TVP Dokument Sobota, 28.12.2024 05:35 DZIKA POLSKA - W KRAINIE JASKIŃ I WĄWOZÓW Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2007 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Zdjęcia: Tomasz Michalowski Prowadzący: Tomasz Kłosowski, Marcin Kostrzyński Lektor: Dariusz Odija Jura Krakowsko-Częstochowska - największy w Polsce obszar występowania jurajskich wapieni, rejon, w którym grupuje się większa część jaskiń naszego kraju (1804 jaskinie o długości 31833 m). Prawie 1/3 z nich leży w Ojcowskim Parku Narodowym. W głębokich jaskiniach Ojcowa hibernują nietoperze. Wilgoć zwabia też większość owadów. Jesienią, od października zaczynają pojawiać się liczniej motyle. Tworzą masowe skupienia na ścianach jaskiń w pobliżu otworów. W miarę zbliżania się zimy ilość tych motyli rośnie, pojawiają się komary. Z początkiem mrozów cały zespól jest już uformowany. Przy silnych mrozach przesuwa się on nieco ku wnętrzu jaskiń, nigdy jednak daleko za linie zasięgu światła. Gatunki, które przeżyją zaczynają opuszczać swoje zimowiska w kwietniu, do czerwca ściany są niemal puste. W życiu owadów tworzących ten zimowy zespól jaskinie odgrywają role schronienia, kwatery zimowej. Są to gatunki zimujące w postaci dojrzalej, a nie w postaci jaj lub poczwarek jak większość owadów. Jaskinia Ciemna jest jedną z najstarszych siedzib człowieka w Polsce. Tutaj odkryto jedne z pierwszych śladów człowieka na ziemiach polskich, pochodzące sprzed ok. 122 tys. lat. Jest to zarazem jedno z kilkudziesięciu centrów pojawienia się gromad ludzkich w Europie Środkowej. Po jaskiniach w Ojcowskim Parku Narodowym oprowadzą nas pasjonaci przyrody: Tomasz Kłosowski i Marcin Kostrzyński. 06:05 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.IV - ODC. 41 KRÓTKA HISTORIA BRUDU Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2017 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Jak nasi pradziadowie radzili sobie z poranną i wieczorną toaletą? Jak bardzo ich zwyczaje różniły się od naszych? Aby to sprawdzić, Radosław Kotarski przemierza Kujawy, Podlasie, Pomorze i Warmię w poszukiwaniu śladów ewolucji higieny na polskich ziemiach. 06:40 KANADYJSKIE PARKI NARODOWE - ODC. 5 CAPE BRETON HIGHLANDS (EP. 5 CAPE BRETON HIGHLANDS) Cykl dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2023 Reżyseria: Viktor Apfelbacher, Anna Steuber Cykl filmów dokumentalnych (5 części) o parkach narodowych Kanady, która jest drugim co do wielkości krajem na świecie i historycznie pierwszym, który uznał potrzebę ochrony różnorodności swoich krajobrazów i zachowania ich dla przyszłych pokoleń. Ponad 100 - letnia koncepcja kanadyjskich parków narodowych odgrywa kluczową rolę w ochronie unikalnego środowiska naturalnego i siedlisk rodzimej flory i fauny przed wpływem człowieka. Dla pracowników Parks Canada jest to nie lada wyzwanie, gdyż muszą pogodzić interesy turystyczne i gospodarcze z naturą. Do tego dochodzi zmiana klimatu. To, czy i w jaki sposób obciążają one wrażliwe ekosystemyjest głównym tematem serii, która ożywia unikalny krajobraz i kulturę Kanady. Doświadczeni i charyzmatyczni bohaterowie, w tym naukowcy, mieszkańcy Pierwszych Narodów, działacze na rzecz ochrony środowiska, artyści i gawędziarze, którzy mają szczególną więź z krajobrazem, prowadzą widza przez tę podróż. 