Bywa nazywane teatrem wyobraźni. To przestrzeń słowa, dźwięku i ciszy, która towarzyszy nam na co dzień: w domu, w pracy czy w drodze. 13 lutego obchodzimy Światowy Dzień Radia, świętując jego niezmienną obecność w naszym życiu.
Historia polskiej radiofonii sięga 11 kwietnia 1923 r. Wtedy to Stowarzyszenie Radiotechników Polskich przyjęło dokument, zawierający opinie w sprawie wytycznych do ustawy radiotelegraficznej. Ten znaczący krok przyczynił się do rozwoju radia w Polsce, dlatego został uznany za święto i symboliczną datę łączącą polskich radiowców.
Pierwsze radio na świecie
Choć wynalezienie radia przypisuje się Guglielmo Macroniemu, w istocie nad medium pracowało jeszcze dwóch uczonych: Aleksander Popow i Nikola Tesla. Który z nich był pierwszy? Historycy wciąż się o to spierają.
Pierwsze zapiski o możliwości przesyłania sygnałów radiowych na duże odległości pojawiły się już w 1985 r. Ich autorem był Nikola Tesla. W tym samym roku Popow zaprezentował światu swoje urządzenie uznawane dziś za „prototyp radia”, wykrywające wyładowania elektryczne na większy dystans. Mimo to patent na wynalazek otrzymał – niesłusznie – Guglielmo Macroni w 1896 r. Dopiero pół wieku później Sąd Najwyższy w USA przyznał prawa patentowe Tesli.
Kiedy zaczęło nadawać Polskie Radio?
Dokładnie 11 kwietnia 1923 r. powstała „opinia Stowarzyszenia Radiotechników Polskich w sprawie wytycznych do ustawy radiotelegraficznej”, która otworzyła drogę dla rozwoju polskiej radiofonii. Zanim nadano jednak pierwszy oficjalny komunikat, musiały minąć jeszcze trzy lata.
Nowy rozdział w historii polskich mediów otworzyła Janina Sztompkówna, która 18 kwietnia 1926 r. zasiadła przed radiowym mikrofonem i wypowiedziała słowa: „Halo, halo, Polskie Radio Warszawa, fala 480”. Od tamtej pory radio zaczęło regularną emisję. Audycje odbywały się codziennie, głównie wieczorami. Czas antenowy wypełniała muzyka, a z czasem pojawiły się też różne audycje słowne nastawione na bliski kontakt ze słuchaczami.
Niezwykła moc dźwięku i słowa
Radio stanowiło prawdziwy przełom w przekazywaniu informacji. Dzięki niemu komunikaty zaczęły docierać do każdego, bez ograniczeń, jakie w ówczesnej rzeczywistości stawiała prasa.
Radiofonia upowszechniła także nowe formy komunikacji, między innymi transmisje z różnych wydarzeń muzycznych czy sportowych, pozwalając słuchaczom na żywo śledzić ich przebieg. Wszystko to odbywa się wyłącznie za pomocą dźwięku, co pozostawia ogromne pole wyobraźni słuchaczom. Wywołuje obrazy i przełamuje barierę niewidzialności, o której mówił McLuhan, dowodząc, że nawet bez wizji można „zobaczyć” więcej.
Radio – jego magia wciąż działa
Choć obecnie rynek oferuje zróżnicowane, bardziej nowoczesne formy odbioru, magia radia wciąż jest niezastąpiona. Tworzy przed nami rozmaite obrazy, operując jedynie muzyką, dźwiękiem i słowem. To stanowi o niepodważalnej wartości tego medium.
A naszym koleżankom i kolegom radiowcom w Światowym Dniu Radia składamy najpiękniejsze życzenia!
