Opowieść zaczyna się od nieudanej, graniczącej z dezercją inspekcji sowieckiego rezydenta wywiadu zagranicznego, Wasilija Zarubina, który nie wykonuje zleconego mu zadania na terenie zaprzyjaźnionych nazistowskich Niemiec, co musi być ukarane pokazową śmiercią. Ale w obliczu nagle wybuchłej wojny Stalin daruje mu życie, aby przeprowadził on inną inspekcję, która ma na celu masowe zwerbowanie do komunistycznych służb polskich oficerów w obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie, w ostatnich miesiącach przed dokonaniem zbrodni katyńskiej. Mimo klęski i tej misji Stalin dopiero teraz przekonany o bezwzględnej osobistej wierności, a zarazem wysokim stopniu inteligencji Zarubina, mianuje go rezydentem wywiadu zagranicznego w USA.