TVP3 Kielce Wtorek, 10.12.2024 Zmiany z dnia 09.12.2024 w stosunku do raportu z dnia 02.12.2024 (zmodyfikowano opis: Omówienie) 06:30 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - WRAPY CZY ZAWIJAŃCE? Magazyn kulinarny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Piotr Janczar, Adam Kubiak Prowadzący: Karol Okrasa W kolejnym odcinku Karol Okrasa opowie widzom o nowym kulinarnym słowie, które pojawiło się w Polsce. Otóż kupując gotową kanapkę w osiedlowej piekarence, został zapytany przez sprzedawczynię czy woli bajgla czy "wrapa". "Wrap" jeszcze kilka lat temu był w naszym kraju pojęciem nieznanym. Dziś, zwłaszcza dla młodszej klienteli wielu fastfoodowych sieci, jest czymś oczywistym. Samo słowo "wrap" pochodzi z języka angielskiego, a w dokładnym tłumaczeniu oznacza "zawinąć". Bo jeśli w przypadku tradycyjnej kanapki nadzienie, czyli wędlinę, drób, rybę, warzywa, sosy wkładamy pomiędzy dwie kromki pieczywa, to w przypadku "wrapa" placek płaskiego chlebka całkowicie owija nadzienie. Takim płaskim chlebkiem może być na przykład meksykańska tortilla, arabska pita czy ormiański lawasz. Moda na "wrapy" narodziła się prawdopodobnie w Kalifornii w latach dziewięćdziesiątych XX wieku, a wywodzi się ze specjalności kuchni teksasko - meksykańskiej jaką jest burrito, czyli właśnie duży, pszenny placek owijający szczelnie rozmaitego rodzaju pikantne nadzienie. Czy nazwa "wrap" się u nas przyjmie? Zapewne tak. Kiedy Karol, będąc dzieckiem, biegał z rówieśnikami po podwórku, pewnie byłby zdziwiony, gdyby ktoś zaproponował mu hamburgera. A pokażcie dziś choć jedno dziecko w Polsce, które nie wie co to hamburger. I raczej chyba nie ma szans, aby spolszczyć to słowo, nazywając "wrapa" na przykład "zawijańcem". A jakie "wrapy" przygotuje nasz kucharz? Pierwszą propozycją Karola będzie "wrap" schabowy, czyli zawinięty w placek kotlet schabowy, z sałatą i ogórkami w orientalnym sosie. Druga to "wrap" z wędzonym pstrągiem, smażonymi boczniakami, cebulą i sosem z fasoli. A trzecia to "wrap" inspirowany bitkami z kaszą, z paseczkami wołowiny, marchewką, cebulką i kaszą gryczaną. (zmodyfikowano nagłówek, zmodyfikowano opis: Omówienie) 08:55 DOBRY TYTUŁ Magazyn literacki, 24 min, Polska, 2024 Scenariusz: Maja Skrońska Prowadzący: Agata Passent W tym wydaniu magazynu literackiego "Dobry tytuł" Agata Passent i Maciej Makselon z zaproszonymi do studia gośćmi: Ewą Woydyłło psychoterapeutka i Aleksandrą Pietą psychiatrą rozmawiają o literaturze poświęconej zdrowi psychicznemu. Pandemia, wojna, kryzys klimatyczny, rodzinne tragedie, czy "codzienne stresy" - to czynniki, które sprawiają, że obowiązkowym wręcz staje się zadbanie o swoją kondycję psychiczną. Półki poświęcone tej tematyce stale się poszerzają, choć trudno powiedzieć czy to oznaka zwiększonej świadomości czy może rosnącego problemu. O tym, jak wybrać dobrą książkę o zdrowiu psychicznym, aby pogłębić swoją wiedzę i uzyskać wsparcie w trudnych chwilach Agata Passent i Maciej Makselon rozmawiają w studiu "Dobrego tytułu" W odcinku także recenzja Anny Kałuży książki "Hydrozagadka. Kto zabiera polską wodę i jak ją odzyskać" Jana Mencwela oraz Jakub Skurtys, przedstawi wiersz "Pierwsze skrzydło dla Yennefer z Vengerbergu" z tomiku "Stłuc. Kręgosłup