TVP Dokument Sobota, 14.12.2024 05:40 DZIKA POLSKA - BOGATSZE ŻYCIE - BIAŁY KRÓL NIEBA Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2012 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Jeszcze nie tak dawno możliwość spotkania orła w naszym kraju była czymś niezwykłym, dostępnym tylko dla wybrańców. Orły bieliki oglądano tylko w muzeach lub ogrodach zoologicznych, gdzie można było zapoznać się jedynie z cząstką ich piękna. Prawdziwy ich majestat objawia się jednak w locie. Zaledwie sto lat temu bielik - największy z naszych orłów - znajdował się na granicy wymarcia. Dzisiaj jest często spotykany w całym pasie pojezierzy, w dolinach dużych rzek oraz w okolicy stawów rybnych. Jego obecność przyczynia się do wzbogacenia różnorodności ptasiego świata. Jako doskonały drapieżnik reguluje i wpływa na liczebność drobniejszego ptactwa. Miejscem akcji odcinka jest rzeka Biebrza, a głównym narratorem jest Paweł Mirski z Komitetu Ochrony Orłów. 06:10 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.III - ODC. 27 JEDYNE TAKIE MIASTO Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2016 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Jakie tajemnice skrywa współczesny Lwów? Czy znajdziemy w nim ślady polskiej przeszłości? Radosław Kotarski w swojej podróży na dawne, wschodnie rubieże Rzeczpospolitej dociera do miejsc na co dzień niedostępnych lub pomijanych przez przewodników. Zapraszamy w niezwykłą podróż do miasta, które od zawsze było tyglem narodów, języków i niesamowitej kuchni. 06:45 OPOWIEŚCI Z DZIKIEGO MADRYTU (WILD TALES OF MADRID / RELATOS SALVAJES DE MADRID) Film dokumentalny, 50 min, Hiszpania, 2023 Reżyseria: Erika Gomez Film dokumentalny o dzikiej przyrodzie w Madrycie. To miasto sprawia wrażenie terenu wrogiego dla zwierząt i roślin, ale niektóre gatunki znalazły tu warunki do życia. Dokument przedstawia pięć niesamowitych historii różnych zwierząt: bociana białego, który od kilku lat woli spędzać zimę z mieszkańcami Madrytu; burzliwe romanse modliszki; przerażające zdolności lwa mrówki. Odkryjemy także życie intymne niektórych wegetariańskich, ale silnie trujących biedronek; a sroka padnie ofiarą jednej z najbardziej zaskakujących sztuczek w królestwie zwierząt: kukułka wielka będzie udawać jedno z dzieci sroki, czego nigdy wcześniej nie filmowano. Te pięć historii o dzikiej przyrodzie toczy się równolegle do codziennych zajęć mieszkańców Madrytu. Będziemy świadkami tajemniczego i zdumiewającego świata, który odkrywa piękno tego, co nieoczekiwane, pośród miejskiego chaosu. 07:45 OCEANY AFRYKI - ODC. 3 REKINY (OCEANS AFRICA EP. 3 TALE OF TWO SHARKS) Film dokumentalny, 52 min, Austria, 2020 Reżyseria: Charlie Luckock Film dokumentalny (3 części) o oceanach i ekostystemach w nich żyjących, które są wrażliwe i narażone na destrukcję ze strony człowieka. Afryka szczyci się jedną z najbogatszych i najbardziej zróżnicowanych linii brzegowych na świecie. Na zachodzie leży zimny Ocean Atlantycki. Na wschodzie Ocean Indyjski oferuje cieplejsze wody, w których kwitną rafy koralowe i rozwijają się gatunki tropikalne. Wybrzeże jest magnesem dla życia nadmorskiego - od ogromnych kolonii fok i ptaków morskich po rekiny. Pomimo obfitości i różnorodności życia tutejsze stworzenia odczuwają wszechobecną presję ze strony człowieka. Uszczuplone zasoby ryb zmuszają foki do polowania na ptaki, z którymi dzielą skaliste wyspy; żółwie mylą pływający plastik z pożywieniem, a rekiny są zabijane w sieciach wzniesionych w celu ochrony pływaków. W obliczu rosnącej presji ze strony ludzi życie na tym wybrzeżu potrzebuje pomocy. Na szczęście istnieje