Kultura

Skarby w grobowcu Tutanchamona. Co znaleziono u boku faraona?

Grobowiec Tutanchamona, najsłynniejszego faraona.
W 1922 r. brytyjski archeolog i egiptolog Howard Carter odkrył nienaruszony grobowiec Tutanchamona. Fot. banu sevim/ Shutterstock
podpis źródła zdjęcia

Tutanchamon był schorowany, zdeformowany i zmarł w bardzo młodym wieku. Odnalezienie miejsca spoczynku najsłynniejszego faraona było wydarzeniem na skalę światową. Jakie skarby odkryto wewnątrz grobowca?

Zobacz program „Tajemnice piramid” w TVP VOD

Chorowite dziecko u władzy

Tutanchamon miał około 10 lat, gdy został władcą starożytnego Egiptu. By uzyskać prawa do władzy, musiał poślubić córkę poprzedniego faraona, czyli swoją przyrodnią siostrę – księżniczkę Anchesenamon. Badania, które do tej pory przeprowadzono, pozwoliły ustalić, że młody władca cierpiał na malarię i zapalenie kości. Tutanchamon zmarł po złamaniu nogi w wieku 19 lat. Po odkryciu grobowca w jego wnętrzu znaleziono cały zestaw leków. 


Howard Carter stwierdził kiedyś:

,,

Na podstawie tego, co dziś wiemy, można rzec bez wątpliwości, że najbardziej znanym wydarzeniem jego życia było to, że umarł i został pochowany.


Statuetka przedstawiająca władcę Egiptu – Tutanchamona. Fot. Carl Simon/United Archives/Universal Images Group/Getty Images
Statuetka przedstawiająca władcę Egiptu – Tutanchamona. Fot. Carl Simon/United Archives/Universal Images Group/Getty Images

Co kryło się pod złotą maską faraona?

Uznaje się, że kazirodczy związek, którego owocem był Tutanchamon, mógł być powodem deformacji, na które cierpiał egipski władca. Stworzony przez naukowców trójwymiarowy model ciała faraona sugeruje, że Tutanchamon miał kobiece kształty, wystające zęby i zniekształconą stopę. 

Wyniki tomografii komputerowej 3300-letniej mumii wykazały, że Tutanchamon miał szpotawą stopę i zmarł na malarię. Fot. Justin Sullivan/Getty Images
Wyniki tomografii komputerowej 3300-letniej mumii wykazały, że Tutanchamon miał szpotawą stopę i zmarł na malarię. Fot. Justin Sullivan/Getty Images

Zobacz film „Tajemnicza historia mumii. Złota mumia” w TVP VOD

Tajemnicze przejście

Cudowny rytuał piękna, czyli olejowanie ciała zaraz po kąpieli. Fot. polinaloves/shutterstock

Cudowny rytuał piękna, czyli olejowanie ciała zaraz po kąpieli

Rozrywka

Brytyjski archeolog Howard Carter, choć dokonał jednego z największych odkryć w dziejach, nie miał imponującego wykształcenia. Wykopaliska, w których brał udział, przez długi czas nie przynosiły nic odkrywczego. Przełom nastąpił, gdy rozpoczęto prace wykopaliskowe w miejscu, gdzie znajdowały się pozostałości po barakach dla robotników, którzy wznosili starożytne grobowce. Carter dostrzegł stopień, a następnie całe schody prowadzące w głąb ziemi aż do zapieczętowanych drzwi. Datę tego wydarzenia, czyli 4 listopada 1922 r., uznaje się za dzień odkrycia grobowca Tutanchamona.

