TVP Nauka Sobota, 07.12.2024 05:45 CZY WIESZ, ŻE? - /157/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 06:15 CZY WIESZ, ŻE? - /158/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 06:50 INŻYNIERIA PRZYSZŁOŚCI - ENERGETYKA WIATROWA (ENGINEERING THE FUTURE) Serial dokumentalny, 53 min, Wielka Brytania, 2020 Trwa rewolucja w inżynierii za sprawą specjalistów nieustannie pracujących nad konstruowaniem urządzeń, które zmienią nasze życie. Inżynierowie ci niestrudzenie przesuwają granice technologiczne, aby wciąż doskonalić swoje wynalazki. Ich wizja to czystszy, bardziej zielony świat. Ich cel: tworzenie inżynierii przyszłości. W tym odcinku: Inżynierowie przyszłości stawiają sobie za cel możliwość generowania przez ludzkość jak największej mocy elektryczności z wiatru. U wybrzeży Anglii powstaje jedna z największych farm wiatrowych na świecie; trudne warunki w miejscu, gdzie jest budowana stanowią dla zespołu wykonawców ogromne wyzwanie. Z kolei zespół inżynierów norweskich stara się zbudować pierwszą w historii pływającą farmę wiatrową, którą będzie można instalować na głębszych wodach na obszarach, gdzie wieją bardzo silne wiatry. 07:55 OPERACJA ZDROWIE - MAGAZYN MEDYCZNY - /28/ Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Piotr Poraj - Poleski Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Prowadzący: Piotr Poraj - Poleski Magazyn medyczny, który prezentuje innowacyjne metody diagnostyczne i terapie dostępne w Polsce. Każdy odcinek omawia inne schorzenie. Lekarze wskazują objawy, na które warto zwrócić uwagę i mówią, w jaki sposób diagnozuje się chorobę. Pacjenci opowiadają o swoich doświadczeniach związanych z leczeniem i co musieli zmienić w życiu, żeby uniknąć nawrotu choroby. W każdym odcinku lekarze, eksperci farmakologii, stowarzyszenia pacjentów, naukowcy prezentują dostępne w naszym kraju metody leczenia oraz diagnostyki. Autorzy przedstawiają również nowoczesne technologie medyczne ratujące życie, a będące światowymi odkryciami naukowymi. 08:30 RYTMY ZDROWIA - NIETRZYMANIE MOCZU - STYMULACJA NERWÓW KRZYŻOWYCH Magazyn medyczny, 20 min, Polska, 2021 Autor: Piotr Poraj Poleski Magazyn medyczny skierowany do kobiet, omawiający najczęstsze schorzenia oraz leczenie i diagnostykę medyczną. Zaburzenia kontroli pęcherza moczowego można leczyć i przeciwdziałać ich objawom. Nietrzymanie moczu, wbrew powszechnym przekonaniom, nie jest naturalnym elementem procesu starzenia się lub nieuniknioną konsekwencją urodzenia dziecka. Jest to schorzenie, które można skutecznie leczyć. W najnowszym odcinku - operacja wszczepienia stymulatora nerwów krzyżowych. 09:00 NAUKA JEST WSZĘDZIE - 9 Magazyn, 15 min, Polska, 2024 . Przystępnie, ciekawie i rzetelnie opowiemy o współczesnej nauce i jej osiągnięciach. Odkrycia i ich praktyczne zastosowanie w naszym życiu przedstawią wybitni badacze z czołowych polskich placówek naukowych. Program prowadzi dr Monika A. Koperska, która pokaże, że to nad czym pracują naukowcy w Polsce i na świecie to nie abstrakcja, ale nasza codzienność. Odpowiemy też na proste pytania np: czy podgrzewanie posiłków w mikrofali nam szkodzi? Jak podgrzewać warzywa, aby nie traciły wartości odżywczych? Do tego w każdym odcinku przedstawimy trzy newsy w kategorii Nauka na świecie - wraz z komentarzem prowadzącej i jej gościa. Na luzie i z dystansem. Poszukamy odkryć, które mają realny wpływ na nasze życie. Pokażemy, że nauka to nie tylko testy