TVP Historia Wtorek, 17.12.2024 06:40 BYŁ TAKI DZIEŃ - 17 GRUDNIA Felieton, 2 min, Polska, 2005 Autor: Janusz Weychert 1903 - pierwszy lot braci Wright; 1946 - Ministerstwo Aprowizacji i Handlu wydało zakaz podawania potraw mięsnych w restauracjach i stołówkach w okresie świątecznym; 1975 - w Teatrze Współczesnym prapremiera "Emigrantów" Mrożka; 1970 - w Gdyni wojsko strzelało do stoczniowców idących do pracy po apelu Kociołka. 06:45 SPÓR O HISTORIĘ - POWSTANIA ŚLĄSKIE Debata, 30 min, Polska, 2019 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Kwestia przynależności Górnego Śląska do Polski lub do Niemiec podnoszona była podczas obrad konferencji pokojowej w Wersalu. Brytyjski premier David Lloyd George miał wówczas powiedzieć, że oddać w ręce Polaków przemysł Śląska, to jak wkładać w łapy małpy zegarek. Ostatecznie zdecydowano, że na spornym terytorium przeprowadzony zostanie plebiscyt. Mieszkańcy mieli wypowiedzieć się, czy Górny Śląsk ma należeć do Polski, czy do Niemiec. Rozwiązanie nie zadowoliło ani Polaków, ani Niemców. Odpowiedzią na niemieckie represje był strajk, a po nim wybuch powstania 17 sierpnia 1919 roku. Po 10 dniach powstanie upadło. Rok później, w sierpniu wybuchło drugie powstanie śląskie. W marcu 1921 roku na spornym terytorium odbył się plebiscyt. Komisja Plebiscytowa zdecydowała o przyznaniu niemal całego obszaru Niemcom. Polska miała otrzymać tylko powiaty pszczyński i rybnicki. W nocy z 2 na 3 maja 1921 roku wybuchło trwające dwa miesiące trzecie powstanie śląskie. W jego rezultacie Polska uzyskała znacznie większy obszar Górnego Śląska aniżeli pierwotnie przewidywano. 07:20 FLESZ HISTORII - ODC. 691 Cykl reportaży, 15 min, Polska, 2024 Program którego celem jest prezentowanie najciekawszych informacji o wydarzeniach historycznych, wystawach, inscenizacjach w całej Polsce. 07:40 NA TROPACH HISTORII - (09.01.2022) HOSPODI POMIŁUJ Program historyczny, 12 min, Polska, 2022 Autor: Dorota Kosierkiewicz Cykl przybliżający historię województwa świętokrzyskiego: miejscowości, domów, ulic, ludzi. Opisując zrywy narodowe, klęski, wielkie i małe zwycięstwa, najnowsze odkrycia archeologiczne i geologiczne. 08:00 CZAS HONORU - ODC. 8 ODWET Serial wojenny, 47 min, Polska, 2008 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Wojciech Wójcik Scenariusz: Jarosław Sokół, Jerzy Matysiak Aktorzy: Jan Englert, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki, Maja Ostaszewska, Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Piotr Żurawski, Agnieszka Więdłocha, Anna Romantowska, Krzysztof Globisz Lena dowiaduje się, że ksiądz Szonert, który przekazywał listy na aryjską stronę, został aresztowany. Karol dokonuje kolejnej prowokacji: Wanda ma ostrzec współpracującą z podziemiem strażniczkę Grażynę z Pawiaka, że został na nią wydany wyrok śmierci. Przerażona Grażyna ma teraz przekazywać grypsy Karolowi. Władek jest przesłuchiwany przez Kellera. Lena nawiązuje kontakt z panią Bittnerową, obywatelką amerykańską, która może przekazywać listy na aryjską stronę. Bronek z Jankiem jadą na wieś, bezskutecznie próbują wyjaśnić sprawę zaginionego złota. Lena dostaje list od Janka. Podwładni Bronka, wbrew rozkazom, organizują samodzielną akcję likwidacyjną. 