Paco Rabanne uznawany jest za jednego z najlepszych projektantów lat 60. Jako pierwszy artysta w dziejach mody zakwestionował klasyczne rozumienie designu, przeznaczenia odzieży i materiału, z jakiego była wykonywana. O tym, jak wygląda jego historia i co udało mu się osiągnąć, można dowiedzieć się z filmu „Paco Rabanne. 50 lat ekstrawagancji” dostępnego w TVP VOD.
„Paco nie lubi opowiadać o życiu prywatnym” – powiedziała w materiale Katy Jean-Louis, była modelka, która występowała w pokazach projektanta. I nie ma się co dziwić, bo życie artysty od najmłodszych lat było trudne. W roku 1936 r., gdy miał zaledwie dwa lata, w Hiszpanii, z której pochodził, wybuchła wojna domowa. Matka uciekła więc z nim do Francji, gdzie znaleźli bezpiecznie schronienie oraz nowy dom.
W trakcie nauki w liceum okazało się, że chłopiec jest uzdolniony artystycznie. Nauczycielka plastyki zachęciła go więc, by spróbował swoich sił na Akademii Sztuk Pięknych w Paryżu. I tak od 1951 r. młody artysta rozpoczął edukację na studiach architektonicznych, która łącznie trwała 12 lat. Jak wspomniała historyczka mody Lydia Kamitsis, to właśnie tam projektant dowiedział się, jak łączyć formę z funkcją, na czym zyskały jego późniejsze prace.
Początki – studia architektoniczne i projekty kolczyków
Paco Rabanne nie myślał jednak o byciu projektantem, a przynajmniej nie od zawsze – jak mieli to w zwyczaju inni wielcy modowi artyści. W trakcie studiów zajmował się za to biżuterią i jak określił fotograf Michel Bechet, wszedł do świata mody jakby od tyłu. Projektując akcesoria i sprzedając je różnym markom, bardziej niż o zaistnieniu myślał o pomocy finansowej dla rodziny.
Jego projekty nie mogły jednak nie wybić się na tle innych, podobnych produktów. Wszystko dlatego, że wykonane były z plastiku. Ten materiał kojarzył się w latach 60. z nowoczesnością, choć – podobnie jak dzisiaj – nie odmawiano mu sztuczności. Dla przyszłego projektanta nie było to jednak przeszkodą.
,,Biżuteria to coś sztucznego i właśnie taka powinna być
Sukienka z metalu przepustką do sławy
W dokumencie wykorzystano również archiwalne nagrania samego Paco Rabanne. To właśnie on podzielił się historią, która całkowicie odmieniła jego karierę. Było to spotkanie Pierre’em Cardin w 1963 r. Dość ceniony już kreator nowego stylu chciał nawiązać współpracę ze starszym kolegą po fachu, ale ten odprawił go z kwitkiem. Stwierdził, że Paco nie jest w stanie zaoferować mu nic nowego. W złości rzucił, że potrzeba czegoś wyjątkowego, jak np. naszyjnika, który zaczyna się pod szyją, a kończy na ziemi. Wtedy artysta poczuł natchnienie.
Nie stworzył co prawda tego, o czym mówił Cardin, ale poszedł o krok dalej. Zaprojektował pierwszą w swojej karierze sukienkę, która w całości była stworzona z metalu. Później do tego doszły kolejne projekty prezentujące serię „sukienek nie do noszenia”. Świat mody oniemiał, a gazety pisały wprost: „On chce wysadzić modę w powietrze!” Śmiały i niespotykany dotąd pomysł był jednak na tyle nowatorski, że szybko zjednał sobie nie tylko krytyków, ale i kolejne gwiazdy. W 1966 r. Rabanne był już jednym z najpopularniejszych projektantów, co rusz zaskakującym opinię publiczną nowymi materiałami, z których wykonywał swoje dzieła. Zawsze trafiał w punkt i z kolekcji na kolekcję zjednywał sobie coraz więcej zwolenników.
Julien Dossena, obecny dyrektor artystyczny marki Paco Rabanne, zwrócił uwagę na fakt, że w jego pracach nie tylko faktura odzieży była inna niż dotychczas. Równie mocno co materiał, w propozycjach Paco widać było jego wykształcenie architektoniczne. I tak np. ubrania wydawały się połączeniem figur geometrycznych, a torebki wyglądały jak rysunki techniczne przeniesione z kartki do realnego świata.
Paco Rabanne – pierwszy feminista w świecie mody
Ale to nie wszystko, czym projektant zrewolucjonizował modę. Zarówno Katy Jean-Louis, jak i Amanda Lear (która również prezentowała metaliczne kreacje) stwierdziły, że słynny wizjoner chciał, aby jego stroje były dla kobiet czymś więcej niż tylko ubraniami. Obie wspominały, że nie traktował ich jak lalki, które można przebierać, ale jak superbohaterki.
,,U Rabanne’a kobieta nie jest lalką. Ma silny charakter i osobowość. Jego modelki odmieniły znaczenie słowa »kobiecość«, kojarząc je ze śmiałością
– powiedziała Katy Jean-Louis.
Claude Brouet, była dyrektorka działu mody magazynu „Elle”, potwierdziła słowa eksmodelek. Paco Rabanne pierwszy raz w dziejach mody odwołał się do młodego pokolenia kobiet i do ich wyzwolonej osobowości. Pokazał, że poprzez wybór odpowiedniego stroju mogą zrobić krok ku wolności – zerwać z wizerunkiem damy i przestać być jedynie siostrami, matkami czy trofeami mężczyzn. Dał im rodzaj zbroi, w której mogły przeciwstawić się światu.
„Paco Rabanne. 50 lat ekstrawagancji” w TVP VOD
Moda to jednak nie jedyny obszar, w jakim Paco Rabanne był pionierem. Równie duży sukces, co w produkcji ubrań, odniósł w przemyśle perfumeryjnym. O jego imperium zapachów można więcej dowiedzieć się w filmie „Paco Rabanne. 50 lat ekstrawagancji”.
Dokument o współczesnym architekcie mody to więc nie tylko opowieść o rozwoju kariery jednego z najbardziej innowatorskich projektantów naszych dziejów. To również historia o wyzwaniach, które stawały na drodze ambitnego artysty nie tylko w formie przełamywania kolejnych konwenansów, ale i sprzeciwu nieprzychylnych ludzi, nieuznających jego geniuszu. Opowiedziano także o powodach odejścia projektanta ze świata mody w 1999 r. i o wskrzeszeniu marki w 2011 r. już bez udziału jej założyciela.
Materiał wzbogacony jest o wypowiedzi znanych i cenionych ekspertów oraz archiwalne dokumenty, przez które przemawia do nas sam Paco Rabanne. Dzięki temu seans staje się jeszcze bardziej wyjątkowy i dostarcza najważniejszych informacji z pierwszej ręki.
Zapraszamy do TVP VOD na film „Paco Rabanne. 50 lat ekstrawagancji”.