zespół ekspertów, którzy poświęcili swoje życie ochronie tego morskiego ekosystemu i wspaniałych stworzeń, które go zamieszkują. Załoga składa się z naukowców, działaczy na rzecz ochrony przyrody i pełnych pasji wolontariuszy. Ich misją jest ochrona i zachowanie wód naszej planety. Odc. 3 - "Rekiny". Tym razem towarzyszymy w RPA naukowcom u progu odkrycia. Dwa słynne gatunki rekinów. Żarłacz biały i głowomłot tropikalny. Karierę robią z różnych powodów. Głowomłoty gromadzą się w rafie. Dlaczego? Przecież grozi im wyginięcie. Naukowcy próbują rozwiązać zagadkę. Naukowcy i nurkowie rozpoczynają wyścig z czasem, by zdobyć wiedzę na temat życia rekinów. Bez rekinów morski świat stanie na głowie. RPA to kraj obdarzony niespotykaną bioróżnorodnością. Szczególnie w otaczających go oceanach. Wody RPA zamieszkuje aż jedna piąta rekinów świata. Ludzie wciąż nie rozumieją rekinów i podejmują działania dyktowane strachem. 08:40 DOBRE WIEŚCI Z PLANETY ZIEMIA - ODC. 1 STRAŻNICY LASÓW (EP. 1 GUARDIANS OF THE WOODLANDS) Cykl dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2023 Reżyseria: Frank Nischk, Tanja Winkler Cykl dokumentalny (6 odcinków) opowiadający o tym, co dobrego dzieje się w kwestii ochrony naszej planety. Kryzys klimatyczny, pandemia, zniszczenie przyrody - gazety, internet i telewizja zdają się przynosić same złe wieści. Jednak na całym świecie są ludzie i projekty, które robią wiele, aby poprawić warunki życia na Ziemi. Naukowcy i inżynierowie szukają rozwiązań przyjaznych dla klimatu i środowiska, wizjonerzy zakładają zrównoważone start - upy, obywatele angażują się w niezliczone projekty, nie wspominając już o organizacjach, które od lat działają na rzecz ochrony przyrody i środowiska. Ta seria skupia się na nich i ich zachęcających rozwiązaniach. Seria dostarcza informacji w duchu konstruktywnego dziennikarstwa i tym samym celowo nadaje inny niż zwykle reportażowy ton. Twórcy nie chcą przekazywać "dobrych wiadomości" jeśli takowych nie ma. Pragną jednak przełamać dość częste przekonanie, że "nic nie da się zrobić" i uzupełniać obraz stanu świata pozytywnymi przykładami. Odc. 1 - "Strażnicy lasów". Zamieszkujący brazylijskie lasy wpadli na nowy pomysł sadzenia rodzimych roślin. Chronią w ten sposób lasy deszczowe. Na południu Sahary ludzie walczą z pustynnieniem ziemi i głodem z zadziwiającym skutkiem. Na Borneo naukowcy i działacze ruchu na rzecz ochrony przyrody sadzą niezwykłe drzewa ratując orangutany od wyginięcia. Ich ostatnie siedliska w południowo - wschodniej Azji są zagrożone. Lasy tropikalne ustępują miejsca gigantycznym plantacjom. Ekolodzy nie dają jednak za wygraną. Ostatnio utworzono tu rezerwat. Robert Ong, zastępca głównego konserwatora lasów nadzoruje zalesianie terenów, które ochronią orangutany. 09:40 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - SZWAJCARIA, BIJĄCE SERCE ALP (FLAVORS) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i sławne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. W tym odcinku - Szwajcaria. 10:40 INSTYNKT MACIERZYŃSKI PTAKÓW Film dokumentalny, 19 min, Polska, 1954 Reżyseria: Włodzimierz Puchalski Scenariusz: Włodzimierz Puchalski Już od pierwszych dni wiosennych tętni bogatym rytmem życie nad wodami naszych jezior. Środowisko wodne stwarza znakomite warunki biologiczne, prawdziwy raj dla wodnego ptactwa. Tajemnice tego królestwa osłania przyroda zwartym lasem trzcin i szuwarów. 10:55 NAPRZÓD Film dokumentalny, 9 min, Polska, 1976 Reżyseria: Marek Koterski Film ukazuje teatr amatorski "Sylaba 68" z Wrocławia. 