Bezterminowe prawa jazdy nie są wydawane od ponad dekady. Teraz znikną na dobre. Ustawodawcy wskazali już termin ich wymiany. Kiedy kierowcy będą musieli pojawić się w wydziałach komunikacji? I kogo tak właściwie ma dotyczyć ta akcja wymiany?
Przed 19 stycznia 2013 r. w Polsce wydawane były bezterminowe prawa jazdy. Te w miejscu ważności uprawnień na odwrocie mają wpisaną kreskę. To z kolei oznacza, że ich posiadacze tak właściwie nie muszą zmieniać dokumentu nigdy. Unijnym włodarzom to się jednak nie podoba. Polska w ramach unifikacji prawa musiała wykasować bezterminowe dokumenty. Program ich wymiany jest już opracowany. Ma wskazany nawet konkretny termin.
Skąd pomysł na obowiązkową wymianę prawa jazdy?
Wyobraźmy sobie taką sytuację. Policjanci zatrzymują do kontroli drogowej 60-letniego kierowcę. Ten wręcza im zatem prawo jazdy. W dokumencie widnieje jednak 18-latek. Bo w takim wieku prowadzący zdobył uprawnienia, miał je wydane bezterminowo i nigdy nie musiał zmieniać druku na nowy. Taka sytuacja może mocno utrudnić identyfikację kierującego. Bezterminowych praw jazdy trzeba się będzie zatem pozbyć.
Warto wiedzieć jednak o tym, że po wymianie bezterminowego prawa jazdy na terminowe, terminowy stanie się sam dokument. Orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do kierowania pojazdami nadal zostanie bezterminowe. Wymiany dokumentów co 15 lat będą miały zatem raczej charakter aktualizacji zdjęcia. To wszystko.
Kiedy w Polsce pojawi się obowiązek wymiany prawa jazdy?
Okres przejściowy w zakresie wymiany bezterminowych praw jazdy na terminowe ma dość długą perspektywę. Wskazuje na nią art. 124 ust. 4 ustawy o kierujących pojazdami. Zapis ten wyraźnie mówi bowiem o tym, że "prawa jazdy wydane do dnia 18 stycznia 2013 r. podlegają wymianie w okresie od dnia 19 stycznia 2028 r. do dnia 18 stycznia 2033 r."
Oczywiście nie jest tak, że kierowca będzie miał 5 lat na pojawienie się w urzędzie. Bo przepis mówi m.in. o podzieleniu wizyt w wydziałach komunikacji "w terminach określonych przez ministra właściwego do spraw transportu". To oznacza, że poszczególne roczniki bezterminowych praw jazdy otrzymają poszczególne zakresy lat, w których wymiana dokumentu będzie musiała zostać zrealizowana.
Czy obowiązkowa wymiana prawa jazdy będzie bezpłatna?
Kierowca nie ma wyjścia. Musi wymienić bezterminowe prawo jazdy na terminowe do 18 stycznia 2033 r. To jednak jeszcze nie oznacza, że nowy dokument otrzyma bezpłatnie. Nie otrzyma! Wydanie prawa jazdy wiąże się z opłatą. Ta w wydziale komunikacji wynosi 100 zł. Na tym jednak wydatki się nie kończą. Bo kierujący musi posiadać również aktualne zdjęcie. Jego wyrobienie kosztuje przeciętnie od 30 do 50 zł.
Jakie dokumenty będą potrzebne do złożenia wniosku o wymianę prawa jazdy?
Podczas wizyty w wydziale komunikacji kierowca zostanie zobowiązany do przedstawienia:
- wniosku o wymianę,
- starego prawa jazdy,
- zdjęcia do nowego dokumentu,
- potwierdzenia wniesienia opłaty za wymianę.
Nowe prawo jazdy nie zostanie wydane "od ręki". Warto o tym pamiętać. Wniosek o wydrukowanie dokumentu trafi bowiem do Wytwórni Papierów Wartościowych. Nowe prawko pojawi się w urzędzie maksymalnie 14 dni po złożeniu wniosku. Choć termin zazwyczaj jest krótszy. Wynosi około tygodnia.
Co w sytuacji, w której kierowca nie wymieni prawa jazdy bezterminowego?
Kierowcom nie podoba się kasowanie bezterminowych praw jazdy. Niestety nie mają oni zbyt dużego wyjścia. Bo w sytuacji, w której prowadzący nie wymieni takiego dokumentu do 18 stycznia 2033 r., jego uprawnienia do kierowania pojazdami wygasną z mocy ustawy. Utraci on możliwość kierowania pojazdami i będzie traktowany przez policjantów jak osoba, która nigdy prawa jazdy nie wyrobiła. W efekcie zatrzymanie z nieważnym bezterminowym prawkiem zakończy się dla prowadzącego w sądzie. Tam otrzyma do 30 tys. zł grzywny i zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych.
