TVP Kultura Piątek, 20.12.2024 06:50 TAMTE LATA, TAMTE DNI - CEZARY HARASIMOWICZ Magazyn, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: JOANNA MAKOWSKA Prowadzący: MARTA PERCHUĆ-BURZYŃSKA Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem lata dzieciństwa i młodości oraz trudne i bolesne losy swojej rodziny wspomina scenarzysta i pisarz, Cezary Harasimowicz. W swej opowieści szczególnie dużo miejsca poświęca mamie, aktorce Teatru Polskiego, która wychowywała go samotnie oraz dziadkowi, słynnemu, przedwojennemu kawalerzyście. 07:25 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.V - ODC. 50 JAK POWSTAŁY NASZE NAZWISKA? Cykl dokumentalny, 28 min, Polska, 2017 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Radosław Kotarski przybywa do średniowiecznej osady, aby w niej prześledzić procesy, które dały początek naszym, współczesnym nazwiskom. Stara się także znaleźć odpowiedź na pytanie kiedy przydomki zamieniły się w pełnoprawne nazwiska i jakimi drogami się to stało. Odpowiada również na pytanie czy faktycznie nazwiska z końcówką na - ski świadczą o pochodzeniu szlacheckim. 08:10 WĘDROWIEC POLSKI - KOTLINA KŁODZKA GORĄCZKA ZŁOTA Cykl reportaży, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Agnieszka Żmijewska Scenariusz: Krzysztof Koehler, Agnieszka Żmijewska Prowadzący: Krzysztof Koehler W tym odcinku Wędrowiec dociera do Kotliny Kłodzkiej, a ściślej do starej Kopalni Złota w Złotym Stoku w poszukiwaniu skarbów. Na swojej drodze spotyka Małgorzatę Szumską, która oprowadza Wędrowca po kopalni i przybliża jej historię. Poszukując złota i skarbu, Wędrowiec nieoczekiwanie znajduje się w podziemiach liczących siedem kilometrów Twierdzy Kłodzkiej. Wreszcie dociera do samego Kłodzka, miasta położonego na wzgórzu, w którym znajduje się dziewięć mostów. Poznajemy najstarszy most gotycki zdobiony rzeźbami. Odwiedzamy Lądek Zdrój, gdzie nasz bohater odbywa sesję fotograficzną. Na końcu poznajemy historię jednego z najpiękniejszych pałaców nie tylko w Polsce, ale i w Europie wybudowanego z inicjatywy Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim. 08:50 NOCE I DNIE - ODC. 11/12 - U SCHYŁKU DNIA Serial obyczajowy, 52 min, Polska, 1977 Reżyseria: Jerzy Antczak Scenariusz: Jerzy Antczak Zdjęcia: Stanisław Loth Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Jadwiga Barańska, Jerzy Bińczycki, Andrzej Seweryn, Olgierd Łukasiewicz, Janina Traczykówna Niechcicowie urządzili się jakoś na nowym miejscu, wszystko znów wydaje się ustabilizowane i zwyczajne. Niestety, wciąż nie mijają kłopoty z Tomaszkiem. Emilka przeżywa swój pierwszy zawód miłosny. Barbara z niepokojem obserwuje męża, który jest ustawicznie znużony, całkowicie pozbawiony dawnej energii. Któregoś dnia Bogumił wraca z pola z wysoką gorączką. Jest nie tylko chory, ale także zmęczony szamotaniną i walką trwającą całe życie. Odchodzi na zawsze, prosząc dzieci o zachowanie uczciwej postawy w życiu. Dla Barbary śmierć męża oznacza ruinę całego jej świata. Agnieszka wraca do Warszawy, aktywnie uczestniczy w ruchu niepodległościowym. Emilka wychodzi za mąż. Obie córki żyją swoimi sprawami. Barbara sprzedaje Pamiętów i przenosi się do Kalińca. 