11:20 MIESZCZANIE ŻYWIECCY - KSIĘŻNA MARIA KRYSTYNA I KRZYSZTOF Cykl dokumentalny, 30 min, Polska, 2021 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Grzegorz Jankowski Seria składa się z dwunastu filmów poświęconych ludziom mieszkającym w ostatnim według alfabetu mieście - Żywcu. To opowieść o tradycji, ciągłości pokoleniowej i o pracy, która w Żywcu uważana jest za coś, co tworzy człowieka. W poszczególnych odcinkach cyklu poznamy żywieckie rodziny mieszczańskie i góralskie, które międzypokoleniowo kultywują tradycję, nawet, jeśli rozumieją ją trochę inaczej od siebie. Krzysztof Błecha, lekarz i przyjaciel księżnej Marii Krystyny Habsburg opowiada o historii polskich Habsburgów, ich patriotyzmie oraz postawie wobec mieszkańców Żywiecczyzny. Wspomina początki swojej przyjaźni z księżną, która pod koniec życia wróciła do Żywca i była blisko związana z jego rodziną. 12:00 KULTOWE ZABYTKI - ODC. 6 WIELKIE PRZEMIANY MUZEUM ORSAY (THE MUSE D'ORSAY: A GREAT METAMORPHOSIS) Cykl dokumentalny, 52 min, Francja, 2019 Reżyseria: Guenaelle Troly Seria dokumentalna (8 odcinków) opowiada o słynących ze swojego stylu architektonicznego, wartości historycznej i politycznej, najwspanialszych siedzibach, pałacach i katedrach Francji. Wypowiedzi najlepszych ekspertów, archiwalia i zdjęcia zabiorą nas w podróż po najsławniejszych zabytkach tego kraju. Odcinek 6 - "Wielkie przemiany Muzeum Orsay". To wyjątkowy budynek o kamiennej fasadzie i metalowym sercu. Muzeum Orsay jest jednym z symboli stolicy Francji. Na wprost wznoszą się dawne rezydencje królów - Luwr i Tuileries. To ogromna metalowa konstrukcja o masie 12000 ton. Półtora raza więcej niż Wieża Eiffela. Nawę pokrywa szklany dach o powierzchni 35 tysięcy metrów kwadratowych. Orsay jest obecnie jednym z najbardziej znanych muzeów na świecie. Na początku XX w. była to stacja kolejowa wybudowana na Wystawę Światową z 1900 r. Stworzenie muzeum na stacji kolejowej było bardzo śmiałym przedsięwzięciem. W chwili otwarcia było cudem technologii. Jak w ciągu stu dwudziestu lat stacja kolejowa przeistoczyła się w muzeum? Oto historia metamorfoz jedynego takiego budynku na świecie. 13:00 TACY BYLIŚMY - IRENA JAROCKA Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Michał Bandurski Scenariusz: Michał Bandurski Serial dokumentalny, którego twórcy śledzą losy największych gwiazd polskiej estrady. W każdym odcinku w nostalgiczny sposób wyjaśniają, jaki wpływ miała twórczość muzycznych idoli na nasze życie oraz na nas samych. Tym razem autorzy przyjrzą się trwającej dekady, błyskotliwej karierze Ireny Jarockiej. Od Gdańska do Paryża i od gondolierów do kawiarenek - to będzie muzyczna podróż przez najpiękniejsze wspomnienia. 13:30 MAGICZNE PODHALE Z SEBASTIANEM KARPIELEM BUŁECKĄ - ODC. 7 SEZON II - WOJCIECH TOPA - LUTNIK Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Reżyseria: Jakub Baryga Zdjęcia: Przemysław Matejko, Maciej Krajewski, Adam Sienkiewicz, Michał Michalec Prowadzący: Sebastian Karpiel Bułecka Podhalańscy górale to wyjątkowa społeczność. Pielęgnująca tradycje, kultywująca obrzędy i zwyczaje swoich ojców, ale przede wszystkim społeczeństwo mocno związane z naturą. To ona wyznacza rytm życia, pracy i codziennych aktywności. To fascynujący mariaż wzajemnego przenikania i szacunku do tatrzańskiej przyrody, Esencja zjawiska zwanego góralszczyzną. Pierwsza seria programu, skupiła się na jednym z najbardziej charakterystycznych elementów góralskiej kultury - typowej podhalańskiej architekturze. Wpisanej w krajobraz, pełnej fascynujących historii, tworzonej przez wyjątkowe osobowości. W drugiej serii, chcielibyśmy przybliżyć ludzi i ich życie w pełnej symbiozie z naturą. Pokazać