TVP Nauka Czwartek, 26.12.2024 06:20 ASTRONARIUM - (12) - "POLSKI PRZEMYSŁ KOSMICZNY" Magazyn, 22 min, Polska, 2015 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Cykl popularnonaukowy prezentujący dorobek polskich instytucji badawczych, zwłaszcza w dziedzinie astronomii. Ekipa Bogumiła Radajewskiego odwiedza miejsca, w których każdy może się przekonać, co kryje przestrzeń kosmiczna. Sekrety wszechświata jeszcze nigdy nie były tak blisko. Opowiadają o nim nie tylko naukowcy, ale także pasjonaci astronomii. Odcinek pt. "Polski przemysł kosmiczny" Od marsjańskich łazików, przez satelity telekomunikacyjne, aż po komercyjne loty w kosmos - wszystko to wymaga technologii, którą ktoś musi stworzyć i wyprodukować. Właśnie tym zajmuje się tak zwany przemysł kosmiczny. To branża, która rozwija się także w Polsce. W tym programie pokażemy, co takiego tworzą dla kosmosu naukowcy i inżynierowie nad Wisłą. 06:55 TAJEMNICE SAL OPERACYJNYCH - NAJCENNIEJSZY DAR: DAWCA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marta Gołąb - Kocięcka Scenariusz: Marta Gołąb - Kocięcka, Ireneusz Iwański Prowadzący: Łukasz Grabarczyk Odcinek pokazujący procedurę przygotowania dawcy do przeszczepu nerki i procedurę transplantacji tego narządu. Pokażemy, jakie warunki musi spełnić dawca, zaprezentujemy krótką historię transplantacji. Wyjaśnimy, jak przebiega usunięcie tego narządu, polegające na laparoskopowym wypreparowaniu, a następnie wyjęciu przez otwór w ciele. Gospodarzem programu "Tajemnice sal operacyjnych" jest doktor Łukasz Grabarczyk, jedyny polski neurochirurg operujący w wojennych szpitalach w Ukrainie, wieloletni szef kliniki Budzik w Olsztynie, absolwent Uniwersytetu we Freiburgu, który swoje umiejętności doskonalił w USA i Japonii. Poprowadzi widzów przez tajniki nowatorskich operacji dokonywanych w polskich szpitalach, pokazując pracę lekarzy, nowoczesne technologie medyczne i procedury umożliwiające sprawny przebieg zabiegów. 07:30 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 211 KARPACZ Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Adam Molak Scenariusz: Tomasz Malkowski Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Ponadczasowa seria podróżnicza, wpisująca się w cykl inicjatyw promujących i popularyzujących Polskę w oparciu o jej potencjał historyczny, kulturowy, przyrodniczy i rekreacyjny. Tomasz Bednarek odwiedza najpiękniejsze i najciekawsze miejsca w wielu zakątkach kraju, wędrując nie tylko szlakiem tłumnie odwiedzanym przez turystów, ale docierając również do miejsc, o których wiedzą nieliczni. Tym razem odwiedzimy Karpacz - popularny górski kurort, w którym można zobaczyć jedyny w Polsce kościół przeniesiony z krainy Wikingów. Na miastem góruje Śnieżka. Tylko tu podczas wspinaczki można natknąć się na prawdziwe latające talerze! Karpacz to dziś bardzo popularna miejscowość turystyczna obok Szklarskiej Poręby jest najchętniej odwiedzanym kurortem w Karkonoszach. Zimą przyciąga narciarzy i snowboardzistów, latem turystów spragnionych wspinaczki i pieszych wędrówek. 08:00 KORONA GÓR POLSKI - ODC. 9 SEZON II, SKOPIEC Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Chcemy zachęcać do aktywnego wypoczynku, w miejscach, które naszym zdaniem, nie zostały dotychczas należycie wypromowane. Celem programu jest namówienie widza do odwiedzenia i poznania tych zakątków w polskich górach, które pozostają w cieniu obleganych przez turystów Kasprowego Wierchu czy Gubałówki. Pokażemy przede wszystkim bogactwo przyrody, ale także historie i kulturę tych miejsc, oraz ludzi, którzy są symbolami regionu. Mikroturystyka staje się jednym z turystycznych kierunków rozwoju, który wydaje się, przez co najmniej kilka lat będzie preferowanym przez Polaków spędzaniem wolnego czasu. Chcemy wyjść tym zjawiskom na przeciw. tym razem wraz z Martą Manowską wchodzimy na Skopiec. Skopiec - szczyt w Górach Kaczawskich, w południowo - zachodniej Polsce, w Sudetach Zachodnich. 