPADEK POLSKI. POLITYKA I IDEE - ODC. 44 Magazyn historyczny, 15 min, Polska, 2024 Scenariusz: Jacek Kloczowski Zdjęcia: Wojciech Kursa "Przypadek Polski. Polityka i idee" to cykl programów przedstawiających najważniejsze postacie polskiej myśli politycznej XIX i XX wieku, reprezentujące różne nurty i środowiska ideowe. Wśród proponowanych ponad trzydziestu postaci są m.in. Stanisław Koźmian, Maurycy Mochnacki, Adam Jerzy Czartoryski, Zygmunt Krasiński, Stanisław Cat - Mackiewicz. Autorem scenariuszy poszczególnych odcinków jest dr Jacek Kloczkowski, wiceprezes Ośrodka Myśli Politycznej w Krakowie. Realizacja cyklu będzie łączyć wypowiedzi narratora nagrywane w wybranych miejscach nawiązujących do biografii i idei politycznych przedstawianych postaci z uzupełniającymi je wypowiedziami ekspertów nagrywanymi w studio na odpowiednio graficznie zaaranżowanym tle. Całość uzupełnią ujęcia filmowe oraz ikonografia dotycząca danego tematu /zdjęcia, pisma, dzieła malarskie/ przedstawiona przy użyciu grafiki komputerowej. Towarzyszyć im będzie narracja prowadzona z offu. 12:15 TYGRYSY EUROPY - ODC. 3 - NOWA NAUCZYCIELKA Serial komediowy TVP, 50 min, Polska, 1999 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza Zdjęcia: Wojciech Rawecki Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Janusz Rewiński, Agnieszka Wagner, Paweł Deląg, Beata Ścibakówna, Jerzy Gruza, Ignacy Machowski, Piotr Fronczewski, Wojciech Pokora, Hanna Stankówna, Joanna Kurowska, Zofia Czerwińska, Ewa Sałacka, Agnieszka Pilaszewska, Wojciech Skibiński Szef każe Jackowi odebrać ze szkoły nową nauczycielkę języka polskiego i historii. Przypadek zrządza, że jest nią Monika. Jacek, chcąc zaimponować dziewczynie, świadomie sprawia wrażenie, że zarówno luksusowa limuzyna, jak i posiadłość są jego własnością. Już pierwsze spotkanie nauczycielki z dziećmi Nowaka napawa ją lekkim przerażeniem. Pociechy biznesmena nie mają pojęcia o ortografii, lepiej znają dzieje Stanów Zjednoczonych niż Polski. Zniechęcona Monika chce zrezygnować z intratnych korepetycji, lecz Jacek odwodzi ją od tego zamiaru. Przyznaje się też, że jest tylko kierowcą Nowaka. 13:20 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - BAHIA, AFRYKAŃSKIE DZIEDZICTWO (FLAVORS) Serial dokumentalny, 53 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i wybitne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. W tym odcinku: 14:25 III RZESZA ZATRZYMANA W KADRZE - ODC. 1. PYCHA (LOST HOME VIDEOS OF NAZI GERMANY) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2022 Na tysiącach niemieckich strychów niezliczone prywatne filmy pokryły się kurzem. Te filmowe rolki pokazują inną historię III Rzeszy Hitlera - życie zwyczajnych Niemców w ich domach i ich losy na linii frontu. Dwuczęściowy dokument odkrywa te prywatne kolekcje i pokazuje jak Niemcy - cywile i wojskowi - zarejestrowali powstanie Rzeszy, która według nich miała przetrwać tysiąc lat. Zwykli obywatele, organizacje partyjne, strażacy, lokalni urzędnicy i żołnierze na froncie z oddaniem dokumentowali swoje życie, emanując zarówno narodową, jak i obywatelską dumą. Po zakończeniu wojny wiele z tych materiałów filmowych zostało ukryte. Teraz, gdy pokolenie wojenne odchodzi, ich dzieci i wnuki odnajdują filmy i dzielą się nimi. Wyłania się z nich szczere spojrzenie na to, jak naprawdę wyglądało życie ludzi żyjących pod rządami Hitlera. 