z pozoru zwykłe dni z góralskiej codzienności - pracę i obowiązki (np. wypas owiec, spływy z drewnem czy specyfikę kowalstwa artystycznego) ale także pokoleniowość i silne tradycje rodzinne, pełne wyjątkowych obrzędów, reguł i zwyczajów - od kuchni po arkana podhalańskiego rzemiosła. Jednym z najważniejszych elementów góralskiej kultury jest muzyka. Skrzypce, dudy, piszczałki - to instrumenty, które Sebastian jako muzyk i lider zespołu Zakopower, wykorzystuje na scenie. Wśród członków zespołu ma jednego z najbardziej utalentowanych lutników na Podhalu - Wojtka Topę. W swojej pracowni tworzy on wyjątkowe skrzypce, które po zamówieniu trafiają do najznamienitszych Filharmonii świata. Wizyta Sebastiana w pracowni Wojtka, pozwoli choć w małym wymiarze poznać pracę i rzemiosło lutnika - od drewna na skrzypce, poprzez kolejne elementy przygotowania tego instrumentu. Będzie również powrót do źródeł dla lutnika Wojtka czyli wizyta w Liceum Sztuk Plastycznych im. Kenara, gdzie miłość do rzeźbienia, drewna i kreatywności miała dla Wojtka swój początek. 14:00 JEDNA PLANETA. SIEDEM KONTYNENTÓW - CZ. 2. AZJA (ONE PLANET: SEVEN WORLDS. ASIA. THE GIANT) Serial dokumentalny, 57 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Scott Alexander Lektor: Krystyna Czubówna Druga część to opowieść o Azji - największym ze wszystkich kontynentów. Rozciąga się od równika aż za krąg polarny. To obszar pełny skrajności. Temperatura może tu spadać poniżej minus 60 stopni Celsjusza. W takich warunkach przetrwanie na lądzie jest prawie niemożliwe. Kiedy latem na kilka tygodni lód odmarza, na wybrzeżu zachodzi przemiana. Zmiany klimatu sprawiły, że pola lodowe na Oceanie Arktycznym znikają. Na północy Rosji skuty lodem pozostaje obszar o powierzchni pięciu milionów kilometrów kwadratowych. Niektóre zwierzęta potrafią tu przeżyć. Świadczą o tym pozostawione na śniegu ślady. Na Kamczatce znajduje się największe skupisko aktywnych wulkanów na ziemi. Temperatura pod powierzchnią wynosi 250 stopni Celsjusza. Nad wypełnionymi wrzącym błotem zagłębieniami unoszą się obłoki pary. Azja to nie tylko tereny arktyczne. Znajdują się tu także najgorętsze pustynie, najpotężniejsze góry i najwyższe lasy na ziemi. To niezwykle zróżnicowany kontynent. W przeszłości wyglądał inaczej. 89 milionów lat temu Indie były wyspą, położoną daleko na południu. Przesuwając się na północ, pchała ona przed sobą masy skalne, powodując ich wypiętrzanie się. Po kolejnych milionach lat na styku płyt tektonicznych euroazjatyckiej i indyjskiej powstały Himalaje. Obecnie to najwyższe góry na ziemi. Wznoszą się na ponad 8 tysięcy metrów. Wciąż rosną, ponieważ płyta indyjska nadal się przesuwa. Pasma górskie w Azji ciągną się od Afganistanu, poprzez północne Indie, aż do środkowych Chin. Wypiętrzające się Himalaje stworzyły gigantyczną barierę, blokującą chmurom deszczowym z południa drogę na północ. Doprowadziło to do powstania całkowicie nowego układu pogodowego w południowej Azji. Jedne z najwyższych drzew można spotkać w Indonezji. Występuje tam także największe nadrzewne zwierzę na świecie - orangutan. Zdjęcia z kosmosu pokazują skalę zniszczenia. W Azji jeszcze nigdy nie zachodziły tak gwałtowne zmiany, jak w ciągu ostatniego stulecia. Liczba mieszkańców tego największego z kontynentów przekroczy niedługo 4 i pół miliarda. Wydaje się, że dla dzikiej przyrody nie ma tu miejsca. 