TVP Historia Piątek, 13.12.2024 Zmiany z dnia 11.12.2024 w stosunku do raportu z dnia 03.12.2024 (dodano pozycję programową) 08:50 ŚWIATŁO I SZKŁO - WROCŁAW ODC. 2 Magazyn historyczny, 15 min, Polska, 2022 Scenariusz: Piotr Robakowski Światło i szkło to witraż, czyli ozdobne wypełnienie okna, wykonane z kawałków kolorowego szkła wprawianych w ołowiane ramki osadzone między żelaznymi sztabami. Witraże stosowano głównie w budownictwie sakralnym. Technika witrażu znana była w starożytności, a jej renesans witrażownictwa nastąpił na przełomie wieków XIX i XX w sztuce secesji. Największy w Europie witraż (212 m2) znajduje się w kościele Najświętszego Serca Jezusa Chrystusa w Rypi. W cyklu "Światło i szkło" poznamy najcenniejsze polskie witraże. Odcinek 2 - Wrocław. W luterańskim kościele św. Krzysztofa we Wrocławiu znajdują się oryginalne renesansowe okna witrażowe. Obecnie w tym obiekcie umieszczone są kopie, gdyż w 1881 roku oryginały zostały złożone w Muzeum Starożytności Śląska, by po 1945 roku trafić do Muzeum Narodowego, gdzie znajdują się do dzisiaj. O historii opowiada Elżbieta Gajewska - Prorok, kustosz Muzeum Narodowego we Wrocławiu. W kościele św. Krzysztofa w okresie renesansu zamontowano witraże herbowe małżeństw wrocławskich patrycjuszy żyjących w tym mieście w drugiej połowie XVI wieku. (dodano pozycję programową) 15:15 MYŚLICIELE - SYLWETKI POLSKIE - ODC. 25 Cykl reportaży, 4 min, Polska, 2023 Scenariusz: Jacek Kloczkowski Zdjęcia: Kacper Solan, Wojciech Kursa Prowadzący: Lidia Olszak Cykl programów przedstawiających w syntetyczny sposób najważniejsze postacie polskiej myśli politycznej XIX i XX wieku, reprezentujące różne nurty i środowiska ideowe. Wśród ponad trzydziestu postaci są m.in. Stanisław Koźmian, Maurycy Mochnacki, Adam Jerzy Czartoryski, Zygmunt Krasiński, Stanisław Cat - Mackiewicz. (dodano pozycję programową) 17:55 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII S.I - OSTRÓW LEDNICKI Reportaż, 8 min, Polska, 2017 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Prowadzący: Krzysztof Grzybowski W kolejnym odcinku odwiedzimy Ostrów Lednicki, nazywany też wyspą władców. To na tej wyspie bowiem rodziła się polska państwowość, najprawdopodobniej tu książę Mieszko przyjmował chrzest, tu też narodził się pierwszy król Polski. W czasach Mieszka I i Bolesława Chrobrego pełnił rolę centrum wczesnopiastowskiej Polski. Do dziś zachowały się tam pozostałości najstarszego w Polsce zespołu preromańskiej architektury pałacowo - sakralnej z X wieku, relikty drewniano - ziemnych wałów obronnych czy umocnień brzegowych. O roli tego miejsca opowie Andrzej Wyrwa, dyrektor Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. Niedaleko ruin palatium, kaplicy baptysterium i krzyża ufundowanego z okazji 1000 - lecia śmierci Mieszka I, archeolodzy odsłonili pozostałości niewielkiej kamiennej świątyni. W jej wnętrzu znaleziono ślady pochówków uważane za miejsce wiecznego spoczynku synów Bolesława Chrobrego. Zwiedzając wyspę, można spacerować drogą, która prowadziła wokół grodu, obejrzeć jego makietę oraz odwiedzić zrekonstruowane domy w osadzie rzemieślniczej. O tym, czym zajmowali się ludzie żyjący tutaj przed wiekami oraz jakie skarby na Ostrowie odkryto, opowie archeolog i kustosz Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy Arkadiusz Tabaka. (dodano pozycję programową) 19:50 MYŚLICIELE - SYLWETKI POLSKIE - ODC. 23 STEFAN BUSZCZYŃSKI Cykl reportaży, 4 min, Polska, 2023 Scenariusz: Jacek Kloczkowski Zdjęcia: Wojciech Kursa, Kacper Solan Prowadzący: Lidia Olszak Cykl programów przedstawiających w syntetyczny sposób najważniejsze postacie polskiej myśli politycznej XIX i XX wieku, reprezentujące różne nurty i środowiska ideowe. Wśród ponad trzydziestu postaci są m.in. Stanisław Koźmian, Maurycy Mochnacki, Adam Jerzy Czartoryski, Zygmunt Krasiński, Stanisław Cat - Mackiewicz.