Starożytne Teby, Egipt. Wejście do grobowca Tutenchamona w Dolinie Królów. Fot. DEA/G.SIOEN/De Agostini/Getty Images
Starożytne Teby, Egipt. Wejście do grobowca Tutenchamona w Dolinie Królów. Fot. DEA/G.SIOEN/De Agostini/Getty Images

Grób z bogatym wyposażeniem

Oficjalne otwarcie grobowca Tutanchamona nastąpiło 16 lutego 1923 r. Brytyjskiemu archeologowi towarzyszył wówczas doświadczony egiptolog, lord George Herbert, znany jako lord Carnarvon. Herbert zmarł rok później, wobec czego badania komory grobowej zostały wstrzymane. Gdy je wznowiono, okazało się, że oprócz dobrze zachowanej mumii władcy Egiptu, wewnątrz krypty znajdowały się między innymi: sarkofag z trzema trumnami, złota maska faraona, pozłacany tron, posągi, rydwany, a nawet łodzie mające służyć władcy za pośmiertny środek transportu po zaświatach

Angielski egiptolog, Howard Carter, przy złotym sarkofagu Tutanchamona (mumii) w Egipcie. Fot. Harry Burton/Apic/Getty Images
Angielski egiptolog, Howard Carter, przy złotym sarkofagu Tutanchamona (mumii) w Egipcie. Fot. Harry Burton/Apic/Getty Images

Cudownie ocalały grobowiec KV62

Odnalezienie sarkofagu Tutanchamona to jedno z największych odkryć w dziejach archeologii. I choć większość grobowców w Dolinie Królów zostało obrabowanych, krypta z mumią najsłynniejszego faraona i drogocennymi artefaktami przetrwała nienaruszona


Odkrywca grobowca Tutanchamona, Howard Carter, relacjonował:

,,

W świetle silnej lampy lśniły złote łoża, złote krzesło tronowe, połyskiwały matowo dwa czarne posągi. Stały naprzeciwko siebie jak żołnierze na warcie, ze złotymi fartuchami, w złotych sandałach ze świętym wężem połyskującym na czole.


Wnętrze grobowca Tutanchamona, Dolina Królów, Egipt. Fot. Historica Graphica Collection/Heritage Images/Getty Images
Wnętrze grobowca Tutanchamona, Dolina Królów, Egipt. Fot. Historica Graphica Collection/Heritage Images/Getty Images

Klątwa faraona i awaria prądu

Nagła śmierć lorda Carnarvona przyczyniła się do rozpowszechnienia legendy o klątwie Tutanchamona. Zgodnie z rzekomo wyrytą na drzwiach grobowca inskrypcją wierzono, że eksploracje miejsca pochówku faraona zakłócają wieczny sen władcy. Miejska legenda miała tłumaczyć serię tajemniczych zgonów osób związanych z odkryciem grobowca. Co ciekawe, w dniu śmierci lorda Carnarvona w całym Kairze nastąpiła awaria elektryczności.

,,

Niech śmierć na rączych skrzydłach dosięgnie tego, kto naruszy wieczny spokój faraona


– głosiła inskrypcja na grobowcu Tutanchamona.
Howard Carter (po prawej) spaceruje z lordem Carnarvonem po wykopaliskach Valley of the Kings w Egipcie. Fot. Hulton Archive/Getty Images
Howard Carter (po prawej) spaceruje z lordem Carnarvonem po wykopaliskach Valley of the Kings w Egipcie. Fot. Hulton Archive/Getty Images

Czas przeminie, prawda nie zginie

Z całego zespołu badawczego przy życiu pozostał jedynie Howard Carter, który zmarł na nowotwór układu chłonnego dopiero 17 lat po otwarciu komory grobowej. 

Pośmiertna maska egipskiego faraona Tutanchamona w Muzeum Egipskim w Kairze. Fot. J. Russell Gilman/Archive Photos/Getty Images
Pośmiertna maska egipskiego faraona Tutanchamona w Muzeum Egipskim w Kairze. Fot. J. Russell Gilman/Archive Photos/Getty Images
Artefakty znalezione w grobowcu Tutanchamona można do dziś podziwiać w Muzeum Egipskim w Kairze.
PG
Więcej na ten temat