Wielokrotnie nagradzany, jeden z najpopularniejszych polskich seriali lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Epicka, wielowątkowa opowieść o losach Polaków w latach II wojny światowej. Wojnę pokazano z punktu widzenia dwóch głównych bohaterów - porucznika Władysława Niwińskiego i Leona Kurasia - drobnego cwaniaka, nie pozbawionego jednak znamion heroizmu. Autorzy serialu starali się pokazać dzień powszedni okupacji hitlerowskiej w Polsce. Przebywający w Krakowie Johann Heimann spostrzega na wystawie zakładu fotograficznego zdjęcie Władka Niwińskiego, które nieopatrznie wywiesiła w witrynie córka Białasa, Basia. Gestapowiec zastawia pułapkę. Po odbiór zdjęcia zgłasza się córka profesora Zygadlewicza, Justyna. Fotograf niszczy kwit, wydaje jej inne zdjęcie, na odwrocie zdąży jeszcze napisać prośbę, by ostrzec jego córkę. Sprawa wydaje się, gdy po odbiór swoich zdjęć zgłasza się inny klient. Fotograf zostaje aresztowany, potem zesłany do obozu, Basia Białasówna musi uciekać z miasta. Stryj dziewczyny, przedwojenny komunista, chce ukryć ją w "najspokojniejszym miejscu na świecie", prowincjonalnej dziurze, gdzie mieszka ich krewniak. Sam również wyprawia się do Oświęcimia, zabierając ze sobą Władka. Niwiński pracuje tam jako ogrodnik. Otrzymuje zadanie rozpracowania i sfotografowania tajemniczego obiektu, który wznoszą tutaj Niemcy. Zadanie wykonuje, ale musi ratować się ucieczką. Wyjeżdża do Bydgoszczy, gdzie już wcześniej dotarł Kuraś.