TVP Kultura Sobota, 21.12.2024 06:05 LEŚMIAN Film biograficzny, 79 min, Polska, 1990 Reżyseria: Leszek Baron, Piotr Werner, Zdzisława Kijowska, Bożena Politańska Jakubowska Scenariusz: Leszek Baron Zdjęcia: Stefan Czyżewski Aktorzy: Piotr Bajor, Katarzyna Iwona Pawlak, Bogusz Bilewski, Grażyna Walasek, Małgorzata Paruzel, Ewa Domańska, Gustaw Lutkiewicz, Włodzimierz Adamski, Anna Bojarska, A Borusowski, Alicja Cichecka, Jerzy Czupryniak, Małgorzata Flegel Siedler, Ewa Gajda, Jarosław Gruda Opowieść o życiu Bolesława Leśmiana oparta na materiałach faktograficznych, wspomnieniach rodziny i znajomych. Jej głównym wątkiem jest związek poety z Teodorą Lebenthal, "Dorą" od momentu ich poznania się w wakacje 1917 roku. Film ma charakter sfabularyzowanej monografii Leśmiana, a jego założeniem jest przekład leśmianowskiej wizji świata na język filmu. W filozofii Leśmiana człowiek jest częścią natury - współistnieją ze sobą i nie da się ich rozdzielić, ani nadać hierarchii. W jego świecie odrębne miejsce zajmuje miłość, która pozwala istnieniu wydobyć się z narzuconych, ciasnych kształtów. W filmie wykorzystano m.in. wspomnienia: Izabeli Czajki - Stachowicz, Jana Brzechwy, Edwarda Kozikowskiego. 07:40 LEGENDY ROCKA - BRYTYJSKA INWAZJA ((S. 11) BRITISH INVASION) Cykl dokumentalny, 20 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl filmów dokumentalnych poświęconych gwiazdom rocka. Przyglądając się najważniejszym zespołom, odkrywamy historie życia ich członków i opisujemy wpływ tych zespołów na współczesną kulturę. Każdy z odcinków składa się z wywiadów, materiałów archiwalnych, teledysków i nagrań z koncertów. 08:10 LEGENDY ROCKA - POST PUNK ((S. 11) POST PUNK) Cykl dokumentalny, 20 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl filmów dokumentalnych poświęconych gwiazdom rocka. Przyglądając się najważniejszym zespołom, odkrywamy historie życia ich członków i opisujemy wpływ tych zespołów na współczesną kulturę. Każdy z odcinków składa się z wywiadów, materiałów archiwalnych, teledysków i nagrań z koncertów. 08:50 TAMTE LATA, TAMTE DNI - JAN JAKUB KOLSKI Magazyn, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: JOANNA MAKOWSKA Prowadzący: MARTA PERCHUĆ-BURZYŃSKA Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Reżyser Jan Jakub Kolski wspomina swoje dzieciństwo w domu w Popielawach, gdzie wychowywali go dziadkowie. 09:25 SERIALOWA NOSTALGIA - DROGA - ODC. 6/6 - STAN WYJĄTKOWY Serial obyczajowy TVP, 54 min, Polska, 1973 Reżyseria: Sylwester Chęciński Scenariusz: Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Andrzej Ramlau, Jacek Stachlewski Muzyka: Jerzy Derfel Aktorzy: Wiesław Gołas, Elżbieta Jasińska, Celina Klimczak, Janusz Kłosiński, Aleksander Pociej, Maciej Damięcki, Zdzisław Kozień, Marta Ławińska, Zygmunt Malanowicz, Józef Nalberczak, Marian Opania Marian Szyguła zostaje oddelegowany do udziału w akcji przeciwpożarowej. Zabiera ze sobą swego synka Michała, który dotychczas mieszkał z matką w innym mieście. Stopniowo między ojcem a synem rodzi się uczucie przywiązania i zaufania. Ta wątła na razie nić porozumienia pozwala Mariankowi mieć nadzieję, że jeszcze zdoła naprawić największy błąd swego życia i będzie kiedyś razem z synem, którego porzucił. 