Tytanii Skrzydło" Anny Adamowicz. A na koniec programu tradycyjnie Agata Passent przedstawi najnowszą książkę Adama Kaya, Henry'ego Pakera "Megawystrzałowe wynalazki. Fascynujący ifenomenalnie figlarny przewodnik po wynalazkach, które zmieniły świat (albo i nie)". (dodano pozycję programową) 14:20 TAJEMNICZY ŚWIAT ZWIERZĄT Magazyn, 6 min, Polska, 2022 Program przyrodniczy o charakterze edukacyjnym dla małych i dużych miłośników zwierząt. Joanna Łucka Szczygieł odsłania sekrety egzotycznych mieszkańców ZOO w Borysewie. Wraz z opiekunami zwierząt autorka opowiada o ich mądrości, zwyczajach, diecie, zachowaniu, przyjaźniach. Program ma na celu uwrażliwienie widzów na świat zwierząt i podniesienie poziomu wiedzy na ich temat. (usunięto pozycję programową) 17:30 NA TROPACH HISTORII - SKALBMIERZ - NIEOCZYWISTE (dodano pozycję programową) 17:30 NA TROPACH HISTORII - GÓRA MIEDZIANKA Program historyczny, 11 min, Polska, 2022 Autor: Dorota Kosierkiewicz Cykl przybliżający historię województwa świętokrzyskiego: miejscowości, domów, ulic, ludzi. Opisując zrywy narodowe, klęski, wielkie i małe zwycięstwa, najnowsze odkrycia archeologiczne i geologiczne. Podążamy śladami, które pozostawiła historia, ale nie tylko ta oczywista, zapisana ruinami zamków, kościołami, dziełami sztuki, ale również prehistoria archeologia. (usunięto opis: Omówienie) 18:02 WETERYNARZ NA WSI Magazyn, 10 min, Polska, 2024 Autor: Ewelina Baran Cykl, w którym pokazujemy z jakimi chorobami zwierząt gospodarskich mierzą się weterynarze. Powiemy też jak ważna jest profilaktyka i na co rolnicy powinni zwracać szczególną uwagę. (usunięto opis: Omówienie) 19:30 EUROPA Z BLISKA 521 Magazyn, 11 min, Polska, 2024 Autor: Monika Sieradzka, Elżbieta Biś 1. Łotwa: Bałtycka Linia Obrony W związku z trwającą już trzeci rok wojną Rosji przeciwko Ukrainie, bałtyccy sąsiedzi Moskwy starają się przygotować na potencjalne zagrożenie wojną na własnym terytorium. Aby wzmocnić swoje zdolności obronne, Łotwa, Litwa i Estonia budują tak zwaną Bałtycką Linię Obrony. 2. Włochy. Znikanie drzew cytrynowych Na południowym wybrzeżu Włoch drzewa cytrynowe umierają z powodu inwazji grzybów. Owoc ten jest tam czymś więcej niż tylko dobrem kulturowym. 3. Norwegia. Koniec "brudnych" rejsów do fiordów Od 2026 r. tylko statki wycieczkowe napędzane paliwami alternatywnymi będą mogły odwiedzać norweskie fiordy. Oslo chce chronić unikalne środowisko naturalne. Olej napędowy i masowa turystyka pozostawiają po sobie dużo dwutlenku węgla, sadzy i tlenków azotu. Espen Barth Eide - minister spraw zagranicznych Norwegii Andris Spruds - minister obrony Łotwy płk Valdis Jukss - Straż Graniczna Łotwy Francesco Buonocore - - - rolnik uprawiający cytryny Fortunato della Monica - burmistrz Cetary Frank Ole Bonsaksen - kapitan portu Geiranger Michele Francioni - przedstawiciel firmy żeglugowej Chris Pugh - kapitan statku (dodano pozycję programową) 01:20 TAJEMNICZY ŚWIAT ZWIERZĄT ODC. 31 Magazyn, 6 min, Polska, 2023 Program przyrodniczy o charakterze edukacyjnym dla małych i dużych miłośników zwierząt. Joanna Łucka Szczygieł odsłania sekrety egzotycznych mieszkańców ZOO w Borysewie. Wraz z opiekunami zwierząt autorka opowiada o ich mądrości, zwyczajach, diecie, zachowaniu, przyjaźniach. Program