15:25 KORONA KRÓLÓW - ODC 129 Telenowela historyczna TVP, 25 min, Polska, 2018 Reżyseria: Piotr Fiedziukiewicz, Wojciech Pacyna, Jacek Sołtysiak, Jerzy Krysiak Scenariusz: Agnieszka Olejnik, Anna Krasuska, Anna Stańko Zdjęcia: Jacek Fabrowicz, Paweł Figurski, Romuald Lewandowski, Krzysztof Pakulski, Rafał Paradowski, Tomasz Wójcik Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Andrzej Hausner, Aleksandra Przesław, Marta Wiśniewska, Martyna Dudek, Marcin Rogacewicz, Piotr Nowak, Wenanty Nosul, Marianna Zydek, Paulina Kondrak, Mateusz Lisiecki, Grzegorz Woś, Krzysztof Grabowski, Katarzyna Radochońska, Wojciech Czerwiński, Wojciech Starostecki Odc. 129 Trwają przygotowania do ślubu królewskiej córki. Elżbieta przeżywa nadchodzące w jej życiu zmiany. Oparciem staje się Małgorzata, która opowiada jej o powinnościach żony wobec męża. Król spotyka się z księciem Bogusławem na polowaniu, na którym mają zostać ustalone szczegóły małżeństwa jego córki. Mela przygotowuje tajemnicze lekarstwa. Kat sprzeciwia się ukochanej, które mogą sprowadzić na nich nieszczęście. 16:00 SENSACJE XX WIEKU - NARODZINY WOJNY /1/ Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 1997 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Obraz polityki 1939 roku rządów Polski, Niemiec, Wielkiej Brytanii i ZSRR, która doprowadziła do największego kataklizmu w dziejach ludzkośći - II wojny światowej. Adolf Hitler, przemawiając 22 sierpnia 1939 roku do najwyższych oficerów Wehrmachtu, powiedział, że zamierzał uderzyć na zachód, lecz wystąpiły nowe okoliczności, które kazały mu zmienić ten plan i rzucić wojska do wojny z Polską. Jakie to okoliczności? Czy Polska padła ofiarą gry brytyjskiego premiera Neville'a Chamberlaina? Jaką rolę odegrał polski minister spraw zagranicznych Józef Beck? Czy mógł odwrócić niekorzystny bieg wydarzeń? 16:30 SENSACJE XX WIEKU - NARODZINY WOJNY /2/ Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 1997 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Druga część programu, w którym Bogusław Wołoszański poddaje analizie politykę ostatnich dni sierpnia 1939 roku, gdy rząd polski podjął działania, aby odwrócić bieg wydarzeń i nie dopuścić do wojny. Czy mieliśmy szansę na uniknięcie wojny? Jakie błędy popełnił Józef Beck, polski minister spraw zagranicznych? 17:05 HISTORIA POLSKI - TUNKA Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2021 Reżyseria: Tomasz Świątkowski Scenariusz: Tomasz Świątkowski Tunka to wieś położona w Dolinie Tunkińskiej, w Buriacji, w Rosji. W XIX wieku służyła jako miejsce zesłań więźniów politycznych, m.in. grupy 145 księży aresztowanych w powstaniu styczniowym. W obliczu trudnych warunków ekonomicznych księża założyli spółkę, która organizowała zaopatrzenie oraz zajmowała się uprawą roli. Ich dzieje opisał ksiądz Żyskar w książce "Tunka". Jednak najsłynniejszym zesłańcem osadzonym w Tunce był Józef Piłsudski, który przebywał tam od sierpnia 1890 do kwietnia 1892, czyli do końca okresu swojej zsyłki. I właśnie pobyt Piłsudskiego w Tunce jest głównym tematem filmu. Filmowa opowieść o Tunce i zesłaniu