07:40 MASZEROWIE. WIELKA ODYSEJA PSICH ZAPRZĘGÓW (MUSHERS / MUSHERS, LA GRANDE ODYSSE SAVOIE MONT BLANC) Film dokumentalny, 56 min, Francja, 2013 Reżyseria: Gallien Chanalet Quercy, Nicolas Lauwers Film dokumentalny o Grande Odysse Savoie Mont Blanc - jednym z najbardziej prestiżowych wyścigów psów zaprzęgowych na świecie. Impreza jest czymś więcej niż tylko kolejnymi zawodami sportowymi. Jest przepełniona duchem przygody. Łączy sporty na świeżym powietrzu z szacunkiem dla środowiska. Ten film opowiada o ludziach, którzy organizują zawody zarówno od strony logistycznej, jak i pracy ze zwierzętami. Poznamy ogrom tej pracy i wysiłku, jaki muszą włożyć ludzie i zwierzęta, aby można było odbyć tę wspaniałą rywalizacje w przepięknej scenerii Alp. 08:45 FASCYNUJĄCE OKO (THE EYE - FASCINATION VISION / DAS AUGE - FORSCHUNG SEHEN) Film dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2021 Reżyseria: Ralph Loop Film dokumentalny o wzroku i możliwości widzenia. Wielu nie wyobraża sobie życia bez widzenia i opiera swoje działania głównie na tym zmyśle. Wraz ze wzrostem oczekiwanej długości życia słabnie wzrok, a choroby grożące ślepotą stają się coraz bardziej prawdopodobne. Dzięki nowoczesnej wiedzy walka z możliwością utraty wzroku jest coraz efektywniejsza. Dzięki okularom z czerwonym światłem, soczewkom kontaktowym do prezbiopii lub bionicznym implantom czipowym podejścia badawcze w tym filmie pokazują, w jaki sposób można zachować lub odzyskać wzrok za pomocą złożonych, ale także bardzo prostych środków. W polu widzenia peryferyjnego o kącie 214 stopni w nasze oczy uderzają niezliczone wrażenia wzrokowe. 09:45 PRZEPUSTKA DO ŚWIATA - ODC. 2 TAJLANDIA, AZJATYCKI RAJ (PASSPORT TO THE WORLD EP. 2 THAILAND: ASIA'S PARADISE) Cykl dokumentalny, 50 min, Kanada, 2019 Reżyseria: Yohan Leduc, Fannie Leblond Licząca 15 odcinków seria geograficzno - podróżnicza, przedstawiająca różne znane i nieznane miejsca na świecie. Każdy odcinek oferuje pełny portret kraju lub regionu. 15 niezwykłych miejsc do odkrycia... Miłej podróży! Odcinek 2. Tajlandia, azjatycki raj. Tajlandia nazywana "krainą uśmiechu" przyciąga turystów rajskimi plażami, turkusową wodą, malowniczymi górami, buddyjskimi świątyniami i pyszną kuchnią. Kraj, w którym dominująca religia to buddyzm, leży w Azji Południowo - Wschodniej, między Morzem Andamańskim i Zatoką Tajlandzką. Tajlandia graniczy z Mjanmą, Laosem i Kambodżą. To wrota do Azji. Stolicą Tajlandii jest Bangkok. Mocno zróżnicowane miasto liczy blisko osiem milionów mieszkańców. W Bangkoku nie da się umrzeć z głodu! Tajlandia to kraj przyjazny turystom, dlatego właśnie tu warto zacząć przygodę z Azją. 10:50 PRZEMIANY WĘGLA Film dokumentalny, 13 min, Polska, 1952 Reżyseria: Roman Woźniakowski Scenariusz: J Borowski, Roman Woźniakowski Film instruktażowo - oświatowy ukazuje drogę chemicznej przeróbki węgla. Podstawowym procesem przetwarzania węgla jest sucha destylacja, która daje nam pięć zasadniczych składników: koks, smołę, benzol, amoniak i gaz. Składniki te, zwłaszcza smoła i benzol są surowcami wyjściowymi do dalszej produkcji. Nowoczesna chemia zna ponad 70 tysięcy przetworów z węgla. Twórcy skupiają się na ukazaniu podstawowych zastosowań surowca. Przykładami są tu barwniki anilinowe, oleje, smary, guma, stal i masy plastyczne do wyrobów samochodowych, bakelit, a także pończochy, włókna syntetyczne, czy lekarstwa. Film zawiera zdjęcia rysunkowo - trickowe, dzięki którym można dokładnie zaznajomić się procesem przemiany. 11:05 TAJEMNICE KINESKOPU Film dokumentalny, 15 min, Polska, 1969 Reżyseria: Jerzy Popiel - Popiołek Scenariusz: Jerzy Popiel - Popiołek Film wyjaśnia jak powstaje obraz w kineskopie. 