09:55 HUBAL Dramat wojenny, 127 min, Polska, 1973 Reżyseria: Bohdan Poręba Scenariusz: Bohdan Poręba Zdjęcia: Tadeusz Wieżan Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Ryszard Filipski, Małgorzata Potocka, Tadeusz Janczar, Emil Karewicz, Stanisław Niwiński, Kazimierz Wichniarz, Jan Stawarz, Zygmunt Malanowicz, Jerzy A. Braszka, Henryk Giżycki, Bolesław Idziak, Jerzy Korsztyn, Andrzej Kozak, Eugeniusz Kujawski "Hubal" to epicki obraz kilkumiesięcznej walki oddziału majora Henryka Dobrzańskiego. Legendarny Hubal był wnukiem powstańca z 1863 roku. W 1914 roku po zdaniu egzaminu maturalnego wstąpił do II Brygady Legionów Polskich gen. Józefa Hallera. Podczas I wojny światowej odznaczony został Krzyżem Virtuti Militari V klasy i czterokrotnie Krzyżem Walecznych. W dwudziestoleciu międzywojennym był zawodowym oficerem. Henryk Dobrzański był także słynnym jeźdźcem, członkiem polskiej ekipy na olimpiadzie w Amsterdamie w 1928 roku. Po klęsce wrześniowej nie zdjął munduru i do końca kwietnia 1940 roku dowodził stworzonym przez siebie pierwszym oddziałem partyzanckim. Zwany przez Niemców "Szalonym majorem", zginął w zasadzce 30 kwietnia 1940 roku. Dowódca 110. pułku ułanów na wieść o stracie jednego szwadronu 23 września 1939 roku rozwiązuje pułk. Jego zastępca, major Dobrzański, samorzutnie przejmuje dowództwo. Pozostaje przy nim około 180 ułanów. Major decyduje, że oddział pójdzie z odsieczą walczącej jeszcze Warszawie. Po otrzymaniu wiadomości o kapitulacji stolicy Dobrzański podejmuje decyzję o przeprawie przez Węgry do Francji, ślubuje też, że nie zdejmie munduru. Oddział przechodzi na ziemię kielecką. W Bodzentynie major ogłasza decyzję o pozostaniu w kraju. Żołnierze i dowództwo przyjmują pseudonimy, Dobrzański odtąd zwany będzie Hubalem. Dowodzony przez niego Oddział Wydzielony Wojska Polskiego podejmuje walkę partyzancką. Realizacja filmu trwała 10 miesięcy, większość scen nakręcono na szlaku walk hubalczyków. Wkroczenie oddziału Hubala do wsi Poświętne i udział żołnierzy w nabożeństwie nakręcono w tym samym barokowym kościele i z udziałem mieszkańców Poświętnego i okolic, pamiętających owe wydarzenia. W naturalnej scenerii zrealizowano także sceny pacyfikacji wsi - na potrzeby filmu spalono przeznaczone do rozbiórki autentyczne, istniejące w okresie okupacji chałupy wsi Swolszowice. Sekwencję śmierci Hubala nakręcono w tym samym miejscu, gdzie miała ona miejsce naprawdę. Jednym z konsultantów był Zygmunt Laskowski z Anielina, który w 1940 roku rozpoznał zmasakrowane przez Niemców zwłoki majora Dobrzańskiego. W filmie zagrał go jego syn, Tadeusz. W scenach batalistycznych brało udział łącznie 500 osób, 100 koni, w tym 25 specjalnie szkolonych. 12:15 JAN SEBASTIAN BACH - KANTATY - KANTATA SAKRALNA "DER HERR DENKET AS UNS" (BWV 196) 20 min, Polska, 2023 Autor: Beata Kamińska Kantata Der Herr denket as uns ("Pan nas pamięta") stanowi jedną z najwcześniejszych kompozycji Bacha. Powstała w latach 1707 - 1708. Składa się z pięciu części: otwiera je instrumentalna sinfonia, po czym następuje chór, aria sopranowa, duet basu z tenorem i chór końcowy. W tym utworze kompozytor zastosował bardzo skromny aparat wykonawczy: cztery głosy wokalne, skrzypce I i II, altówki, wiolonczelę oraz basso continuo. Philipp Spitta, muzykolog, w swojej monografii Bacha z roku 1880 uznał, że kantatę tę Bach napisał na ślub pastora Johanna Lorenza Staubera z Reginą Wedemann, ciotką pierwszej żony Bacha. Słowem kluczowym w tekście utworu jest błogosławieństwo, jako prośba o powodzenie na nowej drodze życia. 