08:45 POLSKA I ŚWIAT Z HISTORIĄ W TLE - SKRZYDŁA NAD POLSKĄ F - 16 FIGHTING FALCON Cykl reportaży, 20 min, Polska, 2013 Reżyseria: Tadeusz Arciuch Scenariusz: Tadeusz Arciuch Zrealizować młodzieńcze marzenia o lataniu i zasiąść za sterami F - 16; takie pragnienie ma większość chłopców, ale pilotami wojskowymi, a w szczególności pilotami Combat Ready, czyli pilotami zdolnymi do latania w warunkach bokowych, zostają bardzo nieliczni. Współczesne lotnictwo wojskowe to zderzenie człowieka z supertechnologią XXI w. Nowoczesny samolot myśliwski zmusza ciało i umysł pilota do wykonywania bardzo precyzyjnych działań w ekstremalnych warunkach. Supermyśliwiec to oczywiście "top gun" lotnictwa operacyjnego, ale współczesne lotnictwo wojskowe to cała gama maszyn o innym przeznaczeniu: samoloty wsparcia, transportowe, rozpoznania, helikoptery, bez których współczesna armia nie może funkcjonować. Polskie Siły Powietrzne zgodziły się udostępnić dotąd niepublikowane materiały ze swoich baz lotniczych, a nawet pokazać tajne do tej pory sfery szkolenia, służby w powietrzu, codziennej pracy lotnictwa wojskowego i funkcjonowania bez lotnictwa taktycznego. Unikatowe zdjęcia lotnicze będą opatrzone komentarzami pilotów, dowódcami baz lotniczych. Jest to ewenement, bo do tej pory lotnictwo wojskowe raczej niechętnie pokazywało się "od kuchni". 09:15 HISTORIA POLSKI - KOPALNIA WUJEK Film dokumentalny, 53 min, Polska, 1991 Reżyseria: Dariusz Król Scenariusz: Piotr Biernat, Dariusz Król, Piotr Biernat, Dariusz Król Zdjęcia: Tadeusz Leśniak, Andrzej Skoczylas, Jacek Bonecki Film, zrealizowany w dziesiątą rocznicę tragedii w kopalni "Wujek" w Katowicach. Obraz pokazuje cztery dramatyczne dni grudnia 1981 roku: wprowadzenie stanu wojennego, rozpoczęcie strajku w kopalni, podjęcie walki z MO oraz przerwanie strajku. W pierwszej części autorzy starają się tamte zdarzenia, atak na kopanię i walkę, odtworzyć godzina po godzinie. W części drugiej zawarli refleksje uczestników tragedii o sensie walki z obu stron, a także rozważania trzech kobiet, które podczas starć w "Wujku" straciły mężów, o życiu i historii. 10:15 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - ARMIA CZERWONA CZ. 2 Cykl dokumentalny, 21 min, Polska, 1994 Autor: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Prowadzący: Bogusław Wołoszański Lektor: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Zbigniew Maziarz Cykliczny program popularyzujący wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek ilustrujący udział Armii Czerwonej w II wojnie światowej. Wykorzystano materiały archiwalne. 10:45 PLANETA SKARBÓW - ODC. 3 BLISKI WSCHÓD (PLANET OF TREASURES EP. 3 MIDDLE EAST) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2020 Reżyseria: Gero Von Boehm Serial dokumentalny (6 odcinków). Ludzie od dawna tworzyli listy niezwykłych wyczynów twórczych, od starożytnych siedmiu cudów świata po listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, która obecnie liczy 1121 skarbów. Prawie połowa z tych miejsc jest zagrożona przez klęski żywiołowe, wojny, urbanizację lub rozpad. W serii "Planeta skarbów" historyk sir Christopher Clark zabiera widzów w podróż dookoła świata, aby przybliżyć najbardziej niesamowite pomniki przyrody i przykłady kulturowego dziedzictwa ludzkości. Jego droga prowadzi od Wielkiej Piramidy w Gizie w Egipcie do Parku Narodowego Serengeti w Tanzanii, od Pałacu