15:00 ŻYCIE W DZIESIĘCIU ODSŁONACH SERIA I S.I - ODC. 1 FREDDIE MERCURY (A LIFE IN TEN PICTURES SERIES I/1 FREDDIE MERCURY) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Julia Harrington, Matt Hill Seria dokumentalna BBC. Sezon 1 - 6 odcinków. Bohaterami będą: Freddie Mercury, Elizabeth Taylor, Tupac Shakur, Muhammad Ali, Amy Winehouse, John Lennon. Dziesięć fotografii z ich życia, prywatnych i takich, które pozostały w zbiorowej pamięci na zawsze. Oczywiście wywołanie wspomnień pociąga za sobą opowieści o wydarzeniach z bogatego życia tych niezwykłych osób. Na ich temat wypowiedzą się przyjaciele, rodzina i współpracownicy. Odc. 1 - Freddie Mercury. Czasami mówił: "Łap aparat, dzisiaj wyglądam ekstra, prawda?" Skoro zdjęcia mówią o osobie, o miejscu, czasie - czy właściwie dobrane odsłonią tajemnice całego życia? Jedno zdjęcie przypomina o jego skrępowaniu. Na innym widać jego pewność siebie, jest gwiazdą rocka. Wizerunek Freddiego Mercury’ego jest znany na całym świecie. Zdjęcia opowiadają inną historię. Od słynnych fotografii po prywatne. Każde dokumentuje szczególne chwile w życiu Freddiego Mercury’ego. Ukazane przez tych, którzy znali go najlepiej. Duży Freddie i Mały Freddie. Farrokh Bulsara, chłopiec który stanie się Freddiem Mercurym, urodził się we wrześniu 1946 - go roku na Zanzibarze, wyspie na wschodnim wybrzeżu Afryki, będącej pod brytyjskim protektoratem. Pędził spokojne życie w kolonii wraz z indyjskimi rodzicami, młodszą siostrą i nianią Sabine. 16:05 GENIALNA WSPÓŁCZESNOŚĆ - ODC. 3 WIRTUALNY ASYSTENT (THE SECRET GENIUS OF MODERN LIFE EP. 3 VIRTUAL ASSISTANT) Serial dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2022 Reżyseria: James Howard Seria dokumentalna BBC. Niezwykłe sekrety gadżetów, których obecność w naszym życiu uważamy za oczywistą. Jak szybkie tempo zmian technologicznych sprawiło, że rzeczy niedawno uważane za "science fiction" stały się przedmiotami codziennego użytku. Zaledwie 20 lat temu życie, które prowadzimy dzisiaj, wydawałoby się jak fabuła powieści fantastyczno - naukowej. Małe urządzenie komunikacyjne w każdej kieszeni? Leki z modyfikowanego DNA? Samochody, które podłączasz do prądu w domu? A teraz traktujemy to wszystko jako coś oczywistego a innowacje nie zwalniają tempa. Każdy odcinek przedstawia jeden prosty przedmiot codziennego użytku, od kart bankowych po buty sportowe, i ujawnia ukryte historie, niezwykłe zbiegi okoliczności i niezwykłą naukę, która się za nimi kryje. 17:10 JEDWABNY SZLAK JOANNY LUMLEY - ODC. 2 GRUZJA I AZERBEJDŻAN (JOANNA LUMLEY'S SILK ROAD EP. 2 GEORGIA & AZERBAIJAN) Serial dokumentalny, 45 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Clive Tulloh Seria dokumentalna BBC (4 odcinki). Joanna Lumley wyrusza w wielką i pełną wyzwań podróż do serca Jedwabnego Szlaku. To tu powstał jedwab, proch strzelniczy, papier i makaron. Zaczynając w Wenecji, miejscu narodzin najsłynniejszego podróżnika Jedwabnego Szlaku, Marco Polo, Joanna przenosi się do Albanii, Turcji, Gruzji, Azerbejdżanu, Iranu, Uzbekistanu i Kirgistanu, podziwiając piękne miasta i zachwycające krajobrazy. Odwiedza fantastyczną Kapadocję w Turcji, wspaniałe miasto Jedwabnego Szlaku Samarkandę w Uzbekistanie oraz starożytne miasta Isfahan i Shiraz w Iranie. Po drodze spotyka tkaczy jedwabiu, wirujących derwiszów i łowców orłów z kirgiskich gór Tien Szan. To wspaniała przygoda, która przenosi na ekran romantyczne i rzadko filmowane części świata. Odc. 2 - "Gruzja i Azerbejdżan". Gruzja to niewielki kraj, ale ważny dla handlu, a zwłaszcza dla Jedwabnego Szlaku. Mimo potężnych sąsiadów - Rosji, Turcji i Iranu - Gruzja miała własną kulturę, niezwykły alfabet. Majestatyczny Kaukaz i pradawne tradycje Azerbejdżanu - tajemniczej Krainy Ognia. Na brzegu Morza Czarnego leży Batumi. W czasach sowieckich - granica z Turcją była zamknięta i Batumi było na uboczu. Od 15 lat zmieniło się w ogromny, międzynarodowy kurort. 