13:30 LEŚMIAN Film biograficzny, 79 min, Polska, 1990 Reżyseria: Leszek Baron, Piotr Werner, Zdzisława Kijowska, Bożena Politańska Jakubowska Scenariusz: Leszek Baron Zdjęcia: Stefan Czyżewski Aktorzy: Piotr Bajor, Katarzyna Iwona Pawlak, Bogusz Bilewski, Grażyna Walasek, Małgorzata Paruzel, Ewa Domańska, Gustaw Lutkiewicz, Włodzimierz Adamski, Anna Bojarska, A Borusowski, Alicja Cichecka, Jerzy Czupryniak, Małgorzata Flegel Siedler, Ewa Gajda, Jarosław Gruda Opowieść o życiu Bolesława Leśmiana oparta na materiałach faktograficznych, wspomnieniach rodziny i znajomych. Jej głównym wątkiem jest związek poety z Teodorą Lebenthal, "Dorą" od momentu ich poznania się w wakacje 1917 roku. Film ma charakter sfabularyzowanej monografii Leśmiana, a jego założeniem jest przekład leśmianowskiej wizji świata na język filmu. W filozofii Leśmiana człowiek jest częścią natury - współistnieją ze sobą i nie da się ich rozdzielić, ani nadać hierarchii. W jego świecie odrębne miejsce zajmuje miłość, która pozwala istnieniu wydobyć się z narzuconych, ciasnych kształtów. W filmie wykorzystano m.in. wspomnienia: Izabeli Czajki - Stachowicz, Jana Brzechwy, Edwarda Kozikowskiego. 15:00 W CENTRUM KOMIKSU Film dokumentalny, 74 min, Polska, 2020 Reżyseria: Maciej Bierut Humorystyczna kronika kultury komiksu w Polsce pokazana przez pryzmat kultowego sklepu, który zrzesza pasjonatów. Warszawskie Centrum Komiksu to najstarszy sklep z komiksami w Polsce, prowadzony nieprzerwanie od początku lat 90. XX wieku. Kuba wraz z ojcem oddają się swojemu miejscu z taką pasją, że już dawno zyskało miano legendarnego. Sklep stał się centrum spotkań różnorodnych czytelników - od pasjonatów po samych twórców czy wydawców. Centrum Komiksu ma tak bogatą historię, że na jej kanwie film przygląda się przemianom rynku wydawniczego w Polsce. Oglądamy różne jego oblicza: opowieści o właścicielach i wiernych klientach, historię o trudach wydawniczych i problemach, przed jakimi stają sami twórcy. Poznajemy wszystkie odcienie tego barwnego świata. 16:25 13 KRAJOWY FESTIWAL PIOSENKI POLSKIEJ OPOLE'75. RINNDIAL - RECITAL DANUTY RINN 62 min, Polska, 1975 Reżyseria: Jerzy Gruza Prowadzący: Andrzej Zaorski Wykonawcy: Danuta Rinn, Bogdan Czyżewski, Czesław Majewski, Andrzej Zaorski, Włodzimierz Korcz, Włodzimierz Korcz, Czesław Majewski, Orkiestra Polskiego Radia I Telewizji, Orkiestra Warszawskiego Teatru Na Targówku, Kwintet Smyczkowy Filharmonii Opolskiej 13 Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej Opole'75. Koncert Danuty Rinn w zabawny sposób prowadzony przez Andrzeja Zaorskiego z udziałem Czesława Majewskiego, Włodzimierza Korcza i Bogdana Czyżewskiego. 17:40 ROZMOWA Z DANUTĄ RINN NA TEMATY AKTUALNE Program muzyczny, 26 min, Polska, 1984 Prowadzący: Andrzej Strzelecki Wykonawcy: Danuta Rinn, Jerzy Derfel Program rozrywkowy prezentujący sylwetkę piosenkarską Danuty Rinn. Prowadzenie Andrzej Strzelecki. 19:00 REŻYSERZY S.VI - ROB REINER 7/10 SEZON 6 (ROB REINER 7/10 SEZON 6) Cykl dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina. W tym odcinku przyglądamy się twórczości Roba Reinera, reżysera m.in. filmów: "Misery", "Ludzie honoru" czy "Kiedy Harry poznał Sally". 20:00 WIECZÓR KINOMANA - WSTĘP DO FILMU - WICHROWE WZGÓRZA 5 min, Polska, 2024 Scenariusz: Katarzyna Jurkowska Katarzyna Borowiecka i Tomasz Kolankiewicz rozmawiają o filmie "Wichrowe wzgórza" w reżyserii W. Wylera. 20:05 WIECZÓR KINOMANA - WICHROWE WZGÓRZA (WUTHERING HEIGHTS) Dramat, 103 min, USA, 1939 Reżyseria: William Wyler Scenariusz: John Huston Zdjęcia: Gregg Toland Muzyka: Alfred Newman Aktorzy: David Niven, Merle Oberon, Laurence Olivier, Geraldine Fitzgerald Młody Cygan Heathcliff (Laurence Olivier), adoptowany przez mieszczańską rodzinę, zakochuje się w córce przybranych rodziców, Cathy (Merle Oberon). Po śmierci ojczyma udaje się do Ameryki Południowej, gdzie staje się bogaty. Gdy powraca, jego młodzieńcza miłość, jest już poślubiona innemu. Cathy jednak ciągle kocha swego przybranego brata. Usiłuje zdusić w sobie coraz to narastające uczucie i w końcu umiera z miłości... 