Wiatrów w Indiach do jordańskiej pustyni, od laguny w Wenecji do meksykańskiego miasta Teotihuacan i miasta Hue w Wietnamie, wraz z wieloma innymi imponującymi miejscami dziedzictwa kultury i pomnikami przyrody. Odc. 3 - "Bliski Wschód". Dawne imperia, pałace, meczety i legendarne place. Przed nami Isfahan, Persepolis, Teheran i Jazd w Iranie. Ale najpierw Wadi - Rum w Jordanii oraz pradawna nabatejska Petra wykuta w skale. Widoki zapierają dech w piersi. Nie jest to zwykła pustynia. Oto Wadi - Rum. Beduini żyją tu od 12 - tu tysięcy lat. Nabatejczycy przyszli do Petry z Jemenu. Surrealizm i absurd. Miasto wykute w skale po środku pustyni. Petra urosła w siłę, ponieważ leżała na przecięciu najstarszych szlaków handlowych. Wożono tędy kadzidło, mirrę i przyprawy takie, jak szafran, pieprz i cynamon. Wtedy były to rzeczy na wagę złota i przyczyniały do rozwoju handlu międzynarodowego. W oczach współczesnych Europejczyków Bliski Wschód to kraje prowadzące bulwersującą politykę, a zarazem kraina baśni i przepychu. Tak naprawdę znajdziemy tu zabytki wielkich cywilizacji oraz kultur jednoczonych i dzielonych przez religie. Obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO, które jako jedyne przetrwały próbę czasu. Miejsca, które pamiętają świat pełen różnorodności, a niekiedy i tolerancji. Symbol przeszłości, ale może też nadzieja na lepszą przyszłość. 11:40 WOJOWNICY CZASU - OSTATNI BÓJ KAMPINOSU, CZYLI JAKTORÓW 1944 Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Grzegorz Gajewski, Krzysztof Krzyżanowski Muzyka: Krzysztof Ridan Cykl "Wojownicy czasu" prezentuje historię i tradycję polskich formacji wojskowych. Kolejne odcinki opowiadają o wyjątkowych ludziach, zapomnianych bitwach i przedmiotach. Program jest zrealizowany we współpracy z pasjonatami historii, którzy możliwie wiernie i widowiskowo starają się ją odtworzyć. 12:15 TYGRYSY EUROPY - ODC. 11 - JAN Serial komediowy TVP, 58 min, Polska, 1999 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza Zdjęcia: Wojciech Rawecki Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Janusz Rewiński, Paweł Deląg, Agnieszka Wagner, Beata Ścibak W rezydencji Nowaków pojawia się kamerdyner Jan. Wraz z jego przybyciem zmienia się całkowicie porządek życia w posiadłości. Wszyscy muszą dostosować się do arystokratycznych wymogów ekskluzywnego służącego. Zaczyna np. obowiązywać strój wieczorowy przy posiłkach. Pozostała część służby, nieustannie strofowana i besztana, z trudem znosi nową sytuację. Jedynie Jacek otwarcie buntuje się przeciwko dyktaturze Jana. On zaś rozważa możliwość powrotu do rodzinnych Potulic - jego zdaniem, Nowakowie nie są godni kamerdynera. 13:20 WALIA - DZIKA KRAINA - ODC. 2 WYZWANIA WIOSNY (WALES: LAND OF THE WILD EP 2. THE TRIALS OF SPRING) Serial dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Adrian Seymur Seria dokumentalna (4 odcinki) o dzikich ekosystemach Walii na przestrzeni dwunastu miesięcy w roku. Każdy odcinek to opowieść o najbardziej dramatycznych momentach jednej z czterech pór roku. Narodziny i regeneracja po zimie w wiosennych miesiącach, dorastanie i budowanie nowego życia przez lato, przygotowywanie się do zmian jesienią, aż po nastanie i przetrwanie zimy. Będziemy się przyglądać niektórym z najbardziej niezwykłych i charyzmatycznych zwierząt Walii. Odc. 