10:35 NIEZNANY JÓZEF ZEIDLER - MUSICA SACROMONTANA 2019 Koncert, 40 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Polski Chór Kameralny, Robert Gierlach, Agnieszka Rehlis, Michał Klauza, Anna Mikołajczyk - Niewiedział, Sinfonietta Cracovia, Tomasz Krzysica Maestro Michał Klauza, Sinfonietta Cracovia, soliści oraz Polski Chór Kameralny przygotowany przez Jana Łukaszewskiego powracają po raz kolejny na Festiwal MUSICA SACROMONTANA w Gostyniu. Artystów urzekła muzyka Józefa Zeidlera, kompozytora zwanego polskim Mozartem. Józef Zeidler przybył do Gostynia ok. 1775, jako już znany i ceniony kompozytor, i pozostał do końca życia. Był członkiem klasztornej kapeli, kompozytorem i kopistą oraz domownikiem klasztoru. Obecnie uważany jest za jednego z najważniejszych polskich kompozytorów muzyki kościelnej przełomu XVIII i XIX w. Jego spuścizna, liczy blisko 40 wokalno - instrumentalnych utworów religijnych. Na XIV Festiwalu Muzyki Oratoryjnej MUSICA SACROMONTANA 2019 usłyszeliśmy jego Nieszpory. Nieszpory to jedno z najwybitniejszych dzieł kompozytora. Odkryte w roku 1965, już rok później zostało wydane na płycie winylowej. Utwór ten zdaniem prof. Juliana Gembalskiego i prof. Marka Toporowskiego, stawia Józefa Zeidlera na równej pozycji ze współcześnie żyjącymi, wybitnymi kompozytorami europejskimi. Artystom towarzyszą znakomici soliści: sopranistka Anna Mikołajczyk - Niewiedział, mezzosopranistka Agnieszka Rehlis, tenor Tomasz Krzysica oraz baryton Robert Gierlach. Koncert odbył się we wnętrzu Bazyliki Świętogórskiej, w której kilkaset lat temu rozbrzmiewały utwory Józefa Zeidlera. 11:30 GOODBYE ROCKEFELLER Film fabularny, 93 min, Polska, 1993 Reżyseria: Waldemar Szarek Scenariusz: Jacek Janczarski, Ryszard Maciej Nyczka, Waldemar Szarek Zdjęcia: Włodzimierz Głodek Muzyka: Krzesimir Dębski Aktorzy: Piotr Fronczewski, Jolanta Fraszyńska, Kamil Gewartowski, Dominik Łoś, Magdalena Zawadzka, Marek Barbasiewicz, Jerzy Bończak, Agnieszka Czekańska, Wiktor Zborowski Dalsze losy bohaterów filmu "Mów mi Rockefeller", którzy - dojrzalsi już - przeżywają kolejne przygody i zdobywają nowe doświadczenia. Biznesmen Jacek Namolny zakłada w Nowych Juchach składowisko odpadów przemysłowych sprowadzanych z Zachodu. Powiększa swoje tereny kosztem działek mieszkańców tej wsi. Chce zmusić właściciela jednej z nich, Malinowskiego, bezrobotnego ojca Bączka i Misia, do sprzedaży gruntu. Gdy Malinowski się nie zgadza, Namolny postanawia nakłonić go do tego szantażem, porywając jego córkę, Anetę. Przez pomyłkę porywa jednak dziewczynę Misia, Julię. Gdy dziewczyna ulega wypadkowi i traci władzę w nogach, Namolny, w obawie, by sprawa nie nabrała rozgłosu, obiecuje kupić Julii wózek inwalidzki. Tymczasem przejmuje liceum, do którego chodzą Julia i Miś i mimo protestów młodzieży zakłada na terenie szkoły hurtownię artykułów chemicznych. Beata, koleżanka z tej samej klasy, postanawia pomóc Julii i Misiowi w rozpracowaniu podejrzanego biznesmena. Nocą młodzi dobierają się do sejfu w jego biurze i włamują do bazy danych w jego komputerze. 