11:30 DUCHOWYM SZLAKIEM Cykl reportaży, 20 min, Polska, 2023 Autor: Michalina Maciejewska To już ostatni odcinek z cyklu reportaży o poszukiwaniu duchowości i Boga - w przyrodzie, regionalnej kulturze i historii wspólnot żyjących na Górnym Śląsku. Duchowy szlak znajdujemy także w sercu industrialnego regionu. Uciekając od zgiełku miasta, odkrywamy dwa drewniane, zabytkowe kościoły. Bijący z nich spokój i harmonia znajdują swoje odbicie także w słowach dr Magdaleny Jóźwik oraz ks. dr. Krzysztofa Matuszewskiego, którzy opowiadają o wartości wyciszenia i bycia "tu i teraz". 12:00 BRACIA GRIMM - NIE TYLKO BAŚNIE (THE BROTHERS GRIMM) Film dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2022 Reżyseria: Gabriele Rose Film dokumentalny o Braciach Grimm. Dawno, dawno temu było sobie dwóch braci, których połączyła pasja do literatury: Wilhelm i Jacob Grimm. Ich nazwisko związane jest głównie z baśniami, tymi cudownymi opowieściami o brzydkich czarownicach i dzielnych dziewczętach, młodych książętach i wielkich niebezpieczeństwach. Zebrali te historie, ponieważ chcieli zachować przeszłość, aby zmienić teraźniejszość. Ten dokument opowiada nieznaną historię słynnych kolekcjonerów baśni. Ich bajki miały służyć jako ramy jedności. Celowo wyszukując i promując starą literaturę, bracia angażowali się w akademicką wojnę kulturową przeciwko francuskim rządom. Ale w ich opowieściach nie było nic specyficznie niemieckiego. Wiele z ich baśni można znaleźć w podobnych formach w całej Europie. Tym, co je wyróżniało, były szczegóły. Wykorzystując sceny ze sztuk teatralnych i wywiady z dwoma braćmi oparte na oryginalnych tekstach, ten dokumentalny dramat pokazuje, jak bliskie były relacje między braćmi. 13:00 TACY BYLIŚMY - ANDRZEJ ZAUCHA Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Michał Bandurski Scenariusz: Michał Bandurski Serial dokumentalny, którego twórcy śledzą losy największych gwiazd polskiej piosenki. W każdym odcinku w nostalgiczny sposób wyjaśniają, jak twórczość muzycznych idoli miała wpływ na nasze życie oraz na nas samych. Andrzej Zaucha to wyjątkowe uosobienie męskości, wrażliwości i lekkości, które razem złożyły się na piękny sen o śpiewaniu, który śniliśmy wszyscy i który nagle został przerwany. 13:30 MAGICZNE PODHALE Z SEBASTIANEM KARPIELEM BUŁECKĄ - ODC. 9 SEZON II - GRZEGORZ BRYNIARSKI - LEŚNICZY TPN Magazyn, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Jakub Baryga Zdjęcia: Przemysław Matejko, Maciej Krajewski, Michał Michalec, Sławomir Rakowski Prowadzący: Sebastian Karpiel Bułecka Podhalańscy górale to wyjątkowa społeczność. Pielęgnująca tradycje, kultywująca obrzędy i zwyczaje swoich ojców, ale przede wszystkim społeczeństwo mocno związane z naturą. To ona wyznacza rytm życia, pracy i codziennych aktywności. To fascynujący mariaż wzajemnego przenikania i szacunku do tatrzańskiej przyrody, Esencja zjawiska zwanego góralszczyzną. Pierwsza seria programu, skupiła się na jednym z najbardziej charakterystycznych elementów góralskiej kultury - typowej podhalańskiej architekturze. Wpisanej w krajobraz, pełnej fascynujących historii, tworzonej przez wyjątkowe osobowości. W drugiej serii, chcielibyśmy przybliżyć ludzi i ich życie w pełnej symbiozie z naturą. Pokazać z pozoru zwykłe dni z góralskiej codzienności - pracę i obowiązki (np. wypas owiec, spływy z drewnem czy specyfikę kowalstwa artystycznego) ale także pokoleniowość i silne tradycje rodzinne, pełne wyjątkowych obrzędów, reguł i zwyczajów - od kuchni po arkana podhalańskiego