2 - "Wyzwania wiosny". Późna wiosna. Słońce wreszcie zaczęło ogrzewać ziemię. W Walii to najpiękniejsza pora roku. Cały kraj wprost wybucha nowym życiem. Dla zwierząt powinien to być początek radosnych dni, ale rosnące potomstwo będzie się domagać coraz więcej pokarmu i drapieżniki wyruszą na żer. Dla wielu zwierząt będzie to najważniejszy czas w roku. U zachodniego brzegu Pembrokeshire leżą wyspy Skomer i Skokholm. Na Skokholmie wiosna okryła ziemię kobiercem różowych zawciągów i białych lepnic. W tej porze roku w wodach wokół Skokholmu roi się wprost od małych ryb. Górskie potoki Walii zasilają największe brytyjskie rzeki. 14:20 OKRĘTY PODWODNE - CZ. 2. NIEBEZPIECZEŃSTWO Z GŁĘBIN (SUBMARINES) Film dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2020 Lektor: Marek Ciuniel Dwuczęściowy film dokumentalny. Dzisiejsze okręty podwodne to skomplikowane maszyny naszpikowane technologią i bronią. Ich konstrukcja jest równie imponująca, co ich niszczycielska siła. Mało która broń wywołuje tyle emocji, co okręt podwodny. Uderza z zaskoczenia i może użyć pocisków nuklearnych, by wciągnąć cały świat w dramatyczny konflikt. Okręty podwodne powstały z zupełnie innego powodu - z chęci ludzi do oglądania świata pod wodą. Jednak zainteresowanie wojskowym wykorzystaniem łodzi podwodnych wkrótce przeważyło. 15:20 KORONA KRÓLÓW - ODC 137 Telenowela historyczna TVP, 24 min, Polska, 2018 Reżyseria: Piotr Fiedziukiewicz, Jerzy Krysiak, Jacek Sołtysiak, Wojciech Pacyna Scenariusz: Agnieszka Olejnik, Ewa Bulanda, Anna Stańko Zdjęcia: Jacek Fabrowicz, Paweł Figurski, Romuald Lewandowski, Krzysztof Pakulski, Rafał Paradowski, Tomasz Wójcik Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Andrzej Hausner, Aleksandra Przesław, Marta Wiśniewska, Martyna Dudek, Sławomir Orzechowski, Piotr Gawron - Jedlikowski, Marcin Rogacewicz, Krzysztof Wrona, Piotr Nowak, Wenanty Nosul, Karina Seweryn, Paulina Kondrak, Hanna Wojak, Karolina Kominek, Agata Bykowska Z listu od córki Przybysław dowiaduje się o Guncelu Reibnitzu. Wypytuje o niego Pełkę, który próbuje ominąć niewygodny temat. Ukochany Heleny jest bardzo ciężko ranny, błaga ją o wybaczenie. Na Wawelu Gabija odzyskuje siły, nadal nikogo nie pamięta, ale zarządza służbą tak samo dobrze jak przed wypadkiem. Kunegunda bardzo tęskni za siostrą, nic nie daje jej ukojenia. Smutna jest także Elżbieta, która niedawno opuściła zamek. 15:45 GALERIA WIDMO - SZKATUŁA KRÓLEWSKA Serial dokumentalny, 7 min, Polska, 2021 Reżyseria: Beata Szuszwedyk - Sadurska Scenariusz: Beata Szuszwedyk - Sadurska "Galeria Widmo" prezentuje animowaną historię zrabowanej drogocennej szkatuły królewskiej, najważniejszego artefaktu Świątyni Sybilli. W szkatule wykonanej na zamówienie Izabeli Czartoryskiej w 1800 roku księżna przechowywała zgromadzone przez siebie historyczne pamiątki po królach polskich. 