18:10 KULTOWE ZABYTKI - ODC. 7 TAJEMNICE PAŁACU KSIĘCIA MONACO (MONACO: BUILDING A ROYAL PALACE) Cykl dokumentalny, 52 min, Francja, 2019 Reżyseria: Guenaelle Troly Seria dokumentalna (8 odcinków) opowiada o słynących ze swojego stylu architektonicznego, wartości historycznej i politycznej, najwspanialszych siedzibach, pałacach i katedrach Francji. Wypowiedzi najlepszych ekspertów, archiwalia i zdjęcia zabiorą nas w podróż po najsławniejszych zabytkach tego kraju. Odcinek 7 - "Tajemnice pałacu księcia Monaco". Pałac księcia Monako to jeden z najsłynniejszych symboli europejskich monarchii, siedziba władzy w sercu jednego z najmniejszych państw na świecie. Jego historia zaczyna się w trzynastym wieku na stromej skale, 65 metrów nad poziomem morza. W 1506 roku podczas oblężenia forteca ulega prawie doszczętnemu zniszczeniu. Następnie zostaje odbudowana według najnowszych ówcześnie technologii. Na reprezentacyjnym dziedzińcu historycy dokonują niebywałego odkrycia: setki metrów kwadratowych renesansowych fresków zamalowanych w XiX w. Skaner 3D umożliwia wykrycie jeszcze nieznanych pomieszczeń pałacu. Jak forteca stała się siedzibą władców Monako? Jakim poddano ją przebudowom, by zapewniła przeżycie małemu państwu? Oto dzieje nietypowego pałacu. 19:05 WANDA. OSTATNIA Z ODDZIAŁU Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2024 Reżyseria: Alina Mrowińska Wanda Traczyk - Stawska, lat 97, żołnierz Armii Krajowej, strzelec i łączniczka w Powstaniu Warszawskim, przez 30 lat była nauczycielką w szkole specjalnej. Jedna z ostatnich żyjących uczestniczek Powstania, symbol walki o niepodległość, demokrację, prawa człowieka. Dla wielu ludzi wielki autorytet, wzór pięknego, wartościowego, szlachetnego życia. To Ona poparła niepełnosprawne matki strajkujące w Sejmie, protest przeciwko zaostrzeniu prawa aborcyjnego; rok temu, w czasie 79. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, wygłosiła przemówienie, w którym apelowała o przestrzeganie Konstytucji RP i co najważniejsze dla Niej - przywróciła pamięć o Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli. W filmie pokażemy panią Wandę podczas różnych ważnych wydarzeń upamiętniających 80. rocznicę Powstania Warszawskiego - od wybuchu, poprzez rzeź Woli 5 - 12 sierpnia, do zakończenia powstania 2 października. Sceny z rocznicowych wydarzeń będą przeplatane scenami z codziennego życia pani Wandy w Domu Kombatanta w Warszawie, spotkaniami z ostatnimi żyjącymi koleżankami i kolegami, przyjazdem dzieci, które mieszkają od lat w Wielkiej Brytanii i w Niemczech, wyjazdem do ukochanego domku w Międzylesiu, w którym spędziła ponad 70 lat: "Staram się tam wracać choć raz w tygodniu, żeby sobie chwilę posiedzieć i popatrzeć na las, na znajome wiewiórki, ptaki". W filmie znajdzie się wiele bezcennych, unikatowych wspomnień pani Wandy z najważniejszych momentów jej życia. 20:10 WAŁĘSA WEDŁUG WAŁĘSY Film dokumentalny, 72 min, Polska, 2015 Reżyseria: Andrzej Fidyk Scenariusz: Andrzej Fidyk Zdjęcia: Adam Fręśko 13 sierpnia 1980 roku Lech Wałęsa był jeszcze nieznanym elektrykiem, a 17 dni później stał już na czele antykomunistycznego ruchu i znał go cały świat - stał się żywą legendą. Dopóki Wałęsa był przedstawicielem związku i ikoną strajków sierpniowych nikomu nie przeszkadzał jego brak wykształcenia i maniery, które wyniósł ze swojego środowiska rodzinnego oraz zawodowego. Jednak w momencie gdy został prezydentem wszystkie jego wady i słabości coraz częściej zaczęły drażnić polskie społeczeństwo i do tej pory były prezydent jest częstym przedmiotem krytyki. Koncepcja filmu "Wałęsa by Wałęsa" polega na stworzeniu obrazu Lecha Wałęsy zgodnie z jego własnym postrzeganiem swojej osoby. Podczas długiego wywiadu z reżyserem polityk wskazał na kwestie, który powinny lub nie powinny zostać poruszone. Jednak celem filmu nie jest ukazanie tylko jednej strony medalu, ale przedstawienie wiernego i obiektywnego portretu Wałęsy. 