laboratoryjne i rozważania naukowców i nowinki ze świata, które nie mają nic wspólnego z naszą codziennością. Opowiemy o nauce tak, że zrozumie nas i sześciolatek i jego babcia. Jak obniżyć rachunek za prąd, jak odkleić dziecko od smartfona i które warzywa są naprawdę zdrowe? Codzienność to nieskończona liczba pytań. Plus naukowcy, którzy mają (p)odpowiedzi jak żyć lepiej, jak zmienia się świat wokół nas i jak po tych zmianach może wyglądać. Przystępnie, ciekawie i rzetelnie, tak chcemy opowiadać o współczesnej nauce i jej osiągnięciach. Odkrycia i ich praktyczne zastosowanie w naszym życiu przedstawia wybitni badacze z czołowych polskich placówek naukowych. Pasjonaci, których talent, ciężka praca i upór dają praktyczne odpowiedzi i rozwiązania wielu problemów. 09:20 NAUKA JEST WSZĘDZIE - 10 Magazyn, 15 min, Polska, 2024 Przystępnie, ciekawie i rzetelnie opowiemy o współczesnej nauce i jej osiągnięciach. Odkrycia i ich praktyczne zastosowanie w naszym życiu przedstawią wybitni badacze z czołowych polskich placówek naukowych. Program prowadzi dr Monika A. Koperska, która pokaże, że to nad czym pracują naukowcy w Polsce i na świecie to nie abstrakcja, ale nasza codzienność. Odpowiemy też na proste pytania np: czy podgrzewanie posiłków w mikrofali nam szkodzi? Jak podgrzewać warzywa, aby nie traciły wartości odżywczych? Do tego w każdym odcinku przedstawimy trzy newsy w kategorii Nauka na świecie - wraz z komentarzem prowadzącej i jej gościa. Na luzie i z dystansem. Poszukamy odkryć, które mają realny wpływ na nasze życie. Pokażemy, że nauka to nie tylko testy laboratoryjne i rozważania naukowców i nowinki ze świata, które nie mają nic wspólnego z naszą codziennością. Opowiemy o nauce tak, że zrozumie nas i sześciolatek i jego babcia. Jak obniżyć rachunek za prąd, jak odkleić dziecko od smartfona i które warzywa są naprawdę zdrowe? Codzienność to nieskończona liczba pytań. Plus naukowcy, którzy mają (p)odpowiedzi jak żyć lepiej, jak zmienia się świat wokół nas i jak po tych zmianach może wyglądać. Przystępnie, ciekawie i rzetelnie, tak chcemy opowiadać o współczesnej nauce i jej osiągnięciach. Odkrycia i ich praktyczne zastosowanie w naszym życiu przedstawia wybitni badacze z czołowych polskich placówek naukowych. Pasjonaci, których talent, ciężka praca i upór dają praktyczne odpowiedzi i rozwiązania wielu problemów. 09:40 ASTRONARIUM - (31) - "MIKROFALOWE PROMIENIOWANIE TŁA" Magazyn, 23 min, Polska, 2016 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Za każdym razem, gdy spoglądamy w niebo, tak naprawdę patrzymy w przeszłość. Jest jednak coś, co pozwala nam zajrzeć w czasy wyjątkowo odległe. To mikrofalowe promieniowanie tła sygnał pozostały po Wielkim Wybuchu. Dociera do nas ze wszystkich stron, niosąc bezcenne informacje o początku Wszechświata. W tym programie pokażemy polskiego uczonego, który bierze udział w najbardziej zaawansowanych badaniach promieniowania tła na świecie i dowiemy się co udało się w ten sposób ustalić na temat naszego kosmicznego początku. 