Eksperci z Uniwersytetu Harvarda w swoich badaniach zastosowali metodę statystyczną wykorzystywaną w epidemiologii. Tak zwana Bayesowska analiza ewolucyjna służy do badania ewolucji wirusów. Metoda dopiero niedawno znalazła zastosowanie w paleontologii. Umożliwiła precyzyjną ocenę wieku i tempa ewolucji anatomicznej w czasie pojawienia się kręgowców z kończynami, których przodkami są ryby.
Przydatne cechy
Jak się okazuje, najszybciej zmieniała się czaszka oraz szczęki. Zanim czworonogi wyszły na ląd zmieniły się warunki anatomiczne służące pozyskiwaniu pokarmu. Chwytanie i ssanie, podobne jak u ryb, zamieniło się w gryzienie. Dopiero potem nastąpiła ewolucja kończyn. Jednak rybi krewni czworonogów byli dobrze przystosowani do życia w środowisku wodnym. Z drugiej strony, wiele cech, które potem przydały się na lądzie, wyewoluowało szybko i zostało utrzymanych przez nawet 30 milionów lat.
Same czworonogi pojawiły się na lądzie 390 milionów lat temu. Świadczą o tym zarówno skamieliny jak i skamieniałości śladów pozostawionych przez zwierzęta. Ślady przy tym są starsze niż skamieliny. Choć nikt nie kwestionował, że czworonogi wyewoluowały z ryb, to jednak wcześniej szacowano, że przejście gatunkowe miało nastąpić między 400 a 360 milionami lat temu.
Ewolucja wie lepiej
Naukowcy odkryli jeszcze, że na początku pojawienia się czworonogów były one mało zróżnicowane. Dlatego też znajduje się tak niewiele skamielin z tego okresu. Przy czym klasyczna hipoteza ewolucji stanowi, że tempo zmian było szybkie, podobnie jak szybko następowało różnicowanie gatunków. Teraz okazuje się jednak, że było inaczej. Powstawanie nowych gatunków miało miejsce dopiero dziesiątki milionów lat później.
Eksperci podkreślają, że ich badanie to zaledwie pierwszy krok w kierunku pełnej historii. Badacze zamierzają się obecnie skupić na wyjaśnianiu tego, co stało się po pojawieniu się czworonogów. Chodzi o czas, kiedy zaczęły zajmować ląd i zagospodarowywać nisze, co doprowadziło potem do zróżnicowania gatunków.