21:50 W UMYŚLE AGATHY CHRISTIE (INSIDE THE MIND OF AGATHA CHRISTIE) Film dokumentalny, 44 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Matt Cottingham Film dokumentalny, który odkrywa sekrety bujnej wyobraźni i szokująco mrocznego umysłu Agathy Christie. Wszyscy znamy jej powieści pełne niesamowitych zwrotów akcji i nietuzinkowych bohaterów, ale co wiemy o niesamowitym umyśle tej kobiety? Agatha Christie pisała bestsellery wszech czasów. Królowa Kryminału stworzyła 66 powieści, dziesiątki sztuk teatralnych i opowiadań. Poznamy nie tylko ogromne, rodzinne archiwum, notatniki, pamiętniki, listy i nigdy wcześniej nie widziane dokumenty. Wypowiedzi ekspertów medycyny sądowej, scenarzystów i biografów, osobiste zeznania wnuka i prawnuka, które pomogą nam wejść w umysłu jednej z najsławniejszych pisarek naszych czasów. Agatha Christie urodziła się w Torquay w hrabstwie Devon 15. września 1890 roku. Jej rodzina pozwoliła autorom filmu zajrzeć do istnego skarbca - rękopisów, listów i pamiętników, skrywających rozwiązanie zagadki jej umysłu. Niewiele osób widziało 73 notesy Agathy. Obok list zakupów i rozkładów jazdy pociągów są tu niezwykłe i tajemne sposoby konstruowania fabuł. Agatha z encyklopedyczną precyzją uwieczniała latami wytwory swojego umysłu. Jeśli jednak chcemy w pełni zrozumieć źródła jej natchnienia, musimy się cofnąć do najwcześniejszych lat. Zaczerpnąć wiedzy od tych, którzy znali ją najlepiej. 23:35 CZEŚĆ SI (HI, AI) Film dokumentalny, 85 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Isa Willinger W filmie poznajemy robota, którego ciało do złudzenia przypomina bardzo atrakcyjną kobietę, poszerzającą wciąż swoje horyzonty i prowadzącą długie rozmowy z jej ludzkim przewodnikiem. W rodzinie jednego z naukowców "wychowywany" jest inny robot, który okaże się ulubieńcem... seniorki rodu. 00:35 PERKUSISTA Film dokumentalny, 22 min, Polska, 2004 Reżyseria: Grzegorz Sadurski Scenariusz: Grzegorz Sadurski Zdjęcia: Alexander Pavlowić Dom Opieki Społecznej w Rzadkowie - duży, biały budynek malowniczo położony pod lasem, wśród zielonych łąk i pól. Jednym z pensjonariuszy opiekuńczego zakładu jest 19 - letni Robert Wasiak. Niewysoki chłopak z bujną czupryną i w okularach, tryskający energią i optymizmem od razu wzbudza sympatię i zaufanie. "Mały", jak go nazywają terapeuci i koledzy, nie mówi. Potrafi jedynie wydawać nieartykułowane dźwięki, w które trzeba się bardzo uważnie wsłuchiwać, by wydobyć z nich sens. Ale chłopak ma znakomity słuch. Gra na perkusji w zespole Na Górze, działającym przy domu opieki. To jego wielka życiowa pasja. Jest samoukiem. Zgłębił tę trudną sztukę, podpatrując i naśladując innych perkusistów. Grupę rockową Na Górze tworzą trzej terapeuci i czterech podopiecznych z zakładu. Muzycy jeżdżą po kraju z występami, grają w małych klubach, domach kultury. Kamera towarzyszy im, gdy przygotowują się do koncertu w Pile, w nowym klubie. "Mały" jest bardzo podekscytowany występem, zresztą wszystkim się udziela jego niekłamany optymizm. Zaprasza na koncert sympatyczną kucharkę z zakładu, Olę, która obiecuje, że przyjdzie na pewno. Przy aplauzie zebranych gości zespół gra słynny utwór Rolling Stonesów "Satisfaction". Na zakończenie udanego koncertu muzyków czeka pieczenie kiełbasek przy ognisku, wśród znajomych i przyjaciół. "Mały" ma jeszcze jeden ważny powód do radości. Właśnie spotka się z matką, której nie widział dziesięć lat. Jego ojciec nie żyje, zmarł mając 33 lata. Matka - bezrobotna, biedna i samotna kobieta - długo czekała, by zobaczyć się z synem. Spotkanie przebiega w wyjątkowo ciepłej i wzruszającej atmosferze. 