10:10 DOMY ZWIERZĄT: INŻYNIEROWIE I BUDOWNICZOWIE - GNIAZDO (ANIMAL HOMES NATURAL BORN ENGINEERS) Cykl dokumentalny, 50 min, Austria, 2015 Reżyseria: Ann Johnson Prum Trzyodcinkowa seria dokumentalna opowiada o tym jak mądre i sprytne potrafią być zwierzęta budując swoje domy. To nierzadko prawdziwi inżynierowie. Domy mają przede wszystkim zapewnić bezpieczeństwo gospodarzom, gdy wydają na świat i wychowują potomstwo. Poznamy techniki budowania, a także sposoby dobierania materiałów do budowy gniazd, nor i innych rodzajów domów. Nad ziemią, pod ziemią i w wodzie. Małe i duże, przytulne, czasem niebezpieczne, niektóre proste, inne zaskakująco wymyślne. Architekci i inżynierowie w świecie przyrody. Budują domy w każdym zakątku świata. Naszą opowieść zaczynamy od najdoskonalszych budowniczych gniazd. Ptasie gniazdo musi być dopasowane do potrzeb twórcy, niezależnie od tego, czy powstaje ze zwykłej gliny, czy z delikatnych jedwabnych nici. Z najbardziej niepozornych materiałów ptaki potrafią zbudować prawdziwe cuda. Delikatne krążki z trawy i gałązek, misternie utkane kosze z pnączy, imponujące twierdze z drewna i błota. Trudno uwierzyć, że te piękne i kunsztowne dzieła sztuki są tworem dziobów, a nie ludzkich rąk. Bywają gniazda minimalistyczne: zagłębienie w ziemi i niska obudowa, żeby jaja nie sturlały się na zewnątrz. Bywają gniazda wręcz barokowe. Reżyseria: Ann Johnson Prum Producent: Coneflower Productions and THIRTEEN Productions LLC in co - production with Terra Mater Factual Studios 11:15 TAJEMNICE DE REVOLUTIONIBUS Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2017 Reżyseria: Michał Juszczakiewicz Aktorzy: Florian Staniewski, Sebastian Wolf Mikołaj Kopernik, to jedna z najwybitniejszych postaci w historii polskiej, ale i światowej nauki. Jego dzieło "De Revolutionibus" zrewolucjonizowało pogląd człowieka na wszechświat. Jak się okazuje, duży wpływ na publikację miały pobyty astronoma na Ziemi Lubawskiej i to właśnie tam odbyły się zdjęcia do najnowszego filmu o życiu Mikołaja Kopernika. 12:55 POLSKIE PARKI NARODOWE - KAMPINOSKI PARK NARODOWY Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Kołodziej Scenariusz: Agnieszka Niwińska Prowadzący: Dariusz Gross Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz-odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury. 13:30 RYTMY ZDROWIA - NIETRZYMANIE MOCZU - STYMULACJA NERWÓW KRZYŻOWYCH Magazyn medyczny, 20 min, Polska, 2021 Autor: Piotr Poraj Poleski Magazyn medyczny skierowany do kobiet, omawiający najczęstsze schorzenia oraz leczenie i diagnostykę medyczną. Zaburzenia kontroli pęcherza moczowego można leczyć i przeciwdziałać ich objawom. Nietrzymanie moczu, wbrew powszechnym przekonaniom, nie jest naturalnym elementem procesu starzenia się lub nieuniknioną konsekwencją urodzenia dziecka. Jest to schorzenie, które można skutecznie leczyć. W najnowszym odcinku - operacja wszczepienia stymulatora nerwów krzyżowych. 14:00 GIGANCI NAUKI - PODBÓJ KOSMOSU Teleturniej, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Motyl Prowadzący: Łukasz Nowicki Nasze Niebo, Słońce i Księżyc intrygowały już starożytnych ludzi wszystkich kultur, prawie 5 tysięcy lat temu i ta fascynacja wszechświatem trwa do dziś. Nam udało się dosięgnąć gwiazd. A nowe lepsze technologie i eksperymentalne rozwiązania pozwalają widzieć i wiedzieć coraz więcej. W tym odcinku teleturnieju zapytamy o drogę od pierwszych koncepcji lotu w Kosmos do startu pierwszego pojazdu kosmicznego, o załogowe loty w Kosmos i udział w nich Polaków, o technologie kosmiczne, ich rozwój i zastosowanie w życiu codziennym, a także wyścig i współpracę między mocarstwami w podboju Kosmosu oraz spektakularne misje kosmiczne NASA i Europejskiej Agencji Kosmicznej. Giganci Nauki to teleturniej oparty na oryginalnym formacie TVP, dedykowany wyłącznie wiedzy naukowej, znakomite