15:55 SENSACJE XX WIEKU - KSIĘGA SZPIEGÓW - ROSENBERGOWIE CZ. 1 Cykl dokumentalny, 20 min, Polska, 1994 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Muzyka: Dariusz Żebrowski Prowadzący: Bogusław Wołoszański Historia Juliusa i Ethel Rosenbergów była jedną z najgłośniejszych afer szpiegowskich w historii USA. Byli oni pierwszymi amerykańskimi obywatelami, którzy zostali skazani w czasie pokoju na śmierć na krześle elektrycznym za szpiegostwo. W 1951 r. rozpoczął się proces sądowy, o którym mówił cały świat. Julius i Ethel Rosenbergowie zostali oskarżeni o zdradę państwa. Głównie oskarżenie dotyczyło przekazywania tajnych danych dotyczących amerykańskiego programu nuklearnego. Wyrok wykonano w więzieniu Sing - Sing. 16:25 SENSACJE XX WIEKU - KSIĘGA SZPIEGÓW - ROSENBERGOWIE CZ. 2 Cykl dokumentalny, 19 min, Polska, 1994 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Muzyka: Dariusz Żebrowski Prowadzący: Bogusław Wołoszański Historia Juliusa i Ethel Rosenbergów była jedną z najgłośniejszych afer szpiegowskich w historii USA. Byli oni pierwszymi amerykańskimi obywatelami, którzy zostali skazani w czasie pokoju na śmierć na krześle elektrycznym za szpiegostwo. W 1951 r. rozpoczął się proces sądowy, o którym mówił cały świat. Julius i Ethel Rosenbergowie zostali oskarżeni o zdradę państwa. Głównie oskarżenie dotyczyło przekazywania tajnych danych dotyczących amerykańskiego programu nuklearnego. Wyrok wykonano w więzieniu Sing - Sing. 16:55 HISTORIA POLSKI - NAPIS NA PACZCE PAPIEROSÓW - DO LUDZI STRZELAĆ NIE BĘDĘ Film dokumentalny, 46 min, Polska, 2020 Reżyseria: Piotr Kuciński Scenariusz: Piotr Kuciński Film będzie próbą przybliżenia tragicznych wydarzeń z grudnia 1970 roku, które miały miejsce w Szczecinie. 17 grudnia 1970 roku w Szczecinie, na wieść o wydarzeniach w Gdańsku (spowodowanych drastyczna podwyżką cen żywności) stoczniowcy wyszli na ulice. Przyłączyli się do nich robotnicy z innych zakładów oraz młodzież. Drogę zagrodziły im oddziały MO, doszło do walk ulicznych, wojsko i milicja użyły broni. 17 grudnia 1970 roku najwięcej ofiar padło pod komendą milicji, na obecnym pl. Solidarności. Następnego dnia, pod stocznią, z serii z wojskowego transportera zginęły kolejne dwie osoby. Łącznie w Szczecinie zginęło 16 osób, a sto zostało rannych od kul. Zabitych chowano po kryjomu, nocami, w asyście milicji i SB. W filmie zostanie też przedstawiona historia żołnierz Stanisława Nadratowskiego, który nie chciał strzelać do stoczniowców i który zginął od dwóch kul z własnego kałasznikowa. Relacje kolegów z oddziału potwierdzają, że 20 - letni Nadratowski wielokrotnie mówił, że nie wykona rozkazu strzelania do robotników. Na paczce papierosów, którą oddał koledze, znaleziono napis: "Do ludzi strzelał nie będę, do aresztu też nie pójdę". W ubiegłym roku szczeciński IPN wszczął postępowanie w sprawie śmierci Stanisława Nadratowskiego. Film zrealizowany w związku z obchodami 50. rocznicy strajków robotników polskich miast portowych z końca 1970. 17:45 ALEKSANDRA MARSZAŁKOWA PIŁSUDSKA Film dokumentalny, 34 min, Polska, 2023 Reżyseria: Zofia Kunert Film Zofii Kunert "Aleksandra. Marszałkowa Piłsudska" przedstawia sylwetkę wybitnej i nietuzinkowej kobiety, zapamiętanej niemal wyłącznie jako żona Józefa Piłsudskiego. Tymczasem Aleksandra ze Szczerbińskich Piłsudska była już od wczesnej młodości zaangażowana w walkę o niepodległość Polski jako członkini PPS, dla której organizowała magazyny broni; należała do konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej, była instruktorką strzelectwa, więźniarką Pawiaka, sama siebie określała mianem "zaciętej feministki". Brała udział w przygotowaniach do największego napadu w historii Polski - akcji pod Bezdanami w 1908 roku... Za ukochanego "Ziuka" wyszła za mąż dopiero w 1921 roku, po kilkunastu latach nieformalnego związku. Jej postać przedstawiają w filmie pracownicy Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku: prof. Grzegorz Nowik, Agnieszka Kaczmarska i Małgorzata Basaj. Wykorzystano także fragmenty "wspomnień" Aleksandry Piłsudskiej, a zdjęcia kręcono w Suwałkach, Wilnie, Pikieliszkach, Bezdanach, Sulejówku i Warszawie. 