13:20 DOKUMENT TYGODNIA - BORGE MOGENSEN - SZTUKA PROJEKTOWANIA (BØRGE MOGENSEN - DESIGNS FOR LIFE) Film dokumentalny, 59 min, Dania, 2015 Reżyseria: Casper Hoyberg, Thomas Mogensen Scenariusz: Thomas Mogensen Borge Mogensen był duńskim projektantem mebli dla szerokiego grona odbiorców, którego proste i funkcjonalne projekty cieszyły się ogromnym powodzeniem w latach 40. i 50. XX wieku. Z czasem stały się pożądanymi klasykami osiągającymi na aukcjach bardzo wysokie ceny. Wraz z Arne Jacobsenem i Hansem Wegnerem Mogensen należy do przedstawicieli duńskiego modernizmu w sztuce użytkowej. 14:35 W POSZUKIWANIU DOBREGO FILMU Magazyn, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Grzegorz Jankowski Prowadzący: Katarzyna Borowiecka, Igor Kierkosz Każdy odcinek programu jest podróżą a jej ostatecznym celem - premiera filmowa, plan filmowy, ważny wywiad lub finał festiwalu. W trakcie tej filmowej wędrówki prowadzący "uruchomiają" kolejne segmenty programu. I tak z twórcami porozmawiają o filmie, który w danym tygodniu wchodzi do kin. Udadzą się na plan filmowy, żeby podpatrzeć jak powstają kolejne produkcje filmowe. W każdym odcinku para prowadzących zaprezentuje widzom rozmowę z obiecującym debiutantem sztuki aktorskiej bądź reżyserskiej. Przywołają oni również postać mistrz - wybitnej postaci polskiej kinematografii. Stałym elementem cyklu będzie również - Videoteka. Zaproszony do programu twórca wybierze trzy filmy, które są dla niego najcenniejsze. 15:15 JAŃCIO WODNIK Film obyczajowy, 100 min, Polska, 1993 Reżyseria: Jan Jakub Kolski Scenariusz: Jan Jakub Kolski Zdjęcia: Piotr Lenar Muzyka: Zygmunt Konieczny Aktorzy: Franciszek Pieczka, Grażyna Błęcka Kolska, Bogusław Linda, Katarzyna Aleksandrowicz, Olgierd Łukaszewicz, Wiesław Cichy, Renata Pałys Reżyser Jan Jakub Kolski (ur. 1956) jest wierny swojemu oryginalnemu stylowi i tematyce. W filmach dokumentalnych, które realizuje od 1982 roku, częstym tematem była kontemplacja porządku natury. W filmach fabularnych Kolski rozwija ten temat. Opowiada o wsi, ale nie czyni tego na sposób realistyczny. Są to przypowieści o życiu - często brutalnym - w bliskim kontakcie z naturą, a więc bliżej Boga. Kino Kolskiego, porównywane z latynoskim "realizmem magicznym", to refleksja na temat dobra i zła, pełna tęsknoty za duchowymi wartościami. W "Pogrzebie kartofla" (1990) Kolski odwołuje się do biblijnego mitu Hioba, kreśląc obraz gwałtownych przemian na polskiej wsi po II wojnie światowej. W "Pograbku" (1992) przedstawił historię niezwykłego uczucia ludzi z "dołów" wiejskiej hierarchii. W świecie filmów Kolskiego ciągle jest obecne pytanie o sens dobrych i złych uczynków, które zdają się determinować losy ich sprawców. W roli Jańcia wystąpił wybitny aktor teatralny i filmowy - Franciszek Pieczka (ur. 1928). Stworzył niezwykłą, barwną galerię bohaterów o ludowym rodowodzie, zagrał m.in. tytułową rolę w "Żywocie Mateusza" (1968) Witolda Leszczyńskiego, w "Perle w koronie" (1972) stworzył pełną godności postać powstańca śląskiego, był zbuntowanym przeciw komunistycznej władzy góralem Haratykiem w zatrzymanym kilka lat przez cenzurę filmie "Słońce wschodzi raz na dzień" (1972) i doskonałym Czepcem w "Weselu" (1973) Andrzeja Wajdy według dramatu Stanisława Wyspiańskiego. Wielką popularność przyniosła mu rola Gustlika w serialu "Czterej pancerni i pies" (1968 - 70). Dużą zaletą jego aktorstwa jest naturalność i zróżnicowanie ról. Grając postaci często zbliżone charakterem, Pieczka potrafi uczynić z nich zawsze niepowtarzalne osobowości. "Jańcio Wodnik" zdobył Nagrodę Specjalną Jury "Złote Lwy Gdańskie" za najlepszą rolę męską dla Franciszka Pieczki i Nagrodę Dziennikarzy na XVIII Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w 1993 roku w Gdyni. Jeden z chłopów wygnał ze stajni i skatował chorą klacz. Znajduje ją wędrowny dziad (Łukaszewicz), który, gdy klacz zdycha, rzuca klątwę na wieś. W tym samym czasie jeden z jej mieszkańców Jańcio (Pieczka) odkrywa w sobie niezwykłe zdolności. Jest mu posłuszna woda, może dokonywać i innych nadnaturalnych czynów. Jańcio opuszcza ciężarną młodą żonę Weronikę (Błęcka - Kolska). Chce nieść ludziom pociechę i pomoc. Na swej drodze spotyka sprytnego oszusta - stygmatyka (Linda). To spotkanie odmieni życie Jańcia. 17:40 RETRO KINO - BOSONOGA CONTESSA (BAREFOOT CONTESSA, THE) Film fabularny, 124 min, Włochy/USA, 1954 Reżyseria: Joseph L. Mankiewicz Scenariusz: Joseph L. Mankiewicz Zdjęcia: Jack Cardiff Muzyka: Mario Nascimbene Aktorzy: Ava Gardner, Humphrey Bogart, Edmond O'Brian Harry Dawes (Humphrey Bogart) po otrzymaniu propozycji napisania i wyreżyserowania filmu, wraz z trójką znajomych z przemysłu filmowego wyjeżdża do Madrytu, by zobaczyć w jednym z nocnych klubów występ Marii Vargas (Ava Gardner). Kiedy producent przyszłego filmu Kirk Edwards (Warren Steven) dowiaduje się, że Maria raczy swych widzów tylko jednym tańcem na wieczór, postanawia za pośrednictwem Oscara Muldoona (Edmond O'Brien) zaprosić ją do stolika. Kelner tłumaczy amerykańskim gościom, że Maria Vargas nie podchodzi do klienteli. Muldoon, odpowiedzialny m.in. za public relations, udaje się do garderoby Marii. Jednak zostaje z niej odprawiony z niczym. Kirk, zdecydowany już wcześniej na obsadzenie Marii Vargas w swej nowej produkcji, idzie o krok dalej i wysyła tym razem Dawesa, który jak się okazuje jest nie tylko dobrym pisarzem i przychodzi do stolika razem z przyszłą gwiazdą kina. 20:00 BILET DO KINA - ZAPACH KOBIETY (SCENT OF A WOMAN) (SCENT OF A WOMAN) Dramat, 149 min, USA, 1992 Reżyseria: Martin Brest Scenariusz: Bo Goldman Aktorzy: Al Pacino, Chris O’Donnell, James Rebhorn, Gabrielle Anwar, Philip S. Hoffman, Richard Venture, Bradley Whitford O tym filmie mówiło się głośno przede wszystkim za sprawą wirtuozowskiego wręcz występu Ala Pacino, który nadał tragikomicznej opowieści niepowtarzalny klimat. Na długo w pamięci widza pozostaje grana przez niego postać, łącznie ze słynną sceną tanga. Za pierwszoplanową rolę niewidomego pułkownika Pacino zdobył jak najbardziej zasłużonego Oscara. Nominacje do prestiżowej nagrody Akademia przyznała ponadto za najlepszy film, reżyserię oraz scenariusz adaptowany. Dzieło Martina Bresta ("Gliniarz z Beverly Hills", "Zdążyć przed północą") to bowiem luźna adaptacja "Zapachu kobiety" w reżyserii Dino Risiego. W tym zrealizowanym w 1974 r. filmie akcja