08:30 NASZ KSIĘŻYC (THE MOON - OUR GATEWAY TO THE UNIVERSE) Film dokumentalny, 52 min, Austria, 2018 Księżyc od zawsze był obiektem zainteresowania i badań naukowych, a jednak nasz kosmiczny sąsiad wciąż skrywa wiele tajemnic. Stoimy u progu nowej ery jego eksploracji: poza planami NASA i innych agencji kosmicznych, w najbliższych latach bezzałogowce na Księżyc wyślą także prywatne zespoły. Celem jest znalezienie taniego i efektywnego sposobu na regularne podróżowanie na Srebrny Glob, a w dłuższej perspektywie zbudowanie na nim stałej bazy dla ludzi. Film przedstawia najnowsze i najbardziej spektakularne odkrycia naukowe, które rzucają światło na najbardziej skrywane tajemnice Księżyca. Wciąż musimy się wiele nauczyć o Księżycu, jeśli chcemy, aby był on naszą trampoliną do wypraw w głąb Układu Słonecznego; a pewnego dnia nawet naszą bramą do Wszechświata. Festiwale / nagrody: New York Festivals 2019, zdobywca: Gold World Medal / category: Science & Technology; US International Film & Video Festival 2019, zdobywca: Silver Screen / category: Documentary: Science, Research, Technology; International Nature Film Festival 2018, zdobywca: Bronze Award / category: Scientific Documentaries 09:30 GIGANCI NAUKI - KALENDARZE I RACHUBA CZASU Teleturniej, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Motyl Prowadzący: Łukasz Nowicki Chwilka, momencik, chwilunia, kwadrans akademicki, godzinka a może era, eon czy cała wieczność. To wszystko jednostki czasu. Na początku odmierzany był ruchem słońca na niebie, fazami księżyca i wylewami Nilu. Aby był bardziej konkretny, ludzkość nauczyła się opisywać go w formie kalendarzy. Do dziś, w różnych kulturach, obowiązują ich odmienne rodzaje. W tym wydaniu "Gigantów nauki" historia różnych systemów liczenia czasu, zegary oraz kalendarze. Po tym odcinku nikt nie będzie mógł już powiedzieć, że ma z czasem jakikolwiek problem. "Giganci nauki" to teleturniej oparty na oryginalnym formacie TVP, dedykowany wyłącznie wiedzy naukowej, znakomite połączenie emocji i zabawy z edukacją i misją popularyzacji nauki. Każdy odcinek to jeden temat i jeden zwycięzca, ten, który zna najlepsze odpowiedzi na pytania przygotowywane przez ekspertów, dziennikarzy i konkurentów. Teleturniej, w którym liczy się wyłącznie wiedza. Dla zawodników to rywalizacja, dla widzów pełna emocji przygoda z zagadkami i tajemnicami nauki. Na zwycięzcę teleturnieju czeka tytuł Giganta Nauki i nagroda 20 tys. PLN. Teleturniej składa się z 3 rund i finału wieńczącego dzieło. Zasady poszczególnych rund różnią się od siebie, punkty poszczególnych rund sumują się. 10:30 DZIKA POLSKA - BOGATSZE ŻYCIE - ŚLIMAKI NA ZAKRĘCIE Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2012 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska W Polsce występuje ponad 170 gatunków ślimaków lądowych. Zdecydowanie najpopularniejszym wśród nich jest winniczek, największy europejski ślimak lądowy. Jest faktycznie gigantem w porównaniu do ślimaków zaliczanych do poczwarówek. Jedna z największych poczwarówek krajowych, poczwarówka jajowata osiąga zwykle 2, 7 mm wysokości muszli. Nie jest wykluczone, że małe rozmiary przedstawicieli Vertigo oraz rzadkość ich występowania, sprawiają, że niewielu malakologów na świecie zajmuje się tą grupą maluczkich. Jednym z najbardziej znanych jest prof. Beata Pokryszko z Uniwersytetu Wrocławskiego, którą gościmy w naszym programie w towarzystwie dr Tomasza Maltza. 