rzemiosła. Tatry to bez wątpienia najpiękniejszy obszar przyrodniczy w Polsce. Teren Tatrzańskiego Parku Narodowego to miejsce wizyt turystów ale także odosobnione rejony badania natury tylko dla leśników. W tym odcinku, razem z leśnikiem TPN w okręgu Morskie Oko Grzegorzem Bryniarskim, Sebastian spędzi dwa dni w trybie pracy pracowników TPN - od usuwania powalonych drzew, przez inspekcyjny spacer po parku po obserwację świstaków. To odcinek poświęcony zapierającej dech podhalańskiej naturze i pracy osób, którzy każdego dnia dbają by nic nie zaburzyło jej dziewiczego funkcjonowania. 14:00 JEDNA PLANETA. SIEDEM KONTYNENTÓW - CZ. 4. AUSTRALIA (ONE PLANET: SEVEN WORLDS. AUSTRALASIA. THE ISOLATED) Serial dokumentalny, 57 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Scott Alexander Lektor: Krystyna Czubówna Zmieniamy nasze otoczenie tak szybko, że dla wielu gatunków jest to wyzwanie, któremu nie potrafią sprostać. Być może to ostatni moment, by pokazać jak cenna jest ogromna różnorodność życia na Ziemi. Zapraszamy na podróż po siedmiu kontynentach. Czwarta część to opowieść o Australii. Najmniejszy z kontynentów, oddzielony od pozostałych od czasów dinozaurów. Przez miliony lat zwierzęta i rośliny ewoluowały tu w izolacji. Podobnych gatunków nie spotkamy nigdzie indziej. Przetrwać tu mogli tylko najsilniejsi. Lasy tropikalne północnej Australii są najstarsze na świecie. Nie zmieniły się od 180 milionów lat. Występujące tu zwierzęta i rośliny są uzbrojone. Wciąż mogłyby się obronić przed dinozaurami. Z dawnych gigantów pozostał tylko jeden. Mierzący prawie 2 metry wysokości kazuar. To władca tego lasu. Australia była niegdyś częścią superkontynentu Gondwany. Porastały ją gęste lasy, w których dominowały dinozaury. Ssaki dopiero co pojawiły się na ziemi. Kiedy Australia oderwała się od ogromnego lądu, gady, ptaki i wczesne ssaki ewoluowały w izolacji. Żadne zwierzę nie było w stanie opuścić kontynentu. Dostać się tu mogły tylko te, które potrafiły latać. Kangury, jak większość rodzimych australijskich ssaków, są torbaczami. Wombat. Zwykle chroni się w wykopanych w podłożu norach, ale gdy śnieg przykrywa ziemię metrową warstwą, odcina zwierzęciu dostęp do trawy, którą się żywi. Dingo australijskie. Ich przodkowie dotarli na kontynent ponad 4 tysiące lat temu, wraz z azjatyckimi osadnikami. Ośnieżone szczyty nie są typowym elementem krajobrazu Australii. Wielkie Góry Wododziałowe to pozostałości najdłuższego łańcucha na ziemi. Zaledwie dwa stulecia temu przybyli Europejczycy. Przywieźli broń palną, psy, lisy i koty, dziesiątkując unikatowe australijskie gatunki. 15:10 ŻYCIE W DZIESIĘCIU ODSŁONACH SERIA I S.I - ODC. 3 TUPAC SHAKUR (A LIFE IN TEN PICTURES SERIES I/3 TUPAC SHAKUR) Serial dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Julia Harrington, Matt Hill Odc. 3. Tupac Shakur jest znany na całym świecie. Urodził się 16 - go czerwca 1971 - go roku w Nowym Jorku. Wychowywała go matka, Afeni. Należała do jednej z grup Czarnych Panter oskarżonych o przygotowywanie zamachów bombowych. Gdy jej działalność zaprowadziła ją na ławę oskarżonych broniła się samodzielnie i została uniewinniona. Po występach w teatrze, Tupac otrzymał pierwszą rolę w kinie - w filmie o młodocianych gangach Nowego Jorku. Jednak to muzyka, a konkretnie rap przyniósł mu największą sławę. Rap tyraktował jako formę poezji, dzięki której pragną nie tylko wyrazić siebie, lecz także uwolnić się od traum okresu dzieciństwa. Pierwszy album Tupaca zawierał opowieści o życiu w swojej społeczności i agresywne rapowanie o brutalności policji. By dotrzeć do szerszej publiczności zmienił kierunek rozwoju. Jego teksty stały się bardziej prowokacyjne, postawił na nowy wizerunek. We wrześniu 1996 - go roku Tupac i Suge Knight pojechali do Las Vegas na mecz bokserski Mike’a Tysona. Istnieją różne wersje na temat zabójcy Tupaca, ale nikogo nie skazano. 