Jesień 1913 r. W odwiedziny do Jurewiczów przyjeżdża z Wilna stryj Władysław, ojciec chrzestny Maryśki "Nieudałoty". Andrzej, jej ojciec, flirtuje ze służącą, Walunią. Choć zazdrosna żona nieraz przyłapuje go na umizgach, za każdym razem daje się przebłagać mężowi i życie w Juryszkach wraca do normy. Na Wielkanoc Walunia, targana poczuciem winy wobec Marii, postanawia się wyspowiadać w miejscowym kościele. Wobec narastającego konfliktu polsko - litewskiego i wrogości w stosunku do Polaków żyjących na Kresach Wschodnich ksiądz - w ramach antypolskich represji - odmawia jej rozgrzeszenia. Zrozpaczona Walunia wraca do domu, gdzie decyduje się sama wymierzyć sobie karę. Dziewczyna nie bierze też udziału w świątecznym śniadaniu, a jej głośny płacz słychać nawet na pokojach. Kiedy Andrzej znika w pomieszczeniach dla służby, Maria, wiedziona złym przeczuciem, udaje się w ślad za nim. Po raz kolejny przyłapuje oboje na pieszczotach. Dochodzi do wniosku, że jedynym sposobem na przerwanie tego romansu jest wydanie dziewczyny za mąż i odprawienie z domu. Niebawem w Juryszkach odbywa się huczne wesele Waluni ze starym Mickiewiczem. Mija kilka miesięcy. Pewnego zimowego dnia, gdy rodzina Jurewiczów pracuje przy młócce, dochodzi do groźnego wypadku. Szarpnięty gwałtownie koń przyśpiesza mechanizm kieratu, który miażdży Maryśce brzuch.