11:00 CZY WIESZ, ŻE? - /233/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 11:35 TAJEMNICE SAL OPERACYJNYCH - NAJCENNIEJSZY DAR: DAWCA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marta Gołąb - Kocięcka Scenariusz: Marta Gołąb - Kocięcka, Ireneusz Iwański Prowadzący: Łukasz Grabarczyk Odcinek pokazujący procedurę przygotowania dawcy do przeszczepu nerki i procedurę transplantacji tego narządu. Pokażemy, jakie warunki musi spełnić dawca, zaprezentujemy krótką historię transplantacji. Wyjaśnimy, jak przebiega usunięcie tego narządu, polegające na laparoskopowym wypreparowaniu, a następnie wyjęciu przez otwór w ciele. Gospodarzem programu "Tajemnice sal operacyjnych" jest doktor Łukasz Grabarczyk, jedyny polski neurochirurg operujący w wojennych szpitalach w Ukrainie, wieloletni szef kliniki Budzik w Olsztynie, absolwent Uniwersytetu we Freiburgu, który swoje umiejętności doskonalił w USA i Japonii. Poprowadzi widzów przez tajniki nowatorskich operacji dokonywanych w polskich szpitalach, pokazując pracę lekarzy, nowoczesne technologie medyczne i procedury umożliwiające sprawny przebieg zabiegów. 12:05 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 211 KARPACZ Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Adam Molak Scenariusz: Tomasz Malkowski Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Ponadczasowa seria podróżnicza, wpisująca się w cykl inicjatyw promujących i popularyzujących Polskę w oparciu o jej potencjał historyczny, kulturowy, przyrodniczy i rekreacyjny. Tomasz Bednarek odwiedza najpiękniejsze i najciekawsze miejsca w wielu zakątkach kraju, wędrując nie tylko szlakiem tłumnie odwiedzanym przez turystów, ale docierając również do miejsc, o których wiedzą nieliczni. Tym razem odwiedzimy Karpacz - popularny górski kurort, w którym można zobaczyć jedyny w Polsce kościół przeniesiony z krainy Wikingów. Na miastem góruje Śnieżka. Tylko tu podczas wspinaczki można natknąć się na prawdziwe latające talerze! Karpacz to dziś bardzo popularna miejscowość turystyczna obok Szklarskiej Poręby jest najchętniej odwiedzanym kurortem w Karkonoszach. Zimą przyciąga narciarzy i snowboardzistów, latem turystów spragnionych wspinaczki i pieszych wędrówek. 12:40 KORONA GÓR POLSKI - ODC. 9 SEZON II, SKOPIEC Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Chcemy zachęcać do aktywnego wypoczynku, w miejscach, które naszym zdaniem, nie zostały dotychczas należycie wypromowane. Celem programu jest namówienie widza do odwiedzenia i poznania tych zakątków w polskich górach, które pozostają w cieniu obleganych przez turystów Kasprowego Wierchu czy Gubałówki. Pokażemy przede wszystkim bogactwo przyrody, ale także historie i kulturę tych miejsc, oraz ludzi, którzy są symbolami regionu. Mikroturystyka staje się jednym z turystycznych kierunków rozwoju, który wydaje się, przez co najmniej kilka lat będzie preferowanym przez Polaków spędzaniem wolnego czasu. Chcemy wyjść tym zjawiskom na przeciw. tym razem wraz z Martą Manowską wchodzimy na Skopiec. Skopiec - szczyt w Górach Kaczawskich, w południowo - zachodniej Polsce, w Sudetach Zachodnich. 