16:10 GENIALNA WSPÓŁCZESNOŚĆ - ODC. 5 MONITOR AKTYWNOŚCI (THE SECRET GENIUS OF MODERN LIFE EP. 5 FITNESS TRACKER) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2022 Reżyseria: James Howard Seria dokumentalna BBC. Niezwykłe sekrety gadżetów, których obecność w naszym życiu uważamy za oczywistą. Jak szybkie tempo zmian technologicznych sprawiło, że rzeczy niedawno uważane za "science fiction" stały się przedmiotami codziennego użytku. Zaledwie 20 lat temu życie, które prowadzimy dzisiaj, wydawałoby się jak fabuła powieści fantastyczno - naukowej. Małe urządzenie komunikacyjne w każdej kieszeni? Leki z modyfikowanego DNA? Samochody, które podłączasz do prądu w domu? A teraz traktujemy to wszystko jako coś oczywistego a innowacje nie zwalniają tempa. Każdy odcinek przedstawia jeden prosty przedmiot codziennego użytku, od kart bankowych po buty sportowe, i ujawnia ukryte historie, niezwykłe zbiegi okoliczności i niezwykłą naukę, która się za nimi kryje. 17:10 JEDWABNY SZLAK JOANNY LUMLEY - ODC. 4 UZBEKISTAN I KIRGISTAN (JOANNA LUMLEY'S SILK ROAD EP. 4 UZBEKISTAN & KYRGYZSTAN) Serial dokumentalny, 46 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Clive Tulloh Seria dokumentalna BBC (4 odcinki). Joanna Lumley wyrusza w wielką i pełną wyzwań podróż do serca Jedwabnego Szlaku. To tu powstał jedwab, proch strzelniczy, papier i makaron. Zaczynając w Wenecji, miejscu narodzin najsłynniejszego podróżnika Jedwabnego Szlaku, Marco Polo, Joanna przenosi się do Albanii, Turcji, Gruzji, Azerbejdżanu, Iranu, Uzbekistanu i Kirgistanu, podziwiając piękne miasta i zachwycające krajobrazy. Odwiedza fantastyczną Kapadocję w Turcji, wspaniałe miasto Jedwabnego Szlaku Samarkandę w Uzbekistanie oraz starożytne miasta Isfahan i Shiraz w Iranie. Po drodze spotyka tkaczy jedwabiu, wirujących derwiszów i łowców orłów z kirgiskich gór Tien Szan. To wspaniała przygoda, która przenosi na ekran romantyczne i rzadko filmowane części świata. 18:05 EVEREST - NASZE WYZWANIE (OUR EVEREST CHALLENGE: WITH BEN FOGLE & VICTORIA PENDLETON) Film dokumentalny, 46 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Neil Curry Film dokumentalny o wyprawie na najwyższą górę świata - Mount Everest, 8848 m. n p m. Uczestnikami ekspedycji są prezenter telewizyjny i globtroter Ben Fogle i była kolarka olimpijska Victoria Pendleton. Śledzimy każdy etap ich wyczerpującej przygody. To bardzo osobista opowieść o tym, co trzeba zrobić, by wspiąć się na Everest w czasach nowożytnych. A niebezpieczeństwa są bardzo realne: choroba wysokościowa, wyczerpanie, hipotermia, szczeliny lodowe i lawiny. Film pokazuje wiele aspektów życia w Base Camp podczas sezonu wspinaczkowego, gdy nepalskie Himalaje zachęcają najtwardszych śmiałków do zdobycia najwyższego szczytu świata. Ta wyprawa rozgrywa się 65 lat po tym, jak Sir Edmond Hillary dokonał pierwszego wejścia. Od tego czasu prawie 300 osób zginęło, próbując pójść w jego ślady. Wyprawa zaczyna się w Stolicy Nepalu, Katmandu, zwanej bramą do Himalajów. Wyprawy z południa często ruszają z miasta Lukla. Stąd 60 km. do bazy wypadowej, która jest jak wioska olimpijska chwilę przed zawodami. Wszyscy są podekscytowani i poddenerwowani tym, co wkrótce zamierzają zrobić. 