Rower i dziecko to połączenie, któremu przepisy drogowe postanowiły przyjrzeć się ze szczególną uwagą. Na tyle szczególną, że bez trudności użytkownicy dróg mogą w nich znaleźć odpowiedź na proste pytanie. Czy dziecko na rowerze jest pieszym czy rowerzystą?
Osoba na rowerze w głos prostej logiki jest rowerzystą. Logika nie zawsze rządzi jednak regułami prawniczymi. I tak właśnie jest w tym przypadku. Bo kodeks drogowy przewiduje, że nie każda osoba na rowerze to rowerzysta. Są pewne wyjątki.
Czy dziecko na rowerze jest pieszym?
Listę wyjątków można znaleźć w art. 2 pkt 18 stawy Prawo o ruchu drogowym. Ten wyraźnie wskazuje na to, że "dziecko w wieku do 10 lat kierujące rowerem pod opieką osoby dorosłej" w głos przepisów jest pieszym. Nie jest traktowane jak rowerzysta.
Powyższy zapis oznacza tak naprawdę cztery rzeczy. Bo kluczowe jest to, że skoro:
- dziecko do 10 lat jadące na rowerze może poruszać się po chodniku, ale także może przejeżdżać po przejściach dla pieszych. Nie dotyczą go w tej kwestii żadne ograniczenia.
- dziecko na rowerze to pieszy, nie powinno znaleźć się na jezdni, w sytuacji, w której wzdłuż niej poprowadzony został chodnik lub ścieżka rowerowa.
- dziecko do 10 lat jadące rowerem może pojawić się na drodze publicznej tylko pod opieką osoby dorosłej.
- osoba w wieku do 10 lat, kierująca rowerem pod opieką osoby dorosłej, porusza się po drogach na zasadach ruchu pieszych.
Przeczytaj także: Czy rowerzysta musi zejść z roweru na przejściu dla pieszych? Odpowiedź może być tylko jedna
Uprawnienia opiekuna dziecka w wieku do 10 lat, które porusza się rowerem
Kluczowe uprawnienia są tak naprawdę trzy. Pierwsze wynika z charakteru opieki. Skoro osoba taka musi pilnować małoletniego, a ten może poruszać się na rowerze tylko chodnikiem, automatycznie osoba dorosła również ma takie uprawnienia. Także podczas jazdy rowerem. Może iść obok rowerzysty w wieku do 10 lat lub jechać jednośladem. Wyraźnie mówi o tym art. 33 ust. 5 pkt 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym.
Drugie z uprawnień wiąże się z pierwszym. Bo zakres opieki pozwala takiej osobie dorosłej również na przejeżdżanie rowerem po przejściu dla pieszych. Trzecie z uprawnień dotyczy sytuacji, w której opiekun i dziecko w wieku do 10 lat poruszają się jezdnią – bo przy drodze nie ma ani ścieżki, ani chodnika. W takim przypadku dorosły rowerzysta powinien poruszać się prawą stroną jezdni, jednak art. 33 ust. 7 ustawy PoRD zwalnia go z tego obowiązku. Identycznie jak dziecko może jechać lewą stroną jezdni na zasadach określonych dla ruchu pieszych.
Co, gdy dziecko ma więcej, niż 10 lat?
W sytuacji, w której dziecko kończy 10. rok życia, przestaje podlegać powyższym przepisom. Obejmują je jednak inne zapisy prawa drogowego. Kluczowy mówi m.in. o tym, że rowerzysta w wieku od 10 do 18 lat do jazdy pojazdem po drodze publicznej (ścieżka rowerowa czy chodnik to jej element) potrzebuje karty rowerowej. Ta stanowi coś na kształt prawa jazdy uprawniającego do uczestniczenia w ruchu drogowym. Dopiero w przypadku uzyskania "uprawnień" małoletni może samodzielnie poruszać się rowerem po drodze publicznej.
Alternatywną dla karty rowerowej formą uprawnień do kierowania rowerem jest prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T. Po ukończeniu 18. roku życia do kierowania takim pojazdem na drodze publicznej wystarczy dowód osobisty.
Przeczytaj także: Jakie jest obowiązkowe wyposażenie roweru? Ile wynosi mandat braki?
Czy dziecko na rowerze może dostać mandat karny?
Nie ma możliwości, aby dziecko w wieku do 17 lat otrzymało mandat karny. Wypisanie grzywny przez policjantów jest możliwe dopiero od 17. roku życia. Wtedy kierujący rowerem jest traktowany jak dorosły. Taka sytuacja nie oznacza jednak, że kary nie będzie wcale. Może być tylko w innej formie. Możliwości kary są tak naprawdę dwie. Bo policjant może:
- zastosować pouczenie.
- sporządzić dokumentację i skierować sprawę do sądu rodzinnego. Sąd może zastosować karę upomnienia, w postaci prac społecznych, ustanowienia kuratora czy umieszczenia dziecka w zakładzie poprawczym.
W ramach powyższych sankcji karnych do odpowiedzialności można jednak pociągnąć tylko małoletniego, który ukończył 13. rok życia, ale nie ukończył 17. roku życia. Za czyny dzieci do czasu ukończenia przez nie 13. roku życia odpowiadają rodzice lub opiekunowie prawni.
Piotr Nowak