13:15 CZY WIESZ, ŻE? - /234/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 13:45 NASZ KSIĘŻYC (THE MOON - OUR GATEWAY TO THE UNIVERSE) Film dokumentalny, 52 min, Austria, 2018 Księżyc od zawsze był obiektem zainteresowania i badań naukowych, a jednak nasz kosmiczny sąsiad wciąż skrywa wiele tajemnic. Stoimy u progu nowej ery jego eksploracji: poza planami NASA i innych agencji kosmicznych, w najbliższych latach bezzałogowce na Księżyc wyślą także prywatne zespoły. Celem jest znalezienie taniego i efektywnego sposobu na regularne podróżowanie na Srebrny Glob, a w dłuższej perspektywie zbudowanie na nim stałej bazy dla ludzi. Film przedstawia najnowsze i najbardziej spektakularne odkrycia naukowe, które rzucają światło na najbardziej skrywane tajemnice Księżyca. Wciąż musimy się wiele nauczyć o Księżycu, jeśli chcemy, aby był on naszą trampoliną do wypraw w głąb Układu Słonecznego; a pewnego dnia nawet naszą bramą do Wszechświata. Festiwale / nagrody: New York Festivals 2019, zdobywca: Gold World Medal / category: Science & Technology; US International Film & Video Festival 2019, zdobywca: Silver Screen / category: Documentary: Science, Research, Technology; International Nature Film Festival 2018, zdobywca: Bronze Award / category: Scientific Documentaries 14:50 WSPÓŁCZESNE DINOZAURY - OLBRZYMY Z WYSP (MODERN DINOSAURS) Serial dokumentalny, 47 min, Niemcy/Nowa Zelandia, 2017 Seria Współczesne dinozaury ukazuje przyrodę Nowej Zelandii, a szczególnie uważnie przygląda się niezwykłym znaleziskom kopalnym, dzięki czemu dowiemy się, dlaczego fauna tutaj jest tak wyjątkowa. W każdym odcinku zarówno naukowcy jak i poszukiwacze przygód zabierają nas w odległe, spektakularne miejsca na wyspach Nowej Zelandii. Odkrywamy wraz z nimi także niezwykle zróżnicowane krajobrazy i dziką przyrodę Australii, najbliższego sąsiada Nowej Zelandii, z którym kiedyś była połączona. Współczesne dinozaury ukazują ewolucję nowozelandzkiej przyrody na przestrzeni tysiącleci i szukają odpowiedzi na pytania, jak powstała Nowa Zelandia, jak się zmienia i jaka przyszłość czeka tutejszą faunę. 17:05 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 211 KARPACZ Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Adam Molak Scenariusz: Tomasz Malkowski Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Ponadczasowa seria podróżnicza, wpisująca się w cykl inicjatyw promujących i popularyzujących Polskę w oparciu o jej potencjał historyczny, kulturowy, przyrodniczy i rekreacyjny. Tomasz Bednarek odwiedza najpiękniejsze i najciekawsze miejsca w wielu zakątkach kraju, wędrując nie tylko szlakiem tłumnie odwiedzanym przez turystów, ale docierając również do miejsc, o których wiedzą nieliczni. Tym razem odwiedzimy Karpacz - popularny górski kurort, w którym można zobaczyć jedyny w Polsce kościół przeniesiony z krainy Wikingów. Na miastem góruje Śnieżka. Tylko tu podczas wspinaczki można natknąć się na prawdziwe latające talerze! Karpacz to dziś bardzo popularna miejscowość turystyczna obok Szklarskiej Poręby jest najchętniej odwiedzanym kurortem w Karkonoszach. Zimą przyciąga narciarzy i snowboardzistów, latem turystów spragnionych wspinaczki i pieszych wędrówek. 