Józefa Piłsudskiego toczy się w dwóch planach czasowych: współczesnym i historycznym, i obydwa te plany nawzajem się przenikają, choćby z tego względu, że mimo upływu wielu lat, wciąż spotykamy tam liczne polskie ślady. Osią fabularną jest wyprawa ekipy z Muzeum Lwowa i Kresów Wschodnich z Kuklówki Radziejowickiej do Tunki, po chałupę, w której mieszkał Piłsudski. Ta kwatera Piłsudskiego została zidentyfikowana już wcześniej, podczas pobytu w Tunce dr. Krzysztofa Jabłonki, znakomitego znawcy życia i dzieła Marszałka. Ekipa Muzeum najpierw dokładnie opisała chałupę, następnie rozebrała poszczególne jej elementy, i wysłała je transportem do Polski. Na terenie Muzeum chałupa została powtórnie złożona i po obowiązkowych zabiegach konserwatorskich, udostępniona zwiedzającym, jako ważny obiekt całego skansenu, dokumentującego los polskich zesłańców syberyjskich. Doktor Krzysztof Jabłonka jest naszym filmowym przewodnikiem po Tunce i okolicy. Ten znakomity znawca Józefa Piłsudskiego staje się również przewodnikiem, nie tylko po Syberii Marszałka, ale również po całym jego życiu, w którym pobyt w Tunce, jak opisałem to powyżej, odegrał trudną do przecenienia rolę. 18:50 CZAS HONORU - ODC. 1 SKOK Serial wojenny, 48 min, Polska, 2008 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Wojciech Wójcik Scenariusz: Jarosław Sokół Aktorzy: Jan Englert, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki, Maja Ostaszewska, Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Piotr Żurawski Byli młodzi, pełni energii, zapału i wiary. Pięknie żyli i pięknie ginęli - dumnie, z godnością. O takich właśnie ludziach opowiada serial "Czas honoru" odwołujący się do fascynującej i stosunkowo mało znanej karty historii polskiego ruchu oporu podczas II wojny światowej. Wiosną 1941 r. grupa przeszkolonych w Anglii polskich żołnierzy została zrzucona na teren okupowanej Polski. Mieli tu przeprowadzać akcje dywersyjne. Na ekranie mają twarze popularnych aktorów: Jana Englerta, Macieja Zakościelnego, Jana Wieczorkowskiego, Jakuba Wesołowskiego i Antoniego Pawlickiego, którzy znakomicie odnajdują się w wojenno-sensacyjnej konwencji. Dodatkowego dramatyzmu i autentyzmu przydają serialowi archiwalne zdjęcia z czasów wojny przeplatające poszczególne wątki. W wojennym, epicko-heroicznym klimacie utrzymana jest również czołówka filmu i towarzysząca jej muzyka. Poznajemy ich jeszcze w Anglii, gdy kończą przeszkolenie. Oddział składa się z pięciu osób. Najstarszy, Czesław Konarski (Jan Englert), zawodowy major Wojska Polskiego, po klęsce wrześniowej wraz z synami: Władkiem (Jan Wieczorkowski), sportowcem i porucznikiem WP, oraz młodszym Michałem (Jakub Wesołowski), studentem medycyny, przedostał się do Anglii. Obaj młodzieńcy również wchodzą w skład oddziału. W kraju została żona Czesława, lekarka Maria (Katarzyna Gniewkowska), która od tamtej pory nie miała wieści od męża i synów, nie wie nawet, czy żyją. Pozostali członkowie oddziału to: Janek Markiewicz (Antoni Pawlicki), absolwent architektury, urodzony w rodzinie rzemieślniczej na warszawskiej Pradze, oraz Bronek Woyciechowski (Maciej Zakościelny), przed wojną jedyny dziedzic fortuny warszawskiego fabrykanta. W Warszawie została jego narzeczona, aktorka