połączenie emocji i zabawy z edukacją i misją popularyzacji nauki. Każdy odcinek to jeden temat i jeden zwycięzca, ten, który zna najlepsze odpowiedzi na pytania przygotowywane przez ekspertów, dziennikarzy i konkurentów. Teleturniej w którym liczy się wyłącznie wiedza. Dla zawodników to rywalizacja, dla widzów pełna emocji przygoda z zagadkami i tajemnicami nauki. Na zwycięzcę teleturnieju czeka tytuł Giganta Nauki i nagroda 20 tys. PLN. Teleturniej składa się z 3 rund i finału wieńczącego dzieło. Zasady poszczególnych rund różnią się od siebie punkty poszczególnych rund sumują się. 15:00 RAPORT NAUKOWY - 102 23 min, Polska, 2024 Scenariusz: Artur Onacki, Bogumił Radajewski Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki, zarówno w Polsce jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 15:30 ZWIERZĘTA. SEZON 2 - ODC. 7 PSOWATE (JUST ANIMALS. SEZON 2 EP. 7 WILD DOGS) Serial dokumentalny, 51 min, USA, 2020 Reżyseria: Bianca Keeley, Simona Mackinder, Simona Mackinder, Bianca Keeley, Simona Mackinder, Bianca Keeley Drugi sezon dziesięcioodcinkowej serii przyrodniczej o zwierzętach świata. Dajmy się zaintrygować, zaskoczyć i zafascynować niektórymi z najbardziej niezwykłych zwierząt na świecie i dowiedzmy się wszystkiego, co chcemy wiedzieć o ich życiu i zachowaniu. W tym odcinku bohaterem są psowate. Nieuchwytne i przebiegłe. Strażnicy lasu i plaż. Mieszkańcy sawanny. Mistrzowie przetrwania w surowych, śnieżnych krainach i na pustyni. Dzikie psy wędrują po Ziemi samotnie albo w stadach. Wszystkie z ponad trzydziestu gatunków z rodziny psowatych to wytrawni łowcy, u których wykształciła się niezwykła mieszanka zdolności taktycznych, siły, inteligencji i współpracy w grupie. Świat psowatych tworzą różnorodne gatunki: od potężnych, urodzonych by przewodzić, po małe osobniki ważące nie więcej niż kilogram. Psowate wzbudzają lęk i podziw, by po chwili zniewalać swoim urokiem. Swobodne duchy, zawsze gotowe, by odpowiedzieć na zew natury. 16:30 TAJEMNICE SAL OPERACYJNYCH - CEMENTOWANIE W KOLANIE Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marta Gołąb - Kocięcka Scenariusz: Marta Gołąb - Kocięcka, Ireneusz Iwański Prowadzący: Łukasz Grabarczyk Odcinek poświęcony procedurze wszczepienia endoprotezy stawu kolanowego. Pacjentka jest już po jednym zabiegu i teraz czeka na operację stawu w drugiej nodze. Z uwagi na to, że choruje też na reumatoidalne zapalenie stawów, jej kości są szczególnie miękkie. Od ortopedów wymaga to ogromnej precyzji, ponieważ narzędzia niemal bez nacisku wchodzą w tkankę kostną. Pokażemy, jak wygląda ta procedura, prezentując sposób, w jaki chirurdzy dopasowują elementy sztucznego stawu. Wyjaśnimy, w jakim celu ortopedzi używają na sali operacyjnej cementu. Przy tej okazji powiemy, na czym polegają egzotermiczne właściwości cementu chirurgicznego i w jakich procedurach jest on stosowany. Gospodarzem programu jest doktor Łukasz Grabarczyk, jedyny polski neurochirurg operujący w wojennych szpitalach w Ukrainie, wieloletni szef kliniki Budzik w Olsztynie, absolwent Uniwersytetu we Freiburgu, który swoje umiejętności doskonalił w USA i Japonii. Poprowadzi widzów przez tajniki nowatorskich operacji dokonywanych w polskich szpitalach, pokazując pracę lekarzy, nowoczesne technologie medyczne i procedury umożliwiające sprawny przebieg zabiegów. 