18:25 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ODC. 347 Magazyn historyczny, 25 min, Polska, 2024 Autor: Bartek Wieczorek Scenariusz: Adam Sikorski Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. Było nie minęło"to program realizowany techniką reporterską, pozwalający widzom wspólnie z realizatorami zmagać się z tajemnicą historyczną. Każdy z odcinków, poza nielicznymi wyjątkami, stanowi odrębną całość i ma charakter ponadczasowy. 19:00 CZAS HONORU - ODC. 9 W MATNI Serial wojenny, 45 min, Polska, 2008 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Wojciech Wójcik Scenariusz: Jarosław Sokół, Jerzy Matysiak Aktorzy: Jan Englert, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki, Maja Ostaszewska, Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Piotr Żurawski, Agnieszka Więdłocha, Anna Romantowska, Krzysztof Globisz Usiłując zdobyć fundusze na wydostanie się z getta, Sajkowscy sprzedają futro, potem obraz Kossaka. W transakcjach pośredniczy Mosler. Sabina podejrzewa jednak, że Mosler jest oszustem. Michał zostaje wysłany na wieś, żeby wyjaśnić sprawę zaginionych pieniędzy. Aktor Gerard Majer proponuje Wandzie występy w teatrze. Kobieta waha się, ale w końcu, pod wpływem matki, odmawia. Bronek bierze na siebie odpowiedzialność za akcję podwładnych. Może czekać go sąd. Korzystając ze sfałszowanej przepustki, Janek dostaje się do getta. Nie udaje mu się jednak spotkać z Leną. 19:50 BYŁ TAKI DZIEŃ - 17 GRUDNIA Felieton, 2 min, Polska, 2005 Autor: Janusz Weychert 1903 - pierwszy lot braci Wright; 1946 - Ministerstwo Aprowizacji i Handlu wydało zakaz podawania potraw mięsnych w restauracjach i stołówkach w okresie świątecznym; 1975 - w Teatrze Współczesnym prapremiera "Emigrantów" Mrożka; 1970 - w Gdyni wojsko strzelało do stoczniowców idących do pracy po apelu Kociołka. 20:00 HISTORIA BRONI - ZASKOCZYĆ WROGA. ODC. 8/10 (HISTORY OF WEAPONS) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2017 Od samego początku ludzkich dziejów człowiek tworzył broń i używał jej do zabijania. Broń służyła do krwawych podbojów i popełniania największych zbrodni, ale również była wykorzystywana przez bojowników o wolność, przez jednostki antyterrorystyczne i siły wyzwalające. Autorzy skupiają się w serii nie tylko na aspektach technicznych różnych rodzajów broni, pokazują też związki między opracowaniem nowego modelu broni, a następstwem jego użycia. Ta relacja ukształtowała kilka tysięcy lat ludzkiej historii. Historia broni to dziesięcioodcinkowy serial dokumentalny przybliżający historię różnych rodzajów oręża, które odegrały główne role w najważniejszych bitwach historii i były często motorem postępu technicznego w różnych epokach. 