rozgrywała się w malowniczych krajobrazach włoskiego Południa, w wersji amerykańskiej została osadzona głównie w scenerii eleganckich nowojorskich hoteli i restauracji, tworzących znakomite tło dla wyrafinowanej kreacji aktora. Autorem scenariusza filmu jest Bo Goldman, który już wcześniej zasłynął w świecie show biznesu jako zdobywca dwóch Oscarów za "Lot nad kukułczym gniazdem" i komediodramat "Melvin i Howard". Pochodzący z niezamożnej rodziny Charlie Simms jest stypendystą elitarnej szkoły, przed nim ogromne szanse na dalszą naukę na Harvardzie. Chcąc zarobić na bilet na samolot i spędzić Boże Narodzenie w domu w stanie Oregon, Charlie odpowiada na anons zamieszczony na uczelnianej tablicy ogłoszeń. Kiedy udaje się pod wskazany adres, dowiaduje się od autorki ogłoszenia, Karen Rossi, że podczas weekendu ma przypilnować jej niewidomego ojca. W tym czasie ona wraz z mężem i dziećmi wyjeżdża do rodziny na święto Dziękczynienia. Pierwsze spotkanie z pułkownikiem Frankiem Sladem nie wróży niczego dobrego. Na widok zgorzkniałego i cynicznego emerytowanego oficera armii amerykańskiej, wykorzystującego swoje kalectwo do bezkarnego obrażania i pogardzania innymi, Charlie chce się wycofać z umowy. Nie potrafi jednak oprzeć się błagalnym prośbom zdesperowanej Karen i w końcu przyjmuje pracę, zwłaszcza że - jak zapewnia córka pułkownika - ojciec żyje własnym życiem i nie wymaga szczególnej opieki. Charlie może sobie więc oglądać telewizję i robić, co tylko zechce. Niespodziewanie okazuje się, że właśnie teraz będzie mu potrzebny spokój i czas na przemyślenie pewnych spraw i zastanowienie się nad przyszłością. Popadł bowiem przez kolegów w poważne tarapaty, co w konsekwencji grozi wydaleniem ze szkoły tuż przed maturą. Tymczasem w domu pułkownika czeka go kolejna niespodzianka. Gdy tylko Karen wraz z rodziną odjeżdża, pułkownik zdradza Charliemu, jakie wiąże z nim plany na nadchodzący weekend. Ku swemu zaskoczeniu chłopak dowiaduje się, że ma mu towarzyszyć w podróży do Nowego Jorku, gdzie Frank zamierza hucznie się zabawić. Tłumaczenie broniącego się przed wyjazdem Charliego, że musi stawić się przed szkolnym sądem i solidnie się do tego przygotować, na niewiele się zdaje. Emerytowany oficer armii nie znosi żadnego sprzeciwu, zresztą ma już w ręku bilety pierwszej klasy do Nowego Jorku i załatwioną rezerwację w najlepszym hotelu. Opieka nad ociemniałym Frankiem nie będzie łatwym kawałkiem chleba. Ale ta niespodziewana podróż okaże się dla Charliego wielką przygodą i prawdziwą lekcją życia. Będzie też dobrą nauką dla Franka, który przekona się, że okazując komuś szacunek i sympatię, można zyskać więcej, niż chamstwem i arogancją. Czy pułkownik, który wyruszył w podróż z samobójczym zamiarem, nauczy się obcować z własnym kalectwem i doceni wartość życia, nawet jeśli przyszło mu spędzać jego kres w kompletnych ciemnościach? 22:40 ZBIGNIEW WODECKI I JEGO GOŚCIE CZ. 1 Koncert, 49 min, Polska, 2004 Scenariusz: Zbigniew Wodecki, Zbigniew Górny Zbigniew Górny - Poznaniak, tym razem bohaterem swojego koncertu uczynił znanego Krakusa - Zbigniewa Wodeckiego, który zaśpiewa swoje największe przeboje. Zbigniew Wodecki to nie tylko utalentowany piosenkarz ale także muzyk - skrzypek i trębacz. Podczas koncertu popisowymi numerami artysty będą: wokaliza z Hanną Banaszak oraz nietuzinkowy duet z pianistą Waldemarem Malickim. 