Wanda (Maja Ostaszewska). Ona też w 1939 r. straciła kontakt z ukochanym, jest przekonana, że Bronek nie żyje. A bez niego życie straciło dla niej sens. Dziewczyna zażywa kupioną pokątnie truciznę. Na szczęście, okazuje się, że nie był to cyjanek, jak sądziła. Wanda trafia do szpitala, gdzie doktor Maria próbuje ją odratować. Przebywająca w Anglii piątka żołnierzy wprost rwie się do walki. Już nie mogą się doczekać, kiedy zostaną wysłani do Polski. Kilka wcześniejszych prób dotarcia nad terytorium ojczyzny kończyło się fiaskiem. Teraz wreszcie do kraju zostaje przesłana na falach BBC wiadomość o planowanym zrzucie spadochroniarzy w okolicach Chojnowa. Oddział rusza niewielkim samolotem w drogę. Tymczasem w Warszawie podczas łapanki zostaje schwytana grupa Polaków, którzy mają być rozstrzelani w lesie. Są wśród nich: młody działacz ruchu oporu Antek (Michał Kowalczyk) i działający od niedawna w konspiracji Karol Ryszkowski (Łukasz Konopka), do 1937 r. oficer polskiego wywiadu, wyrzucony stamtąd dyscyplinarnie. W ostatniej chwili Ryszkowski, powołując się na znajomość z majorem Abwehry Martinem Halbe (Krystian Wieczorek), unika rozstrzelania. Halbe zna go jeszcze sprzed wojny, kiedy spotkali się na zawodach jeździeckich. Teraz, aby ratować swoją skórę, Ryszkowski odwieziony do siedziby gestapo wyjawia Niemcom miejsce planowanego zrzutu spadochroniarzy. Major Halbe wiąże z dawnym agentem wywiadu dalsze plany. Kierując się informacjami Ryszkowskiego, gestapo, pod dowództwem standartenfuhrera Gerda Kellera (Krzysztof Stelmaszyk), urządza w okolicach Chojnowa zasadzkę na spadochroniarzy. Nad miejscem zrzutu pojawia się angielski samolot. 19:45 NAJMŁODSZA AGENTKA Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Magdalena Majewska Scenariusz: Magdalena Majewska W 2023 roku minęło 100 lat od urodzin jednej z najbardziej niezwykłych kobiet w historii Polski. Halina Kłąb - Szwarc miała 16 lat, kiedy wybuchłą II wojna światowa. Cztery lata później, w roku 20. urodzin, została skazana na śmierć. Na szczęście Niemcy wyroku nie wykonali. Niezwykłe jest to, czego dokonała łodzianka Halina Kłąb. Ale ciągle zapominamy, ile miała lat, kiedy wykonywała rozkazy, które przyczyniły się do skrócenia wojny. Na zdjęciach najczęściej widzimy poważną panią profesor medycyny, założycielkę trzeciego na świecie Uniwersytetu III wieku. A przecież miała 16 lat, kiedy na polecenie dowódców biegle opanowała język niemiecki, rok później podpisała volkslistę. Po zdaniu matury w niemieckiej szkole średniej w Kaliszu, rozpoczęła działania wywiadowcze. Warto dodać, że za wyniki w nauce - jako najlepsza uczennica - otrzymała list gratulacyjny i wydanie Mein Kampf z autografem Hitlera. W wieku 18 lat, po śmierci swojego dowódcy Jacka, objęła dowództwo wywiadu AK w regionie kaliskim. Niedługo potem przystępuje do Akcji N. Rozwozi zapakowane w walizkę materiały propagandowe przeznaczone dla Niemców na terenie Rzeszy i do Wiednia. W Wiedniu rozpoczyna studia - najpierw lingwistyczne, a potem medyczne - aby uzasadnić swoje przyjazdy. W Niemczech bez specjalnego zezwolenia nie można spędzić nocy w hotelu. Halina więc podróżuje pociągami 7 dni bez przerwy. Wysiada, aby wrzucić przesyłki z propagandową prasą do