Kultura

Grażyna Szapołowska świętuje 70. urodziny. Jest prawdziwym diamentem polskiego kina

Grażyna Szapołowska podczas prezentacji wiosennej ramówki Telewizji Polskiej w 2020 r. Fot.
Grażyna Szapołowska podczas prezentacji wiosennej ramówki Telewizji Polskiej w 2020 r. Fot. Wojciech Olkuśnik/PAP
podpis źródła zdjęcia

Grażyna Szapołowska to niekwestionowana gwiazda polskiego kina, nazywana przez wielu też „damą” lub „diwą” wielkiego ekranu. Aktorka, urodzona 19 września 1953 r., ma na swoim koncie wiele ról teatralnych, filmowych i serialowych, a także współpracę z najwybitniejszymi reżyserami, m.in. Andrzejem Wajdą i Krzysztofem Kieślowskim. Jak wyglądała jej droga do sławy?

Grażyna Szapołowska już jako nastolatka odkryła magię teatru i występowania na scenie. Jeszcze przed ukończeniem 20. roku życia dołączyła do zespołu Teatru Dolnośląskiego w Jeleniej Górze, gdzie zadebiutowała rolą Rusałki w „Legendzie” – spektaklu napisanym na podstawie dramatu Stanisława Wyspiańskiego. Wkrótce potem przeniosła się do Wrocławskiego Teatru Pantomimy i występowała tam do 1974 r.

Występ w „Czterdziestolatku”

Nie czekała długo na pierwszą okazję, by pojawić się na ekranie. Początkowo były to epizodyczne role w serialach telewizyjnych, m.in. w „Czterdziestolatku” Jerzego Gruzy i Krzysztofa T. Toeplitza. Tam zagrała u boku najwybitniejszych aktorów: Andrzeja Kopiczyńskiego, Ireny Kwiatkowskiej czy Anny Seniuk. Choć Szapołowska wystąpiła tylko w dwóch odcinkach kultowej produkcji, widzowie zapamiętali blondwłosą piękność, której urokowi nie mógł się oprzeć sam tytułowy bohater, inżynier Karwowski.

Zobacz: „Czterdziestolatek” w TVP VOD

Jedną z teatralnych ról Szapołowskiej w latach 70. XX w. była racinowska Fedra. Fot. Cezary Langda/PAP
Jedną z teatralnych ról Szapołowskiej w latach 70. XX w. była racinowska Fedra. Fot. Cezary Langda/PAP

Debiut filmowy

Swoją pierwszą filmową rolę otrzymała w międzynarodowej produkcji „Zapach ziemi” (1977) serbskiego reżysera Dragovana Jovanovicia. Tam zagrała wybitną i odważną rolę Jagody. Największą sławę przyniósł jej jednak występ w przebojowej komedii muzycznej „Lata dwudzieste, lata trzydzieste” Janusza Rzeszewskiego – twórcy znanego z takich filmów jak „Hallo Szpicbródka” czy „Miłość ci wszystko wybaczy”. Zmysłowa kreacja aktorki sprawiła, że szybko przypisano jej miano femme fatale polskiego kina, zaczęto ją także postrzegać jako dobrze zapowiadającą się gwiazdę ekranu, która ma wszelkie warunki do tego, by stać się ikoną – wygląd, talent i niepowtarzalny wdzięk.

Współpraca z Krzysztofem Kieślowskim

Młodą gwiazdę zauważył ceniony zarówno w kraju, jak i za granicą reżyser Krzysztof Kieślowski, który zaangażował Szapołowską do swoich dwóch produkcji: „Bez końca” oraz słynnego „Krótkiego filmu o miłości”, czyli kinowej wersji „Dekalogu VI”. Ten drugi, będący głęboko psychologiczną i wypełnioną erotyzmem opowieścią o miłości, przyniósł aktorce jej pierwsze nagrody – Srebrnego Hugo na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Chicago oraz statuetkę za najlepszą rolę kobiecą na 13. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

Zobacz: „Dekalog VI” w TVP VOD

Szapołowska jako Magda w dziele Krzysztofa Kieślowskiego „Krótki film o miłości” (1988). Fot. TVP
Szapołowska jako Magda w dziele Krzysztofa Kieślowskiego „Krótki film o miłości” (1988). Fot. TVP

Talent i determinacja, czyli jak to było z „Panem Tadeuszem”

Wśród najwybitniejszych ról Grażyny Szapołowskiej z pewnością należy wymienić Telimenę w ekranizacji „Pana Tadeusza” (1999) w reżyserii Andrzeja Wajdy. Można powiedzieć, że gwiazda „wywalczyła” sobie udział w tym filmie. Konkurencja była ogromna – wielu polskich aktorów marzyło o tym, by pracować u boku tak wybitnego reżysera, jakim był Wajda. Szapołowska o rolę Telimeny rywalizowała z Joanną Szczepkowską. Zdołała jednak przekonać twórcę, że to właśnie ona najlepiej sprawdzi się w tej kreacji. Wajda przyznał później, że przekonała go dojrzała osobowość aktorki, majestatyczna uroda, a także zdolność do przeplatania sekwencji dramatycznych z komediowymi.

Za Telimenę w „Panu Tadeuszu” Szapołowska otrzymała nagrodę Orła w 2000 r.

Grażyna Szapołowska u boku Michała Żebrowskiego w adaptacji „Pana Tadeusza” w reżyserii Andrzeja Wajdy. Fot. TVP
Grażyna Szapołowska u boku Michała Żebrowskiego w adaptacji „Pana Tadeusza” w reżyserii Andrzeja Wajdy. Fot. TVP

Grażyna Szapołowska kończy 70 lat

Dziś Grażyna Szapołowska pozostaje aktywna zawodowo. W 2019 r. objęła rolę w serialu historycznym TVP „Korona królów”, gdzie zagrała księżną Eufemię, żonę Władysława Opolczyka. Gwiazda, mimo upływu lat, wciąż olśniewa talentem, urodą i zachwyca energią. Z okazji 70. urodzin aktorki w imieniu całej redakcji portalu tvp.pl składamy Jej najserdeczniejsze życzenia.

Zobacz: „Korona królów” w TVP VOD

AN
Więcej na ten temat