23:50 WIECZÓR KINOMANA - WICHROWE WZGÓRZA (WUTHERING HEIGHTS) Dramat, 103 min, USA, 1939 Reżyseria: William Wyler Scenariusz: John Huston Zdjęcia: Gregg Toland Muzyka: Alfred Newman Aktorzy: David Niven, Merle Oberon, Laurence Olivier, Geraldine Fitzgerald Młody Cygan Heathcliff (Laurence Olivier), adoptowany przez mieszczańską rodzinę, zakochuje się w córce przybranych rodziców, Cathy (Merle Oberon). Po śmierci ojczyma udaje się do Ameryki Południowej, gdzie staje się bogaty. Gdy powraca, jego młodzieńcza miłość, jest już poślubiona innemu. Cathy jednak ciągle kocha swego przybranego brata. Usiłuje zdusić w sobie coraz to narastające uczucie i w końcu umiera z miłości... 01:45 HALA ODLOTÓW - /27/ Talk-show, 45 min, Polska, 2024 Hala Odlotów jest widowiskiem artystyczno - publicystycznym, w ramach którego znani artyści komentują aktualne wydarzenia, prezentując przy tym swoje najnowsze dokonania. 02:45 NOCNY DOKUMENT - NAWET NIE WIESZ JAK BARDZO CIĘ KOCHAM Film dokumentalny, 80 min, Polska, 2016 Reżyseria: Paweł Łoziński Scenariusz: Paweł Łoziński Zdjęcia: Kacper Lisowski Film opowiada o dramacie dwóch kobiet, matki i córki, związanych ze sobą trudnym, skomplikowanym uczuciem. Kluczowe dla bohaterek jest spotkanie z kimś trzecim, obcym - doświadczonym terapeutą profesorem Bogdanem de Barbaro. Ekstremalnie bliskie kadry (niezwykłe zdjęcia Kacpra Lisowskiego) wyłapują każdą emocję na twarzach kobiet. Jako widzowie jesteśmy świadkami napięć, łez, żalu i frustracji. Podglądamy sesje w ciągu kilku miesięcy i widzimy, jak ewoluuje relacja matki i córki. Ale przecież to, co dzieje się za drzwiami gabinetu, powinno być owiane tajemnicą zawodową. 04:20 KARSKI I WŁADCY LUDZKOŚCI Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2015 Reżyseria: Sławomir Grünberg Scenariusz: Katka Reszke, E. Thomas Wood Zdjęcia: Sławomir Grünberg Muzyka: Tomasz Dukszta Film dokumentalny o słynnym polskim emisariuszu Janie Karskim, autorstwa Sławomira Grünberga, zdobywcy prestiżowej nagrody Emmy, reżysera i autora zdjęć do filmów dokumentalnych nominowanych do Oscara i Emmy. Dokument składa się z trzech warstw: wywiadów nakręconych przez reżysera, materiałów archiwalnych oraz fabularyzowanych scen zrealizowanych techniką animacji. Filmy archiwalne i fotografie zostały skrupulatnie wybrane spośród licznych źródeł historycznych, dotyczących II wojny światowej oraz z Archiwum Jana Karskiego (The Karski Papers), które znajduje się w Instytucie Hoovera (Uniwersytet Stanforda). Wśród materiałów archiwalnych w filmie pokazane są nigdy wcześniej niewykorzystane wywiady przeprowadzone przez Thomasa Wooda, autora książki: "Karski: How One Man Tried to Stop the Holocaust". Podstawową narrację stanowi głos Jana Karskiego z zachowanych na taśmie filmowej oraz taśmie wideo rozmów i wywiadów. Poza tym została wykorzystana konwencja "narratora zbiorowego", a składają się na nią tzw. off - y osób, które blisko znały Karskiego lub z nim współpracowały.