Podczas prac badawczych w zamku Buonconsiglio w Trydencie natrafiono na niezwykle rzadki papirus stanowiący część „Księgi umarłych” – zbioru tekstów, rysunków oraz pieśni mających prowadzić duszę zmarłego przez zaświaty. Do tej pory znane były jedynie dwa fragmenty tego zwoju: jeden przechowywany w Narodowym Muzeum Archeologicznym we Florencji oraz drugi, znany jedynie z rysunku egiptologa Karla Richarda Lepsiusa, uznawany za zaginiony.
Papirus Senemnetjera – niezwykle rzadkie odkrycie
Zamek Buonconsiglio we włoskim mieście Trydent stał się miejscem wyjątkowego znaleziska. Podczas katalogowania egipskich artefaktów przechowywanych w tym muzeum archeolożka Annamaria Azzolini oraz egiptolożka Barbara Gilli natrafiły na cztery fragmenty papirusu Senemnetjera. Pierwotnie liczący 20 metrów długości papirus został stworzony dla egipskiego dostojnika – admirała floty i zwierzchnika wioślarzy świątyni Ptaha w Memfis. Datowany jest na czasy panowania Hatszepsut i Totmesa III (1479–1425 p.n.e.).
Odkrycie to ma ogromne znaczenie zarówno dla egiptologii, jak i dla samego zamku, w którym od następnych świąt Bożego Narodzenia będzie można podziwiać wystawę poświęconą egipskim artefaktom.
Rekonstrukcja „Księgi umarłych”
Odnalezienie czterech nowych fragmentów „Księgi umarłych”, mającej na celu pomoc zmarłemu w wędrówce po królestwie cieni, pozwala na szerszą rekonstrukcję tego niezwykłego dokumentu oraz uzupełnienie wiedzy o staroegipskich praktykach pogrzebowych. Na przykład krowa widoczna na znalezionym papirusie symbolizowała wieczne źródło pożywienia dla zmarłego – jak wyjaśnia egiptolożka Barbara Gilli. Inny fragment przedstawia rytuał „otwierania ust”, który umożliwiał nieboszczykowi w zaświatach wykonywanie podstawowych funkcji, takich jak mówienie i oddychanie.
Jak egipskie artefakty trafiły do Trydentu?
Papirusy oraz inne egipskie artefakty trafiły do Trydentu dzięki Taddeo de Tonelliemu, oficerowi cesarstwa austro-węgierskiego i pasjonata starożytnego Egiptu, który w XIX wieku przekazał swoje zbiory zamkowi Buonconsiglio. W latach 1821–1827 Tonelli pełnił funkcję dowódcy wojsk austriackich w Wielkim Księstwie Toskanii, podczas gdy do portu w Livorno docierały egipskie artefakty transportowane z Aleksandrii. Jedna z takich dostaw, zorganizowana w 1822 roku przez austriackiego konsula Giuseppe Nizzoliego, trafiła do galerii we Florencji. Ponieważ Tonelli miał bliskie kontakty z ówczesnym dyrektorem florenckich zbiorów, którym był Arcangelo Michele Migliarini, przypuszcza się, że to właśnie wtedy wszedł on w posiadanie fragmentów papirusu Senemnetjera.
Źródło:
gazzettadellevalli.it