17:00 DZIKA POLSKA - LASY PEŁNE ŻYCIA - NOCKA NOCKÓW Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2011 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska O zmierzchu nietoperze wzdłuż leśnego potoku podążają w góry. Po drodze wpadają w delikatną sieć badaczy i dostają obrączki lub nadajniki telemetryczne. Dzięki nim wiemy, że część tych lotników podąża do nocnego klubu na wspólną imprezę. W filmie przewodnikiem po świecie nietoperzy jest dr Robert Mysłajek. Celem jego badań jest poznanie składu gatunkowego nietoperzy zamieszkujących lasy Beskidu Śląskiego, wyznaczenie szlaku ich wędrówek, wykrycie miejsc rozrodu, wypoczynku i zimowania. Tajemnice życia nietoperzy odsłaniane są powoli. Jednak są one na tyle fascynujące, że wielu badaczy jest gotowych do podejmowanie kolejnych wyzwań. Jednym z nich jest właśnie dr Robert Mysłajek. Towarzyszymy mu z kamerą podczas odłowu nietoperzy w delikatne siatki chiropterologiczne i zakładania nadajników telemetrycznych, które pozwalają poznać ich wędrówki. Podsłuchujemy nietoperze za pomocą detektorów ultrasonicznych, które przetwarzają wydawane przez nie ultradźwięki na dźwięki słyszalne dla ludzi i umożliwiają identyfikację gatunków. Późnym latem i jesienią obserwuje się wzmożoną aktywność nietoperzy w pobliżu otworów jaskiń. Rola rojenia nietoperzy w takich miejscach nie jest do końca jasna. Sugeruje się jego związek z zachowaniami godowymi, przekazywaniem przez dorosłe osobniki młodym informacji o rozmieszczeniu kryjówek zimowych, wykorzystaniem jaskiń jako schronień tymczasowych itd. Bez względu jednak na pełnioną funkcję, rojenie stwarza doskonałą okazję do lepszego poznania fauny nietoperzy danego regionu i zdefiniowania miejsc ważnych dla ich ochrony. 17:35 DZIKA POLSKA - LASY PEŁNE ŻYCIA - POPIELATE ŻYCIE Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2011 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Trudno powiedzieć, gdzie jest. Trudno dociec, czy w ogóle jest. Niełatwo komukolwiek wytłumaczyć, kim jest. Popielica - jedno z najbardziej tajemniczych i nieznanych zwierząt rodzimej fauny. Przedstawicielka równie mało znanej rodziny pilchów - gryzoni, w których jedni dopatrują się raczej myszy, inni raczej wiewiórek. Prawdę o nich stara się poznać dr Mirosław Jurczyszyn, dla którego te zagadkowe ssaki stały się życiowym wyzwaniem. Nie tylko stara się odkryć, gdzie są, ale zabiega o to, by były wszędzie, gdzie być powinny. Ku chwale bukowych lasów, które stanowią ich najprawdziwszą ojczyznę. 18:00 DORWAĆ WIRUSA - ŚWIATOWE BADANIA NAD WIRUSAMI Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski Wirusy i zagrożenia, jakie stanowią dla ludzi, nieustannie są wyzwaniem dla naukowców. By dorwać wirusa, łączą siły. Tak współdziałają naukowcy z PAN w Olsztynie z wirusologami z Medizinishe Hochscule w Hannoverze. Ich wspólnym odkryciom dedykowany jest ten odcinek cyklu. "Dorwać wirusa" - cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa, w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS - CoV - 2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. 