W przededniu drugiej wojny światowej Lwów był bardzo zasobnym, wielokulturowym, polskim miastem. Promieniował na cały świat słynną szkołą matematyczno - filozoficzną. We Lwowie żyli w przyjaźni Polacy, Żydzi i Ukraińcy. W roku 1939 r. w tę szczęśliwą rodzinę uderzyła hekatomba II wojny światowej. Mocą paktu Ribbentrop - Mołotow Rosjanie zajęli ponad połowę Polski. 22 IX rozpoczęła się sowiecka okupacja Lwowa. Wraz z oddziałami liniowymi wkroczyli funkcjonariusze NKWD. Pierwszą ofiarą padli oficerowie, którzy na mocy rozejmu mieli opuścić miasto i przedostać się do Rumunii. Po latach wiemy, że zostali zamordowani w Zbrodni Katyńskiej. Natomiast żołnierzy w większości wywieziono na Syberię. Jak wspomina Janusz Majewski: Do cywilizowanego europejskiego miasta wkroczyła azjatycka dzicz. Prof. Wacław Szybalski zapamiętał Kałmuków, którzy trzymali noże w zębach. Znacząca grupa polskich literatów przebywających wówczas we Lwowie od razu opowiedziała się za okupantem. Skupieni wokół Czerwonego Sztandaru i Nowych Widnokręgów literaci datę 17 września, IV rozbioru Polski, uznali za Dzień Wyzwolenia. Lwów stanowił swoisty poligon doświadczalny, który po 1945 r. posłużył do wprowadzania komunizmu w krajach Europy Środkowej i Wschodniej.