skrzynek pocztowych. Akcja N była tak dobrze zorganizowana, że Niemcy byli przekonani, iż są to działania niemieckiej opozycji antyhitlerowskiej. Potem szybki kurs, na którym nauczyła się rozpoznawać niemieckie okręty wojenne. I niebezpieczna misja do Hamburga, aby sfotografować okręty zacumowane w największym niemieckim porcie. Rozpracowała system obrony przeciwlotniczej Hamburga. Po przekazaniu tych informacji, alianci precyzyjnie zbombardowali miasto. Została aresztowana w rodzinnej Łodzi. Była ostrzegana, ale trudno się dziwić 20 - letniej dziewczynie, że tęskniła za matką. Brutalne przesłuchania na gestapo i kara śmierci bez sądu. Niemcy na szczęście zwlekają z jej wykonaniem. Łódź zajmują Rosjanie. Była to walka niezwykła. Samotna, na wrogim terenie, bez wsparcia innych żołnierzy AK. Wymagała odwagi, samodyscypliny, umiejętności improwizacji i szybkiego podejmowania decyzji. Motywacją do działania była miłość do Polski. 20:15 ALEKSANDER CZYŻEWSKI. SŁOŃCEM URZECZONY (ALEXANDER CZYŻEWSKI. ZNIEWOLONY PRZEZ) Film dokumentalny, 48 min, Białoruś, 2018 Reżyseria: Taras Waszczenko Leonardo da Vinci XX wieku. Tak współcześni nazywali naukowca Aleksandra Czyżewskiego, urodzonego w Ciechanowcu. W wieku 21 lat zrobił doktorat, a w wieku 24 lat został profesorem. Głównym obiektem jego zainteresowań naukowych było Słońce. Czyżewski pierwszy na świecie zasugerował, że aktywność słoneczna wpływa na procesy ziemskie - klęski żywiołowe, epidemie. Za swoją pracę w dziedzinie heliobiologii naukowiec mógł otrzymać Nagrodę Nobla, ale został zmuszony do odmówienia wystąpienia o jej przyznanie. 21:05 MOTYLEM JESTEM CZYLI ROMANS 40 - LATKA Komedia, 88 min, Polska, 1976 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza i Krzysztof Teodor Toeplitz Zdjęcia: Mieczysław Jahoda Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Andrzej Kopiczyński, Irena Jarocka, Irena Kwiatkowska, Anna Seniuk, Saturnin Żórawski, Roman Kłosowski, Andrzej Chrzanowski, ZofiaCzerwińska, Stefan Friedmann, Jerzy Karaszkiewicz Zachęceni ogromnym sukcesem telewizyjnego serialu "Czterdziestolatek" Jerzy Gruza i Krzysztof Teodor Toeplitz zdecydowali się jeden z epizodów z życia tytułowego bohatera rozwinąć w filmie fabularnym. Akcja "Motylem jestem" rozgrywa się w ciasnym M - 4 i na budowie Dworca Centralnego. Pojawiają się znane z serialu postacie - Karwowscy, dyrektor Wardowski, minister Zawodny, Maliniak i oczywiście Kobieta Pracująca. W roli nowej znajomej Stefana, Ireny Orskiej, wystąpiła popularna wówczas piosenkarka Irena Jarocka, a jej przebój z 1974 roku "Motylem jestem" stał się tytułową piosenką filmu. Inżynier Stefan Karwowski kieruje pracą na jednym z odcinków budowy Dworca Centralnego. Pewnego dnia wezwano go do ministra Zawodnego, gdzie dowiedział się, że został wytypowany do telewizyjnego programu "Człowiek Miesiąca". Zaczynają się gorączkowe przygotowania do telewizyjnego debiutu. Cała załoga prześciga się w pomysłach, jak w najbardziej atrakcyjny sposób przedstawić postępy na budowie. Z funduszu zakładowego wypłaca się pracownikom po złotówce na telefony do studia, a w dniu emisji programu samochody rozwożą budowniczych po mieście, by głosowali na Karwowskiego. Stefan zostaje Człowiekiem Miesiąca. Tymczasem