18:55 BOHDAN SMOLEŃ. W CIENIU SCENY Film dokumentalny, 64 min, Polska, 2022 Reżyseria: Ksawery Szczepanik Film o Bohdanie Smoleniu jest opowieścią o wyjątkowym człowieku, wielkiej sławie i gorzkiej cenie artystycznego sukcesu. Poznajemy linię rozwoju kariery Bogdana Smolenia od kabaretowego debiutu artysty w krakowskim Kabarecie Pod Budą, poprzez karierę w Kabarecie Tey obok Zenona Laskowika, do kariery niejako solowej, choć de facto we współpracy z najpierw z Krzysztofem Jaślarem, a następnie z Krzysztofem Deszczyńskim. W filmie widzimy w nim to, czego zazwyczaj nie widać od strony widowni. Przedstawione zostaną kluczowe momenty w życiu artysty, co go kształtowało, skąd wynikały jego decyzje? W filmie, w którym sportretowany został przede wszystkim jego talent, autorzy nie unikają wątku słabości bohatera; w ich ocenie często decydujących dla jego kolei życia. W tle sławy i losu Bohdana Smolenia zobaczymy ważne wydarzenia z równolegle toczącej się historii Polski pozostające w jakże bliskim związku z jego życiorysem. 20:10 TAJEMNICA MATTERHORNU (MOUNTAIN RIDE) Film dokumentalny, 97 min, Szwajcaria, 2024 Reżyseria: Dominique Margot Majestatyczny wizerunek Matterhornu kojarzy się z wyprawą, przygodą, pięknem i potęgą gór. Po latach masowej turystyki w Alpach dochodzi do zmiany myślenia. Naukowcy, podróżnicy, artyści i filozofowie próbują dotrzeć do esencji gór i źródeł ich mocy w nowy sposób. W filmie widzimy kontrastujące ze sobą stanowiska, które zmuszają do redefinicji wartości, na których się wychowaliśmy. Kiedyś powody, dla których ludzie wybierali się w góry, były zupełnie inne niż dzisiaj. Jak zmienić stosunek społeczny do turystycznej eksploatacji gór? 21:55 WESOŁYCH ŚWIĄT (SO THIS IS CHRISTMAS) Film dokumentalny, 52 min, Irlandia, 2023 Reżyseria: Ken Wardrop Film dokumentalny o świętach Bożego Narodzenia, które są najbardziej magicznym czasem w roku, ale czy tak jest zawsze i dla wszystkich? Reżyser bierze świąteczny czas "pod lupę". W jego optyce święta to nie tylko okres wakacji, radości i prezentów, lecz także... bólu bycia blisko siebie. Film nakręcony na taśmie 35 mm przez Kena Wardropa tworzy rodzaj opowieści pełnej współczucia, irlandzkiego humoru i wielkiego serca. Jest koniec listopada w cichym irlandzkim miasteczku, a oczekiwania związane z nadchodzącym okresem świątecznym rosną. Kupuje się choinki, włącza świąteczną muzykę i szuka prezentów. Wszystko staje się bardzo jasne i głośne, przesadne i drogie. Film zabiera nas w prowokującą do myślenia i emocjonalną podróż z pięcioma zwykłymi ludźmi, którzy muszą stawić czoła trudnym osobistym dylematom wywołanym przez ten okres w roku. Pośród ich codziennego życia i zmagań odkrywamy historie o niezwykłej odporności i skromnej odwadze. Losy bohaterów ożywają przeplatają się z kolorowymi sekwencjami scen bożonarodzeniowych. Poza fasadą świecidełek i świętowania film bada głębsze zawiłości, które pojawiają się, gdy oczekiwania zderzają się z rzeczywistością. Perypetie bohaterów filmu warto potraktować jako ważny komentarz społeczny, pełen humoru, ale i zabarwiony tragedią. Komentarz, który sprawi, że widzowie będą mogli pomyśleć o prawdziwym znaczeniu świąt Bożego Narodzenia. 23:00 SPACEREK STAROMIEJSKI Dokument fabularyzowany, 13 min, Polska, 1958 Reżyseria: Andrzej Munk Bohaterką fabularyzowanego dokumentu jest uczennica szkoły muzycznej, która spaceruje po Starówce w Warszawie. Dziewczynka słucha dźwięków miasta. Film powstał w oparciu o pomysł kompozytora Andrzeja Markowskiego. 