17:40 ROK 2077: SPOJRZENIE W PRZYSZŁOŚĆ - ODC. 3 NOWI KOCZOWNICY (2077 10 SECONDS TO THE FUTURE / 2077 - 10 PARA O FUTURO. EPISODE 3: NEW NOMADS) Cykl dokumentalny, 56 min, Portugalia, 2017 Reżyseria: Pedro Clrigo, António Jos De Almeida Wyobraźmy sobie naszą planetę w przyszłości. Czy będziemy gatunkiem wieloplanetarnym o długości życia człowieka 110 lat? Czy życie ludzkie zostanie zastąpione przez komputery? Dzięki ciągłym odkryciom w nanotechnologii, naszemu ciągłemu pragnieniu wiedzy i postępowi w wiedzy technologicznej, nasz stosunek do robotów - gdy staną się one bardziej zaawansowane, a więc świadome poznawczo środowiska wokół - zapewne się zmieni. Wchodzimy w erę, w której wkrótce trudno będzie odróżnić to, co fizyczne, od tego, co cyfrowe. W najbliższych dziesięcioleciach nastąpią największe i najszybsze przemiany w historii ludzkości - w technologii, nauce i relacjach międzyludzkich. Żyjemy w akceleratorze naukowym o nieodwracalnych konsekwencjach, w którym nasze dzisiejsze wybory zmienią świat jutra. Z pomocą wpływowych osobistości w globalnym społeczeństwie, takich jak fizycy teoretyczni, patolodzy i prognostycy geopolityczni, próbujemy w każdym odcinku filmu odpowiedzieć na pytania bez odpowiedzi o przyszłość ludzkości. Niniejsza seria to podróż, która łączy teraźniejszość z przeszłością, aby pokazać nam, jak możemy wpływać na przyszłość. Odc. 3 Nowi koczownicy. W roku 2077 będzie nas o 3 miliardy więcej niż obecnie. Do roku 2050 będziemy potrzebowali o 60% więcej żywności, o 40% więcej wody i o 50% więcej energii. Już wykorzystujemy 80% zasobów wody pitnej, wycięliśmy 40% lasów, a w rok uwalniamy do atmosfery 23 gigatony związków węgla. Jak możemy zaspokoić potrzeby ludzkości w zakresie energii i żywności w sposób zrównoważony, nie zagrażając naszemu istnieniu na planecie? Po dziesięciu tysiącach lat osiadłego trybu życia w wielu częściach globu człowiek będzie zmuszony powrócić do nowego nomadyzmu, co doprowadzi do największego ruchu migracyjnego w historii. Powstanie nowy porządek globalny. W 2077 roku może istnieć ponad 20 mocarstw nuklearnych, z czego prawie wszystkie zlokalizowane będą na obszarach o dużej niestabilności politycznej. Możliwość wybuchu nowej wojny światowej w kosmosie nie jest wykluczona. W dobie nanotechnologii i niebezpiecznie maleńkiej broni wielka polityka będzie jeszcze ważniejsza niż teraz. 18:40 TAJEMNICE SAL OPERACYJNYCH - NAJCENNIEJSZY DAR: DAWCA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marta Gołąb - Kocięcka Scenariusz: Marta Gołąb - Kocięcka, Ireneusz Iwański Prowadzący: Łukasz Grabarczyk Odcinek pokazujący procedurę przygotowania dawcy do przeszczepu nerki i procedurę transplantacji tego narządu. Pokażemy, jakie warunki musi spełnić dawca, zaprezentujemy krótką historię transplantacji. Wyjaśnimy, jak przebiega usunięcie tego narządu, polegające na laparoskopowym wypreparowaniu, a następnie wyjęciu przez otwór w ciele. Gospodarzem programu "Tajemnice sal operacyjnych" jest doktor Łukasz Grabarczyk, jedyny polski neurochirurg operujący w wojennych szpitalach w Ukrainie, wieloletni szef kliniki Budzik w Olsztynie, absolwent Uniwersytetu we Freiburgu, który swoje umiejętności doskonalił w USA i Japonii. Poprowadzi widzów przez tajniki nowatorskich operacji dokonywanych w polskich szpitalach, pokazując pracę lekarzy, nowoczesne technologie medyczne i procedury umożliwiające sprawny przebieg zabiegów. 19:05 JAN POTOCKI. WIELKI NIEZNANY - ODC. 3 Dokument fabularyzowany, 47 min, Polska, 2024 Reżyseria: Maria Guzy Scenariusz: Maria Guzy Zdjęcia: Jeremi Grzywa, Krzysztof Kalisz Lektor: Jacek Romanowski Aktorzy: Andrzej Deskur, Grzegorz Mielczarek, Oskar Hamerski, Bolesław Brzozowski Serial "Jan Potocki. Wielki nieznany" to trzyczęściowy inscenizowany dokument poświęcony życiu i twórczości Jana Potockiego, podróżnika, historyka, literata, badacza, polityka. W części I pierwszej poznajemy jego dzieciństwo i młodość, a zatem pierwsze podróże, pierwsze utwory i pierwsze dzieło naukowe, pierwszy polski lot balonem w jego wykonaniu, ale także jego burzliwą działalność polityczną w czasie sejmu czteroletniego. Część II to przede wszystkim opowieść o podróżach, które stały się źródłem inspiracji do napisania "Rękopisu znalezionego w Saragossie", także historia jego pierwszego małżeństwa i ucieczki od polityki w stronę pisania dla sceny. W części 3 zobaczymy go przede wszystkich jako badacza pochłoniętego nauką oraz ojca nowej rodziny. 