bohater kontynuuje znajomość z popularną piosenkarką Ireną Orską, którą poznał w czasie prób do programu. Jeden z wieczorów spędzają razem w nocnym lokalu, a Karwowski wracając nad ranem do domu oświadcza Magdzie, że impresario proponuje mu wspólne występy z Ireną. Za cichą zgodą przełożonych Stefan coraz rzadziej pojawia się na budowie. Coraz częściej za to bierze udział w występach estradowych, udziela wywiadów i przebywa w towarzystwie Ireny. Pewnego dnia sportowym samochodem piosenkarki wyjeżdżają za miasto i wtedy Stefan oświadcza, że chce porzucić żonę i poślubić Irenę. Gwiazda bez słowa odjeżdża zostawiając inżyniera daleko od Warszawy. W domu Karwowski wyznaje wszystko Magdzie i postanawia wrócić do solidnego życia. Okazuje się jednak, że jego miejsce na budowie zajął już ktoś inny. 22:45 SENSACJE XX WIEKU - WALLENBERG Cykl dokumentalny, 48 min, Polska, 2002 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Adam Sikora Jak to się stało, że Raoul Wallenberg, członek potężnej i wpływowej szwedzkiej rodziny bankierów, w 1945 roku, tuż przed końcem wojny znalazł się w radzieckim więzieniu i dwa lata później został zamordowany? Dyplomata, który uratował kilkadziesiąt tysięcy istnień ludzkich, został zamordowany w specjalnym oddziale więzienia na Łubiance. Wstrzyknięto mu truciznę. Dlaczego? 23:50 WIEDEŃCZYK. HISTORIA PODNIEBNEJ UCIECZKI Film dokumentalny, 32 min, Polska, 2021 Reżyseria: Paweł Lisowski Scenariusz: Paweł Lisowski Samolot transportowo - desantowy AN - 2 nr 7447 został wyprodukowany 9 stycznia 1967 roku w ówczesnej Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego - PZL - Mielec. Nazwa "Wiedeńczyk" związana jest z dramatyczną historią tego samolotu z czasów stanu wojennego. W kwietniu 1982 roku jedna z załóg, wykonująca loty treningowo - operacyjne, podjęła decyzję o ucieczce nim za "żelazną kurtynę". Samolot wylądował jeszcze w okolicach podkrakowskiego Czernichowa, gdzie na pokład wsiadły rodziny lotników, a następnie odleciał w kierunku Wiednia; udało mu się tam dotrzeć. Spośród całej 9 - osobowej grupy w plany ucieczki nie był wtajemniczony tylko technik pokładowy. Jako jedyny wrócił on do kraju, pozostali otrzymali azyl polityczny i mieszkają dziś w Stanach. Po powrocie do Polski samolot nazwany wówczas "Wiedeńczykiem" nadal wykonywał misje na rzecz Wojska Polskiego. Wiosną 2013 roku został wycofany ze służby. Dzięki staraniom Fundacji Wiedeńczyk AN - 2 możemy podziwiać ten niezwykły samolot na licznych pokazach i piknikach lotniczych. 00:35 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - KAŻDEGO ROKU NAD SOKOŁDĄ ODC. 250 Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Lektor: Artur Kalicki Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. 01:15 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - INWAZJA, KTÓREJ NIE BYŁO CZ. 1 Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 1993 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Andrzej Ułłowicz Prowadzący: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański Program cykliczny popularyzujący wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek poświęcony niemieckim przygotowaniom do odparcia inwazji aliantów w rejonie Calais, m.in. montażu działa Todt.