18:30 RAPORT NAUKOWY - 102 23 min, Polska, 2024 Scenariusz: Artur Onacki, Bogumił Radajewski Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki, zarówno w Polsce jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 19:00 CZY WIESZ, ŻE? - /159/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 25 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 19:30 CZY WIESZ, ŻE? - /160/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 25 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 20:00 ZWIERZĘTA. SEZON 2 - ODC. 7 PSOWATE (JUST ANIMALS. SEZON 2 EP. 7 WILD DOGS) Serial dokumentalny, 51 min, USA, 2020 Reżyseria: Bianca Keeley, Simona Mackinder, Simona Mackinder, Bianca Keeley, Simona Mackinder, Bianca Keeley Drugi sezon dziesięcioodcinkowej serii przyrodniczej o zwierzętach świata. Dajmy się zaintrygować, zaskoczyć i zafascynować niektórymi z najbardziej niezwykłych zwierząt na świecie i dowiedzmy się wszystkiego, co chcemy wiedzieć o ich życiu i zachowaniu. W tym odcinku bohaterem są psowate. Nieuchwytne i przebiegłe. Strażnicy lasu i plaż. Mieszkańcy sawanny. Mistrzowie przetrwania w surowych, śnieżnych krainach i na pustyni. Dzikie psy wędrują po Ziemi samotnie albo w stadach. Wszystkie z ponad trzydziestu gatunków z rodziny psowatych to wytrawni łowcy, u których wykształciła się niezwykła mieszanka zdolności taktycznych, siły, inteligencji i współpracy w grupie. Świat psowatych tworzą różnorodne gatunki: od potężnych, urodzonych by przewodzić, po małe osobniki ważące nie więcej niż kilogram. Psowate wzbudzają lęk i podziw, by po chwili zniewalać swoim urokiem. Swobodne duchy, zawsze gotowe, by odpowiedzieć na zew natury. 21:40 INŻYNIERIA PRZYSZŁOŚCI - ENERGETYKA WIATROWA (ENGINEERING THE FUTURE) Serial dokumentalny, 53 min, Wielka Brytania, 2020 Trwa rewolucja w inżynierii za sprawą specjalistów nieustannie pracujących nad konstruowaniem urządzeń, które zmienią nasze życie. Inżynierowie ci niestrudzenie przesuwają granice technologiczne, aby wciąż doskonalić swoje wynalazki. Ich wizja to czystszy, bardziej zielony świat. Ich cel: tworzenie inżynierii przyszłości. W tym odcinku: Inżynierowie przyszłości stawiają sobie za cel możliwość generowania przez ludzkość jak największej mocy elektryczności z wiatru. U wybrzeży Anglii powstaje jedna z największych farm wiatrowych na świecie; trudne warunki w miejscu, gdzie jest budowana stanowią dla zespołu wykonawców ogromne wyzwanie. Z kolei zespół inżynierów norweskich stara się zbudować pierwszą w historii pływającą farmę wiatrową, którą będzie można instalować na głębszych wodach na obszarach, gdzie wieją bardzo silne wiatry. 22:40 DZIKA POLSKA - LASY PEŁNE ŻYCIA - POPIELATE ŻYCIE Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2011 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Trudno powiedzieć, gdzie jest. Trudno dociec, czy w ogóle jest. Niełatwo komukolwiek wytłumaczyć, kim jest. Popielica - jedno z najbardziej tajemniczych i nieznanych zwierząt rodzimej fauny. Przedstawicielka równie mało znanej rodziny pilchów - gryzoni, w których jedni dopatrują się raczej myszy, inni raczej wiewiórek. Prawdę o nich stara się poznać dr Mirosław Jurczyszyn, dla którego te zagadkowe ssaki stały się życiowym wyzwaniem. Nie tylko stara się odkryć, gdzie są, ale zabiega o to, by były wszędzie, gdzie być powinny. Ku chwale bukowych lasów, które stanowią ich najprawdziwszą ojczyznę. 