20:00 DAVID ATTENBOROUGH I WZGÓRZE MRÓWEK (ATTENBOROUGH'S ANT MOUNTAIN) 52 min, Wielka Brytania/Austria, 2017 Imponujące góry szwajcarskiej Jury przygotowały scenerię dla dramatycznej, jak się okaże, epickiej opowieści o dwóch miastach. Z pozoru wydają się niemal identyczne ale w ciągu najbliższego roku każde z nich będzie przeżywać zdecydowanie odmienne losy. Jak każde miasto, składają się z rozległej sieci społecznościowej oraz infrastruktury transportowej, które zapewniają mieszkańcom informacją i żywność. Ale w przeciwieństwie do naszych miejskich dżungli, te miasta są tworzone i zarządzane przez mrówki leśne. Historia niczym średniowieczna saga, a przewodnikiem po tajemniczej krainie mrówek jest Sir David Attenborough. Jedno z miast tworzy superkolonia z liczbą ponad miliarda mrówek jedna z największych społeczności zwierzęcych na Ziemi. Życie w niej opiera się na współpracy i harmonii. Drugie jest pojedynczym miasto - kopcem, w którym mrówki tego samego gatunku toczą nieustające wojny z sąsiednimi koloniami. Każdego roku w tych konfliktach giną dziesiątki tysięcy mrówek. David Attenborough zabiera widzów w samo serce tych mrówczych społeczności, aby byli świadkami rozgrywającego się tu dramatu. Widz pozna rodziny królewskie i ich lojalnych obywateli królowe, robotników, harcerzy i żołnierzy w czasie pokoju i wojny. Endoskopy obsługujące 4K i specjalnie zaprojektowane systemy miniaturowych soczewek 4K pomagają odkrywać te miniaturowe imperia w sposób, jakiego nigdy wcześniej nie widziano z perspektywy mrówki! NAGRODY: Cannes Corporate Media & TV Awards 2018 (Cannes, France): Gold Dolphin (Categories: Nature, Environment, Ecology) 21:05 INŻYNIERIA PRZYSZŁOŚCI - ENERGETYKA FAL I PŁYWÓW (ENGINEERING THE FUTURE) Serial dokumentalny, 56 min, Wielka Brytania, 2020 Trwa rewolucja w inżynierii za sprawą specjalistów nieustannie pracujących nad konstruowaniem urządzeń, które zmienią nasze życie. Inżynierowie ci niestrudzenie przesuwają granice technologiczne, aby wciąż doskonalić swoje wynalazki. Ich wizja to czystszy, bardziej zielony świat. Ich cel: tworzenie inżynierii przyszłości. W tym odcinku: Siła pływów oceanicznych jest ostatnim wielkim niewykorzystanym źródłem energii na Ziemi i - jak się okazuje - bardziej niezawodnym niż energia wiatru czy Słońca. Od podmorskich latawców po pływające platformy - zespoły inżynierów prześcigają się w udoskonalaniu technologii pozwalającej na wykorzystanie silnych prądów wody płynących w obydwu kierunkach między wyspami i wokół przylądków. 22:15 DZIKA POLSKA - BOGATSZE ŻYCIE - ŚLIMAKI NA ZAKRĘCIE Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2012 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska W Polsce występuje ponad 170 gatunków ślimaków lądowych. Zdecydowanie najpopularniejszym wśród nich jest winniczek, największy europejski ślimak lądowy. Jest faktycznie gigantem w porównaniu do ślimaków zaliczanych do poczwarówek. Jedna z największych poczwarówek krajowych, poczwarówka jajowata osiąga zwykle 2, 7 mm wysokości muszli. Nie jest wykluczone, że małe rozmiary przedstawicieli Vertigo oraz rzadkość ich występowania, sprawiają, że niewielu malakologów na świecie zajmuje się tą grupą maluczkich. Jednym z najbardziej znanych jest prof. Beata Pokryszko z Uniwersytetu Wrocławskiego, którą gościmy w naszym programie w towarzystwie dr Tomasza Maltza. 