23:15 DOM STARYCH KOBIET Film dokumentalny, 8 min, Polska, 1957 Reżyseria: Jan Łomnicki Życie staruszek w Państwowym Domu Starości. 23:35 SYNDROM ZIMOWNIKÓW Film dokumentalny, 73 min, Polska, 2016 Reżyseria: Piotr Jaworski Scenariusz: Piotr Jaworski Zapomniany pionierski eksperyment psychologa wojskowego dr. Terelaka, badającego granice ludzkiej psychiki w warunkach izolacji antarktycznej, będący mimowolną metaforą systemu niepozbawioną ironii i humoru. Staje się prologiem do rzeczywistości, która dopiero nadejdzie. Śledząc wydarzenia, które miały miejsce w polskiej bazie polarnej niemal 40 lat temu, doświadczamy presji, jakiej poddani będą członkowie misji marsjańskich. Spoglądając w przeszłość, obserwujemy przyszłość, ale czy uwarunkowania psychologiczne naszego gatunku nie staną niespodziewanie na przeszkodzie kolonizacji innych planet, nawet gdy pokonane zostaną bariery technologiczne? 00:55 TĘSKNIŁEŚ TYLE LAT Film dokumentalny, 38 min, Polska, 2000 Autor: Leszek Platta Film opowiada o życiu i karierze artystycznej Ireny Delmar znanej emigracyjnej piosenkarki, prezesa ZASP - u za Granicą. W filmie ukazano rolę Teatru Polskiego w Londynie, jaką odgrywał i odgrywa w emigracyjnej społeczności. Nie zabrakło także informacji o przyczynach powstania emigracji niepodległościowej z 1939 roku. 01:35 JONASZ W BRZUCHU LEWIATANA Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2015 Reżyseria: Krzysztof Wierzbicki Scenariusz: Krzysztof Wierzbicki Zdjęcia: Andrzej Wojciechowski Opowieść o życiu Jonasza Kofty w PRL - u. O tym, jak w tym systemie znajdował sobie enklawy wolności i jaką cenę za to płacił. O jego wiecznej wędrówce, o sukcesach i dramatach, o chwilach buntu wobec zniewolenia i momentach godzenia się z losem, o chorobie, którą przewalczył i o śmierci, która przyszła niespodziewanie i za wcześnie. Ale i o radości życia, dowcipie i pogodzie ducha. Film nie jest wyliczanką piosenek autorstwa bohatera. Niektóre utwory Jonasza Kofty stały się wręcz komentarzem do kolejnych epizodów z życia poety. Film wzbogacają materiały archiwalne, które odtworzą atmosferę PRL - u w latach 60. , '70. i 80. Kontrapunkt stanowi piosenka Kofty "Radość o poranku". Z tego okresu pojawi się pięć obszarów działalności Jonasza: Kabaret pod Egidą, Klub Studencki Hybrydy, Polskie Radio, knajpa Estrada. Jonasza Koftę wspominają jego najbliżsi: żona Jaga i syn Piotr oraz aktorzy, kompozytorzy, wykonawcy jego tekstów, koledzy po piórze, m.in.: Jan Pietrzak, Stefan Friedmann, Wojciech Młynarski, Andrzej Dudziński, Ewa Dałkowska, Irena Karel, Hanna Banaszak, a także inni koledzy, towarzysze biesiad i wędrówek Jonasza po mieście. Współcześnie realizowane sceny (wspomnienia) zostały zilustrowane licznymi materiałami archiwalnymi. Na epilog złoży się opowieść przyjaciół o chorobie Jonasza i o jego niespodziewanej śmierci, oraz symboliczna scena w dawnym barze Przechodnim (naprzeciwko starych Hybryd). 02:30 KIOSK NA PLACU SOLIDARNOŚCI Film dokumentalny, 25 min, Polska, 1999 Scenariusz: Barbara Balińska, Krzysztof Kalukin Aleksandra Olszewska od 1981 roku opiekuje się Pomnikiem Poległych Stoczniowców na Placu Solidarności w Gdańsku. Tuż obok historycznej bramy Stoczni Gdańskiej znajduje się kiosk, w którym pani Aleksandra sprzedaje "solidarnościowe" pamiątki. Jednak zainteresowanie nimi maleje. Wydarzenia lat 70. i 80. , które poruszyły świat, zacierają się w ludzkiej pamięci.