W 1942 roku gen. Władysław Anders wyprowadził ze Związku Sowieckiego 80 tys. żołnierzy i 40 tys. cywilów, którzy relacjonowali swoje losy na „nieludzkiej ziemi”. Armia Andersa walczyła, a zarazem od początku sprawowała opiekę nad ludnością cywilną – kobietami i dziećmi. Stała się enklawą wolności w totalitarnym państwie i ośrodkiem polskiej kultury – „małą Polską wędrowną”, jak mówił o niej sam dowódca. Do wojska trafiło wielu artystów i ludzi słowa, a podczas występów dla żołnierzy odżyła tradycja polskiego jazzu, królującego przed wojną w kawiarniach, salach koncertowych i filmie. 

To właśnie do tej tradycji nawiążemy podczas wydarzenia. Będą z nami Warszawska Orkiestra Sentymentalna, a także zespół Pink Freud, z przygotowanymi na tę okazję aranżacjami klasycznych przebojów polskiego jazzu. Historię ludzi Andersa starsi i młodsi będą mogli sobie przybliżyć biorąc udział w warsztatach oraz dzięki Virtual Reality. 

Eugeniusz Bodo – najjaśniejsza gwiazda show-biznesu II RP i ofiara sowieckiego terroru. Hanka Ordonówna – niezapomniana piosenkarka, która przy Armii Andersa opiekowała się osieroconymi dziećmi. Henryk Wars – autor największych przedwojennych szlagierów, organizator życia muzycznego w Armii Andersa i kompozytor muzyki filmowej w Hollywood. To oni będą naszymi przewodnikami po niezwykłej historii, która rozpoczęła się od napaści sowieckiej na Polskę, a zakończyła na froncie włoskim, w osiedlach dla polskich uchodźców i na emigracji. 

17 września Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego opublikuje również pierwszych 500 pierwszych relacji obywateli polskich – ofiar i świadków sowieckiego totalitaryzmu. Dokumenty zawierające relacje losów Polaków na „nieludzkiej ziemi”, zbierane od 1943 roku, po wojnie trafiły do Stanów Zjednoczonych. Dzięki porozumieniu między Ośrodkiem a Instytutem Hoovera ich pierwsza część będzie dostępna ONLINE po polsku i po angielsku na portalu ZapisyTerroru.pl.