01:45 NAUKA CHODZENIA Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2016 Reżyseria: Marcin Kopeć Scenariusz: Marcin Kopeć Główny bohater filmu to postać wielowymiarowa, gangster, który stara się być dobrym człowiekiem. W jego przypadku nie jest to jednak łatwe. Całe dotychczasowe życie sprawiał cierpienie innym i wzbudzał w ludziach strach. 45 - letni Piotr, były członek warszawskiej mafii, po wyjściu z więzienia próbuje ułożyć sobie życie od nowa. Jak twierdzi, pragnie odpokutować za grzechy przeszłości, podejmując pierwszą legalną pracę w hospicjum. Widz obserwuje bohatera, który stawia pierwsze kroki w normalnym społeczeństwie, przełamuje swoje wewnętrzne i zewnętrzne blokady, walczy ze słabością. Pod koniec filmu pozostajemy z pytaniem: czy Piotr dostosuje się do swojego nowego życia opartego na innych wartościach niż te dotychczas wyznawane, czy jego przemiana będzie trwała? 02:55 ALBERT CINEMA Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2012 Reżyseria: Agnieszka Zwiefka Scenariusz: Agnieszka Zwiefka Zdjęcia: Aleksander Duraj Muzyka: Leszek Możdżer Tytułowy Albert Cinema to nieformalna grupa filmowa, w skład której wchodzą amatorzy, mieszkańcy Schroniska dla Bezdomnych im. św. Brata Alberta we Wrocławiu. Mają za sobą długie lata spędzone w ośrodku, dokąd trafili w zasadzie z tego samego powodu. Przez alkoholizm popadli w ruinę, stracili swoje rodziny i domy, nie mają perspektyw na lepszą przyszłość, poniekąd na własne życzenie zostali zepchnięci na margines życia. Ale i dla nich w końcu pojawiło się światełko w tunelu. W grudniu 2005 roku powstała grupa Albert Cinema, założona z inicjatywy Dariusza Dobrowolskiego, kierownika schroniska dla bezdomnych. To on zainteresował swoich podopiecznych magią kina, pokazał jak można żyć inaczej, jak poznawać inny świat. Uwierzyli w siebie, kiedy kolejne wyprodukowane przez nich filmy brały udział w konkursach, były prezentowane na festiwalach, miały kinowe premiery. Dokument "Albert Cinema" Agnieszki Zwiefki opowiada właśnie o bezdomnych z wrocławskiego ośrodka im. św. Brata Alberta, którzy pod nadzorem kierownika schroniska, Dariusza Dobrowolskiego, kręcą film "Człowiek, który morza nie widział". W skład ekipy filmowej, obok opiekuna, któremu i nadali pseudonim "Dobry", bo naprawdę jest dobry, wchodzą: Leszek, narrator, autor scenariusza i aktor w jednej osobie oraz operator Heniek, a także Szymon, Waldek, Franek. Widz poznaje bohaterów, zarówno w ich codziennym życiu w schronisku, jak i na planie filmowym. Śledzi cały proces powstawania filmu, aż po jego oficjalną kinową premierę. Między kręceniem kolejnych sekwencji bohaterowie rozmawiają o różnych sprawach, dzielą się przemyśleniami na temat swojej nowej pasji, biadolą nad smutnym losem, mówią o rodzinie, którą stracili, o marzeniach, przywołują piękne wspomnienia sprzed lat. Wymieniają także poglądy na temat kręconego filmu, spierają się o szczegóły, kłócą. Głównym bohaterem jest alkoholik Leszek, bezdomny od 28 lat. Jego największym marzeniem jest spotkać syna Artura, którego ostatni raz widział, gdy chłopiec miał 12 lat. Wspomina wakacje z nim i żałuje, że tych dni, kiedy był trzeźwy, było tak niewiele. To właśnie synowi Leszek dedykuje swój kolejny film.