ma na celu uwrażliwienie widzów na świat zwierząt i podniesienie poziomu wiedzy na ich temat. (dodano pozycję programową) 02:10 CAŁKIEM NIEZŁA HISTORIA - PRZYTUL JANUSZA Cykl reportaży, 8 min, Polska, 2022 Delfiny od lat są wykorzystywane w terapii osób niepełnosprawnych. Płetwonurkowie z Piły postanowili pójść o krok dalej i oswoili ryby. Jesiotry mają pracować z osobami niewidomymi. To pierwszy taki eksperyment w Polsce, a być może i na świecie. Oswojone ryby mają na imię Jaś i Janusz i już pracują jako rehabilitanci. Jednym z pierwszych kursantów był Robert Mielec. Stracił wzrok na skutek zwyrodnienia barwnikowego siatkówki,. Zanim choroba odebrała mu wzrok, był wykładowcą w Szkole Policji w Pile. (dodano pozycję programową) 03:00 CAŁKIEM NIEZŁA HISTORIA - GRZEGORZ Z PUSTELNI Cykl reportaży, 12 min, Polska, 2021 Grzegorz miał wielką miłość. Jeszcze w liceum. Porzucił uczucie i poszedł do zakonu. Mościł się tam przez siedem lat, ale świat reguł był dla niego za ciasny. Wszystko takie uporządkowane, na godziny, a on boski świat widział inaczej. Znalazł w okolicy skrawek "ziemi niczyjej" i postawił tam chateńkę. Taką na wymiar, dla jednej osoby i został pustelnikiem. Jak można nim być, skoro obok ruchliwa droga, sznury aut? Ano można, bo pustelnictwo nie zależy od miejsca, ale od samotności serca. (dodano pozycję programową) 04:05 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII S.I - ŁĘKNICA Reportaż, 7 min, Polska, 2017 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Łęknica - Park Mużakowski: Prawdziwy park krajobrazowy to taki, który konno można objeżdżać przez dwie godziny i nie napotkać takiego samego widoku. Tak podobno mawiał książę Herman von Pueckler założyciel Parku Mużakowskiego uznawanego za arcydzieło geniuszu ludzkiego. Te słowa to nie przesada. Jego dzieło wywarło ogromny wpływ na rozwój europejskiej sztuki ogrodowej i wyznaczyło w niej nowe trendy. Park Mużakowski to jedyne w swoim rodzaju połączenie natury i sztuki ogrodniczej. Leży nad Nysą Łużycką, na terenach Polski i Niemiec. Po stronie zachodniej zlokalizowana jest jego centralna część - z rezydencją i ogrodami. Po stronie polskiej znajduje się natomiast naturalistyczny park o powierzchni ok. 500 hektarów. Obie części łączą dwa mosty: Most Podwójny oraz Most Angielski. (dodano pozycję programową) 05:05 CAŁKIEM NIEZŁA HISTORIA - WOLĘ SIEDZIEĆ W KRZAKACH Cykl reportaży, 8 min, Polska, 2023 Leśne Studio Filmowe to mała wytwórnia filmowa Lasów Państwowych zajmująca się produkcją filmów szkoleniowych, ale przede wszystkim filmów przyrodniczych. Lokalizacja - wieś Bedoń koło Łodzi. I stąd wyjeżdżają w Polskę by realizować filmy o wilkach, łosiach, żółwiach, lisach, niedźwiedziach oraz roślinach i miejscach charakterystycznych dla bogatej polskiej przyrody. W dwudziestoletnie historii Leśnego Studia Filmowego powstało już kilkadziesiąt filmów, które zyskały sobie jakością i atrakcyjnością - uznanie licznych międzynarodowych jury. Autorzy LSF w samym tylko ubiegłym roku otrzymali 5 nagród na festiwalach min. w RPA, Hiszpanii, Niemczech, Słowacji. Przy skromnych środkach budżetowych i technicznych ta 5 osobowa grupa pasjonatów przyrody i filmu realizuje produkcje porównywalne z filmami jakże bogatszego BBC.