21:00 WAŁĘSA. CZŁOWIEK Z NADZIEI. Film biograficzny, 119 min, Polska, 2013 Reżyseria: Andrzej Wajda Scenariusz: Janusz Głowacki Zdjęcia: Paweł Edelman Muzyka: Paweł Mykietyn Aktorzy: Robert Więckiewicz, Agnieszka Grochowska, Iwona Bielska, Zbigniew Zamachowski, Maria Rosaria Omaggio, Ewa Kolasińska, Mirosław Baka, Michał Czernecki, Remigiusz Jankowski, Wojciech Kalarus, Piotr Probosz, Marcin Hycnar W filmie "Wałęsa. Człowiek z nadziei" Andrzej Wajda odważnie łączy epokowe wydarzenia z tym, co prywatne, wręcz intymne. Przedstawia historię wielkich przemian, która przetoczyła się nie tylko przez zebrania partyjne, wiece i Okrągły Stół, ale także przez jedno z mieszkań na gdańskim osiedlu z wielkiej płyty. Próbuje uchwycić fenomen przemiany prostego, skupionego na codzienności człowieka w charyzmatycznego przywódcę. Po "Człowieku z marmuru" i "Człowieku z żelaza" film zamyka tryptyk, w którego centrum jest człowiek podejmujący walkę z niesprawiedliwością. "Wałęsa. Człowiek z nadziei" to opowieść o czasie, w którym walka ta zwiastowała zmiany w całej Europie i pozwalała odważniej spojrzeć w przyszłość. To historia człowieka, który nie tracił nadziei. 23:05 SENSACJE XX WIEKU - KSIĘGA SZPIEGÓW - CYCERO Cykl dokumentalny, 20 min, Polska, 1994 Reżyseria: Barbara Gajos Scenariusz: Maciej Zakrocki Prowadzący: Bogusław Wołoszański W październiku 1943 roku Niemcy zapłacili 20 tys. funtów za rolkę filmu, na której były tajne dokumenty z ambasady brytyjskiej w Ankarze. 23:30 SENSACJE XX WIEKU - KSIĘGA SZPIEGÓW - DULLES Cykl dokumentalny, 20 min, Polska, 1994 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Muzyka: Dariusz Żebrowski Prowadzący: Bogusław Wołoszański Allen Dulles przyjechał do Berna w listopadzie 1942 roku. Działał głównie we Włoszech, a jego celem było nakłonienie Włoch, a być może i Niemiec do zawarcia pokoju na Zachodzie. 24:00 ZELDOWICZ. TEORIA SPALANIA I DETONACJI (JAKUB ZELDOVICZ. TEORIA SPALANIA I WYBUCHU) Film dokumentalny, 42 min, Białoruś, 2019 Reżyseria: Aleksiej Makarenko Scenariusz: Adżelika Nowikowa Lektor: Maciej Guzowski Kiedy jego prace naukowe były publikowane w zagranicznych czasopismach, amerykańscy fizycy nie mieli wątpliwości, że pod jednym imieniem kryje się cały instytut naukowy. Co jednak w tym dziwnego, biorąc pod uwagę, że w wieku 25 lat obronił pracę doktorską, nie mając nawet wyższego wykształcenia! Jakim był człowiekiem jeden z głównych twórców sowieckiej bomby atomowej? W jakich warunkach musiał pracować? I dlaczego temu okularnikowi pozwalano w czasach Stalina na tak wiele? Film poświęcony trudnej osobowości naukowca i trudnej epoce, która nie mogła go pokonać. Jakow Borisowicz Zeldowicz odegrał wielką rolę w rozwoju sowieckiej broni jądrowej i dokonał znaczącego wkładu w takich dziedzinach nauki, jak fizyka jądrowa, fizyka cząstek elementarnych, astrofizyka, kosmologia i ogólna teoria względności. 00:50 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - EPITAFIUM DLA KARASIA ODC. 271 Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2022 Autor: Adam Sikorski Lektor: Artur Kalicki Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. 01:20 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - O HONOR FRANCJI CZ 2 Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 1993 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Prowadzący: Bogusław Wołoszański Program cykliczny popularyzujący wiedzę o historii II wojny światowej. Wykorzystano w niej materiały archiwalne. Odcinek poświęcony przygotowaniom Niemiec do inwazji na Francję w 1940 r.