23:20 PODRÓŻE KOSMICZNE - SIŁA ZIEMI (COSMIC JOURNEYS) Serial dokumentalny, 11 min, USA, 2017 Złożone z kilkunastu filmów krótkometrażowych Podróże kosmiczne zabierają widza na wycieczkę po kosmicznych przestworzach, ukazując niezwykłe widoki oraz fascynujące osobliwości naszego wszechświata. Przekazy z krążących wokół Ziemi satelit, zdjęcia wykonane przez załogi stacji kosmicznych, obrazy sąsiednich planet to dla widza tej serii spotkanie twarzą w twarz z efektami najnowocześniejszych badań międzygwiezdnych i wiedzą naukową na ich temat. Klimat Ziemi się zmienia. Animowana grafika w tym odcinku Podróży kosmicznych ukazuje istniejące na kuli ziemskiej samoregulujące mechanizmy dystrybucji ciepła w oceanach i na kontynentach oraz wskazuje przyczyny wzrostu temperatur i znaczenie tego wzrostu dla przyszłości ludzkości na naszej planecie. Dzięki najnowszej technologii śledzącej stale zmieniające się wiatry i prądy oceaniczne, naukowcy próbują przewidzieć, co się stanie, gdy wzrośnie poziom CO2. Czy w obliczu rosnącej częstotliwości niszczycielskich katastrof, takich jak huragan Sandy, status oceanu jako światowej baterii transportującej ciepło z ciepłych obszarów do chłodnych jest zagrożony? Czy jest już za późno na uratowanie planety Ziemia? 23:40 DOMY ZWIERZĄT: INŻYNIEROWIE I BUDOWNICZOWIE - GNIAZDO (ANIMAL HOMES NATURAL BORN ENGINEERS) Cykl dokumentalny, 50 min, Austria, 2015 Reżyseria: Ann Johnson Prum Trzyodcinkowa seria dokumentalna opowiada o tym jak mądre i sprytne potrafią być zwierzęta budując swoje domy. To nierzadko prawdziwi inżynierowie. Domy mają przede wszystkim zapewnić bezpieczeństwo gospodarzom, gdy wydają na świat i wychowują potomstwo. Poznamy techniki budowania, a także sposoby dobierania materiałów do budowy gniazd, nor i innych rodzajów domów. Nad ziemią, pod ziemią i w wodzie. Małe i duże, przytulne, czasem niebezpieczne, niektóre proste, inne zaskakująco wymyślne. Architekci i inżynierowie w świecie przyrody. Budują domy w każdym zakątku świata. Naszą opowieść zaczynamy od najdoskonalszych budowniczych gniazd. Ptasie gniazdo musi być dopasowane do potrzeb twórcy, niezależnie od tego, czy powstaje ze zwykłej gliny, czy z delikatnych jedwabnych nici. Z najbardziej niepozornych materiałów ptaki potrafią zbudować prawdziwe cuda. Delikatne krążki z trawy i gałązek, misternie utkane kosze z pnączy, imponujące twierdze z drewna i błota. Trudno uwierzyć, że te piękne i kunsztowne dzieła sztuki są tworem dziobów, a nie ludzkich rąk. Bywają gniazda minimalistyczne: zagłębienie w ziemi i niska obudowa, żeby jaja nie sturlały się na zewnątrz. Bywają gniazda wręcz barokowe. Reżyseria: Ann Johnson Prum Producent: Coneflower Productions and THIRTEEN Productions LLC in co - production with Terra Mater Factual Studios 00:40 NOBLE 2024 - NAGRODA NOBLA W DZIEDZINIE LITERATURY Relacja, 90 min, Polska, 2024 Wykonawcy: Bogumił Radajewski W programie transmisja ze Sztokholmu, gdzie tradycyjnie na początku października ogłaszane są nominacje do nagród Nobla. 10 października poznamy nagrodzonego w kategorii "Literatura". Tylko w Nauka TVP pełna transmisja z wydarzenia oraz komentarze ekspertów specjalizujących się w tej dziedzinie literatury. 02:25 RAPORT NAUKOWY - 102 23 min, Polska, 2024 Scenariusz: Artur Onacki, Bogumił Radajewski Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki, zarówno w Polsce jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 03:00 TAJEMNICE DE REVOLUTIONIBUS Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2017 Reżyseria: Michał Juszczakiewicz Aktorzy: Florian Staniewski, Sebastian Wolf Mikołaj Kopernik, to jedna z najwybitniejszych postaci w historii polskiej, ale i światowej nauki. Jego dzieło "De Revolutionibus" zrewolucjonizowało pogląd człowieka na wszechświat. Jak się okazuje, duży wpływ na publikację miały pobyty astronoma na Ziemi Lubawskiej i to właśnie tam odbyły się zdjęcia do najnowszego filmu o życiu Mikołaja Kopernika.