22:55 ROK 2077: SPOJRZENIE W PRZYSZŁOŚĆ - ODC. 3 NOWI KOCZOWNICY (2077 10 SECONDS TO THE FUTURE / 2077 - 10 PARA O FUTURO. EPISODE 3: NEW NOMADS) Cykl dokumentalny, 56 min, Portugalia, 2017 Reżyseria: Pedro Clrigo, António Jos De Almeida Wyobraźmy sobie naszą planetę w przyszłości. Czy będziemy gatunkiem wieloplanetarnym o długości życia człowieka 110 lat? Czy życie ludzkie zostanie zastąpione przez komputery? Dzięki ciągłym odkryciom w nanotechnologii, naszemu ciągłemu pragnieniu wiedzy i postępowi w wiedzy technologicznej, nasz stosunek do robotów - gdy staną się one bardziej zaawansowane, a więc świadome poznawczo środowiska wokół - zapewne się zmieni. Wchodzimy w erę, w której wkrótce trudno będzie odróżnić to, co fizyczne, od tego, co cyfrowe. W najbliższych dziesięcioleciach nastąpią największe i najszybsze przemiany w historii ludzkości - w technologii, nauce i relacjach międzyludzkich. Żyjemy w akceleratorze naukowym o nieodwracalnych konsekwencjach, w którym nasze dzisiejsze wybory zmienią świat jutra. Z pomocą wpływowych osobistości w globalnym społeczeństwie, takich jak fizycy teoretyczni, patolodzy i prognostycy geopolityczni, próbujemy w każdym odcinku filmu odpowiedzieć na pytania bez odpowiedzi o przyszłość ludzkości. Niniejsza seria to podróż, która łączy teraźniejszość z przeszłością, aby pokazać nam, jak możemy wpływać na przyszłość. Odc. 3 Nowi koczownicy. W roku 2077 będzie nas o 3 miliardy więcej niż obecnie. Do roku 2050 będziemy potrzebowali o 60% więcej żywności, o 40% więcej wody i o 50% więcej energii. Już wykorzystujemy 80% zasobów wody pitnej, wycięliśmy 40% lasów, a w rok uwalniamy do atmosfery 23 gigatony związków węgla. Jak możemy zaspokoić potrzeby ludzkości w zakresie energii i żywności w sposób zrównoważony, nie zagrażając naszemu istnieniu na planecie? Po dziesięciu tysiącach lat osiadłego trybu życia w wielu częściach globu człowiek będzie zmuszony powrócić do nowego nomadyzmu, co doprowadzi do największego ruchu migracyjnego w historii. Powstanie nowy porządek globalny. W 2077 roku może istnieć ponad 20 mocarstw nuklearnych, z czego prawie wszystkie zlokalizowane będą na obszarach o dużej niestabilności politycznej. Możliwość wybuchu nowej wojny światowej w kosmosie nie jest wykluczona. W dobie nanotechnologii i niebezpiecznie maleńkiej broni wielka polityka będzie jeszcze ważniejsza niż teraz. 00:05 JAN POTOCKI. WIELKI NIEZNANY - ODC. 3 Dokument fabularyzowany, 47 min, Polska, 2024 Reżyseria: Maria Guzy Scenariusz: Maria Guzy Zdjęcia: Jeremi Grzywa, Krzysztof Kalisz Lektor: Jacek Romanowski Aktorzy: Andrzej Deskur, Grzegorz Mielczarek, Oskar Hamerski, Bolesław Brzozowski Serial "Jan Potocki. Wielki nieznany" to trzyczęściowy inscenizowany dokument poświęcony życiu i twórczości Jana Potockiego, podróżnika, historyka, literata, badacza, polityka. W części I pierwszej poznajemy jego dzieciństwo i młodość, a zatem pierwsze podróże, pierwsze utwory i pierwsze dzieło naukowe, pierwszy polski lot balonem w jego wykonaniu, ale także jego burzliwą działalność polityczną w czasie sejmu czteroletniego. Część II to przede wszystkim opowieść o podróżach, które stały się źródłem inspiracji do napisania "Rękopisu znalezionego w Saragossie", także historia jego pierwszego małżeństwa i ucieczki od polityki w stronę pisania dla sceny. W części 3 zobaczymy go przede wszystkich jako badacza pochłoniętego nauką oraz ojca nowej rodziny. 