22:00 HALA ODLOTÓW - /27/ Talk-show, 45 min, Polska, 2024 Hala Odlotów jest widowiskiem artystyczno - publicystycznym, w ramach którego znani artyści komentują aktualne wydarzenia, prezentując przy tym swoje najnowsze dokonania. 22:55 SERIALOWA NOSTALGIA - DOM POD DWOMA ORŁAMI - ODCINEK 8 Serial TVP, 44 min, Polska, 2021 Reżyseria: Waldemar Krzystek Scenariusz: Małgorzata Kopernik, Waldemar Krzystek Zdjęcia: Piotr Kukla Aktorzy: Adam Szyszkowski, Dymitr Hołówko, Norbert Kaczorowski, Maria Semotiuk, Nam Bui Ngoc, Anna Seniuk, Mirosław Kropielnicki, Igor Aronov, Nina Czerkies, Zuzanna Puławska, Karolina Gruszka, Andrew Zhuravsky, Eryk Lenartowicz, Jan Frycz, Aleksandra Konieczna Dzięki pomocy dawnych mieszkańców Nowosioła Paul odnajduje żyjącą jeszcze starą Aksinię. Kobieta pamięta jego rodzinę i opowiada, co wydarzyło się przed laty. Wówczas, po wielu tygodniach tułaczki, półżywy Zbyszek powraca do rodzinnej wsi, teraz rządzonej przez radzieckich okupantów. Chłopak musi się ukrywać. A wciąż szalejący z zazdrości o Aksinię Wasylko ma okazję wydać brata. Zamiast tego grozi mu jednak śmiercią, jeśli dziewczyna kiedykolwiek zbliży się do niego. Tymczasem w łagrze, gdzieś w Kazachstanie, Zofia walczy o przetrwanie swoje i bliźniąt. Wydaje się jednak, że los jej dzieci, jak i wielu innych wywiezionych, jest przesądzony. Straszliwy głód popycha ludzi do niewyobrażalnych czynów. Zdarzają się przypadki kanibalizmu. Nowy pop nawołuje Ukraińców do mordu na polskich sąsiadach. Aksinia, narażając własne życie, przychodzi ostrzec Zbyszka. Jest jednak za późno. Ukraińska sotnia napada na starych już i zniedołężniałych rodziców Zofii, których bestialsko morduje. Dom zostaje spalony. Brat Zosi, niewidomy Maurycy, przepada bez śladu. 23:50 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - ZAGUBIONA AUTOSTRADA (LOST HIGHWAY) Film fabularny, 128 min, Francja/USA, 1997 Reżyseria: David Lynch Aktorzy: Patricia Arquette, Robert Blake, Richard Pryor Saksofonista Fred Madison znajduje na schodach swej luksusowej rezydencji tajemniczą kasetę video, na której ktoś zarejestrował okrutną zbrodnię popełnioną w sypialni jego domu. Zakrwawioną ofiarą okazuje się żona Freda, Renee. Zabójcą - on sam. Wezwana policja aresztuje muzyka, by po kilku dniach odkryć, że w celi - zamiast żonobójcy - więziony jest nieznany młody mężczyzna. 02:15 NOC KRÓTKICH FILMÓW - DYGOT Film krótkometrażowy, 13 min, Polska, 2022 Reżyseria: Joanna Różniak Zdjęcia: Łukasz Łatanik Aktorzy: Mateusz Czwartosz, Marika Kornacka, Adrianna Mrowiec Justyna jest młodą studentką tańca, a jej życie jest pełne miłości, ruchu i imprez. Pewnej spokojnej jesiennej nocy dochodzi do brutalnego wydarzenia, które przerywa jej beztroskę 02:30 NOC KRÓTKICH FILMÓW - KATASTROFA Film animowany, 6 min, Polska, 1977 Reżyseria: Józef Julian Antonisz Film animowany Juliana Józefa Antonisza z 1977 roku przedstawiający tłum ludzi. Wszyscy są zaniepokojeni, chcą zobaczyć pewne wydarzenie. Narasta nastrój grozy w oczekiwaniu na katastrofę. 02:50 KINO NOCNE - MÓJ PIĘKNY SYN (BEAUTIFUL BOY) Dramat, 115 min, USA, 2018 Reżyseria: Felix von Groeningen Aktorzy: Steve Carell, Timothee Chalamet, Maura Tierney Historia rodziny, która musi zmierzyć się z uzależnieniem dorastającego chłopaka. To opowieść o nastolatku, który poszukuje swojej drogi, o marzeniach, które prowadzą go na skraj przepaści, a także o miłości rodziców, którzy nie potrafią wypuścić swego dziecka z objęć. To pierwszy tak szczery, prawdziwy i poruszający film o rodzinie, bezwarunkowej miłości, dumie, rozczarowaniach i nadziei.