Akcyza ma chronić rynek zewnętrzny przed zagranicznymi produktami. A samochody są jednym z bardziej newralgicznych obszarów importowych. Czy zatem pojazdy również są objęte akcyzą? Są i dotyczy ich szereg warunków.
Zakup samochodu za granicą lub modelu importowanego sprawia, że kierowca musi pamiętać o większej ilości formalności podczas rejestracji. Jednym z kluczowych wymogów jest okazanie potwierdzenia opłacenia podatku akcyzowego. Bez niego urzędnik nie przyjmie od kierującego żadnych dokumentów.
Kto musi zapłacić akcyzę za importowane auto?
Według polskiego systemu prawnego do opłacenia akcyzy zobowiązany jest importer pojazdu. Jeżeli auto kierowca ściągnął w ramach prywatnego zakupu, to on jest zobowiązany złożyć deklarację w Urzędzie Celnym i opłacić wskazaną przez urzędnika wartość daniny. W sytuacji, w której kierowca kupił pojazd w kraju od osoby trzeciej, to na sprzedającym spoczywa obowiązek. To on jest w rozumieniu przepisów importerem.
Oczywiście handlarze obchodzą te przepisy. Prefabrykują w Polsce umowy, jakoby pojazd samodzielnie sprowadzali nabywcy. Handlarze tacy nie występują w dokumentach auta. Tym samym akcyzy przynajmniej teoretycznie opłacać nie muszą. Podatku akcyzowego nie ma wyłącznie w przypadku samochodów elektrycznych i wodorowych, pojazdów historycznych, pojazdów ciężarowych o masie całkowitej poniżej 3,5 tony czy motocykli.
Przeczytaj także: Co grozi diagnoście za "lewy" przegląd? To nadal popularna praktyka w Polsce
Ile wynosi akcyza za samochód?
W Polsce stosowane są dwa progi akcyzowe. W przypadku samochodu o pojemności silnika wynoszącej maksymalnie 2000 cm3, danina wynosi 3,1 proc. wartości pojazdu. Przy jednostkach napędowych o pojemności większej, wartość podatku rośnie już do 18,6 proc. Ważne jest to, że mówimy o wartości rynkowej, a nie wartości zakupu. Jeżeli auto kosztowało za granicą równowartość 10 tys. zł, a celnik wyceni je na podstawie rocznika na 15 tys. zł, to od większej sumy naliczona zostanie wartość daniny.
W jakim terminie trzeba opłacić akcyzę za pojazd używany?
Osoba, która sprowadziła samochód do Polski, ma dokładnie 30 dni na opłacenie akcyzy. 30 dni od powstania obowiązku podatkowego, a więc licząc od dnia, w którym auto przekroczyło polską granicę. Paradoks polskich przepisów jest jednak taki, że 30 dni jest na wpłacenie sumy. 14 dni to natomiast maksymalny termin na złożenie deklaracji akcyzowej. Jeszcze prostsza sytuacja ma miejsce w przypadku importu pojazdu spoza UE. Do momentu złożenia deklaracji i opłacenia akcyzy, pojazd nie zostanie zwolniony przez organy celne.
Ile wynosi kara za nieopłacenie akcyzy w terminie?
Kierowca, który w ciągu 14 dni nie złoży deklaracji akcyzowej i w ciągu w sumie 30 dni nie opłaci daniny, powinien się liczyć z dwiema sankcjami. Mowa o:
- grzywnie wynoszącej od 467 zł do 93 320 zł. Wysokość grzywny jest uzależniona od tego, czy właściciel pojazdu działał umyślnie i od jego historii podatkowej. Kluczowa jest także wartość daniny.
- konieczności opłacenia akcyzy wraz z ustawowymi odsetkami.
Przeczytaj także: Mandat za wjazd na przejazd kolejowy w 2025 r. Kara za czerwone światło lub "kąt"
Do czego konieczne jest potwierdzenie opłacenia akcyzy?
Bez potwierdzenia opłacenia akcyzy (konkretnie wpisu w systemie) kierowca nie będzie miał możliwości zarejestrowania pojazdu. Nawet jeżeli złoży dokumenty w urzędzie, nie będzie mógł odebrać dowodu rejestracyjnego. Zostanie zatem z pozwoleniem czasowym, które po miesiącu od wydania straci ważność. To oznacza zatem, że po miesiącu powinien zostać wycofany z ruchu.
Akcyza jest zatem dokumentem niezwykle ważnym. Jak kierowca interesujący się autem importowanym może zatem sprawdzić, że importer podatek opłacił? W systemach Krajowej Administracji Skarbowej da się internetowo skontrolować, czy zostały dopełnione formalności podatkowe w zakresie akcyzy. Z systemu można także wygenerować i wydrukować dokument potwierdzający opłatę podatku.