01:05 KORONA GÓR POLSKI - ODC. 9 SEZON II, SKOPIEC Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Chcemy zachęcać do aktywnego wypoczynku, w miejscach, które naszym zdaniem, nie zostały dotychczas należycie wypromowane. Celem programu jest namówienie widza do odwiedzenia i poznania tych zakątków w polskich górach, które pozostają w cieniu obleganych przez turystów Kasprowego Wierchu czy Gubałówki. Pokażemy przede wszystkim bogactwo przyrody, ale także historie i kulturę tych miejsc, oraz ludzi, którzy są symbolami regionu. Mikroturystyka staje się jednym z turystycznych kierunków rozwoju, który wydaje się, przez co najmniej kilka lat będzie preferowanym przez Polaków spędzaniem wolnego czasu. Chcemy wyjść tym zjawiskom na przeciw. tym razem wraz z Martą Manowską wchodzimy na Skopiec. Skopiec - szczyt w Górach Kaczawskich, w południowo - zachodniej Polsce, w Sudetach Zachodnich. 01:40 DAVID ATTENBOROUGH I WZGÓRZE MRÓWEK (ATTENBOROUGH'S ANT MOUNTAIN) 52 min, Wielka Brytania/Austria, 2017 Imponujące góry szwajcarskiej Jury przygotowały scenerię dla dramatycznej, jak się okaże, epickiej opowieści o dwóch miastach. Z pozoru wydają się niemal identyczne ale w ciągu najbliższego roku każde z nich będzie przeżywać zdecydowanie odmienne losy. Jak każde miasto, składają się z rozległej sieci społecznościowej oraz infrastruktury transportowej, które zapewniają mieszkańcom informacją i żywność. Ale w przeciwieństwie do naszych miejskich dżungli, te miasta są tworzone i zarządzane przez mrówki leśne. Historia niczym średniowieczna saga, a przewodnikiem po tajemniczej krainie mrówek jest Sir David Attenborough. Jedno z miast tworzy superkolonia z liczbą ponad miliarda mrówek jedna z największych społeczności zwierzęcych na Ziemi. Życie w niej opiera się na współpracy i harmonii. Drugie jest pojedynczym miasto - kopcem, w którym mrówki tego samego gatunku toczą nieustające wojny z sąsiednimi koloniami. Każdego roku w tych konfliktach giną dziesiątki tysięcy mrówek. David Attenborough zabiera widzów w samo serce tych mrówczych społeczności, aby byli świadkami rozgrywającego się tu dramatu. Widz pozna rodziny królewskie i ich lojalnych obywateli królowe, robotników, harcerzy i żołnierzy w czasie pokoju i wojny. Endoskopy obsługujące 4K i specjalnie zaprojektowane systemy miniaturowych soczewek 4K pomagają odkrywać te miniaturowe imperia w sposób, jakiego nigdy wcześniej nie widziano z perspektywy mrówki! NAGRODY: Cannes Corporate Media & TV Awards 2018 (Cannes, France): Gold Dolphin (Categories: Nature, Environment, Ecology) 02:45 CZEKOLADOWA DYNASTIA Film dokumentalny, 45 min, Polska, 1996 Reżyseria: Jacek Butrymowicz Scenariusz: Ryszard Kaczyński Historia zasłużonego dla polskiej gospodarki rodu Wedlów. Rozpoczyna ją przyjazd do Warszawy w 1851r.niemieckiego cukiernika, Karola Wedla. Wdrożenie przez niego produkcji czekolady i otwarcie sklepu. Po jego śmierci pracę kontynuuje syn Emil, rozbudowując dział produkcji i sieć sklepów. Jako trzeci z kolei, Jan Wedel przenosi produkcję do nowo wybudowanej na Pradze fabryki. Jej rozwój przerywa wojna, w czasie której fabryka wegetuje, a rodzina Wedlów angażuje się w działalność konspiracyjną. Po wojnie fabryka zostaje upaństwowiona; Jan Wedel umiera w 1960 roku i zostaje jako ostatni z rodu pochowany na cmentarzu augsbursko-ewangelickim obok swego ojca i reszty rodziny.